Çdo njeri ka emocione , por të gjitha emocionet janë universale edhe pse shfaqen në mënyra të ndryshme. Për ne të rriturit është shumë e rëndësishme që t’i mësojmë fëmijët që të njohin dhe t’i kuptojnë shpërthimet e tyre emocionale. Menaxhimi i shëndetshëm i këtyre emocioneve do të thotë të njohësh mënyrat e ndryshme që i nxisin emocionet të shfaqen, të kuptosh çfarë fshihet pas emocioneve të pashprehura, si dhe të ndihmosh veten për t’i nxjerrë ato. Edukimi emocional i një fëmije është padyshim në familje. Duhet të kihet parasysh se ndjenjat luajnë një rol të jashtëzakonshëm në jetën e një fëmije. Ata “ngjyrosin” ndjenjat, perceptimet, idetë, mendimet e tij. Ata shprehin qëndrimin e fëmijës ndaj botës përreth tij dhe ndaj vetvetes. Në moshën parashkollore, fëmija zhvillon rregullimin emocional të veprimeve të tij të sjelljes. Deri në moshën 3 vjeç, fëmijët përjetojnë pasojat e veprimeve të tyre falë vlerësimeve të prindërve: ata i lavdëronin ose i ndëshkonin për veprat e tyre. Më vonë zhvillohet mekanizmi i pritjes emocionale. Duke parashikuar emocionalisht pasojat e sjelljes së tij, fëmija paraprakisht imagjinon nëse do të veprojë mirë apo keq. Nëse akti i propozuar nuk i plotëson standardet e pranuara dhe ka të ngjarë të vlerësohet dobët nga të rriturit, atëherë fëmija përjeton një gjendje ankthi emocional që mund të ngadalësojë veprimin e padëshiruar. Për zhvillimin e një imazhi pozitiv të "Unë" tek një fëmijë, janë domethënëse vetëvlerësimi, krenaria, formimi i të cilave varet nga kushtet e jetës dhe edukimit, kryesisht në familje. Të ruajë dinjitetin e fëmijës, të forcojë mendimin e tij të mirë për veten është detyrë e familjes. Kjo mund të bëhet në ato familje ku fëmija përfshihet në aktivitete të ndryshme, ata ndihmojnë të "rriten" në to, të shohin arritjet e tyre dhe të ndjejnë se nuk janë indiferentë ndaj prindërve. Ndjenja e krenarisë që ka lindur për një punë të kryer mirë, detyra e inkurajon fëmijën për "fitore" të reja. Për Grupin Mediatik të Kinës jep opinionin e saj, Dr.Elona Dashi Psikiatre për fëmijë dhe adoleshentë.
Dr. Elona Dashi, (Foto personale)
CMG: Duket sikur kohët e fundit sa vjen dhe shtohen tekat e fëmijëve dhe bashkë me to edhe shpërthimet emocionale. Si e shihni ju këtë fenomen?
Dr. Elona Dashi: Përshëndetje! Në fakt nuk do thoja se tekat apo shpërthimet e fëmijëve kanë ardhur duke u rritur, por do thoja se prindërit janë më vigjilent ndaj ndryshimeve emocionale që ndodhin tek fëmijët, pasi shpërthimet emocionale, apo ato që ne i quajmë "tantrume" janë të shpeshta dhe janë normale që ndodhin tek fëmijët e vegjël. Fillojnë kryesisht rreth moshës 1 vjeç kur fëmijët fillojnë të njohin veten dhe vjen si nevojë e fëmijës për t'ju plotësuar dëshira apo kërkesa që e ka në mënyrë të menjëhershme. Fëmija nga natyra e tij nuk pret, do që ti plotësohet menjëherë dhe ky është ai momenti kyç, kur prindi reagon ndaj kërkesave të menjëhershme të fëmijës që kërkon që fëmija të vijë e ndalojë këto trantume , e kjo ndodh rreth moshës 2-3 vjeçare ose ndodh që prindi reagon në mënyrë të tillë që "tantrumet", vijnë duke u shtuar dhe natyrshëm mund të lindi pyetja se, si mund të jetë reagimi i prindërve, që "tantrumet" të mos shpeshtohen. E rëndësishme është që prindi të dijë kërkesat e fëmijës, të përpiqet ti realizojë, duke rritur kohën e pritjes, duke shoqëruar me fjalë atë ngazëllimin në ato momente, të përdori fjalët e duhura, ta qetësojë e ta lërë të presi deri në plotësimin e nevojës që fëmija ka.
Foto nga facebook
CMG: A rriteshin më mirë dikur fëmijët apo sot kur nuk i mungon asgjë?
Dr. Elona Dashi: Ky është një diskutim shumë i gjerë, por unë mendoj se çdo epokë ka anët e veta pozitive dhe negative. Në momentin ku ne jetojmë është më e thjeshtë që fëmijëve tu plotësohen dëshirat dhe kërkesat fizike që ata kanë, por roli kryesor për plotësimin e fëmijës nuk është ajo fizike apo materiale, ka të bëjë me atë përbushjen emocionale dhe në këtë aspekt unë e shikoj se prindërit janë më të kujdesshëm ndaj mirëqënies emocionale dhe shëndetit mendor të fëmijëve. Dhe një tjetër rol që e konsideroj pozitiv, lidhet se sot një rol të rëndësishëm të fëmijëve nuk luajnë vetëm nënat, por edhe baballarët, të cilët dikur kanë qenë më shumë indiferent ndaj mirërritjes së fëmijëve pasi e konsideronin si detyrë të femrës.
Foto nga profi-massage.ru
CMG: Si duhet të reagojnë prindërit ndaj këtyre shpërthimeve të fëmijëve?
Dr. Elona Dashi: Ato momentet kur fëmija shfaq shpërthimet e inatit, shpërthimet emocionale, është mirë që prindi të ruajë qetësinë. Fëmija në ato momente ka një nevojë imediate për ti plotësuar një kërkesë dhe në qoftë se në ato momente prindi ja plotëson kërkesën që ka fëmija, fëmijës do i përforcohet kjo sjellje dhe do i marrë gjithmonë atë që do. E rëndësishme është që prindi pikë së pari duhet të sigurohet që gjatë këtyre shpërthimeve, fëmija nuk dëmton veten dhe nuk paraqet rrezikshmëri sepse ndonjëherë fëmijët shtrihen përtokë, por edhe mund të dëmtohen. E rëndësishme është që nuk kemi situata të tilla dhe fëmijës i jepet koha e mjaftueshme që ai të vetëqetësohet, duke mos i dhënë as vëmendje pozitive e as vëmendje negative, që do të thotë as mos i bërtasim fëmijëve. Në momentin kur fëmija qetësohet dhe ai shpërthimi emocional ka mbaruar atëherë ne përpiqemi ti afrohemi fëmijës dhe të diskutojmë me atë qetësisht , se cili ka qenë problemi dhe si mund ta zgjidhimin problemin ndryshe. Pavarësisht se këto mund të duken të vështira, mund të duken ndonjëherë situata të pa mundura për tu realizuar, parimi është i thjeshtë dhe padyshim që fëmija do bëjë rezistencën e vet në fillim, por po flasim gjithmonë për një proces i cili do kohë që të kristalizohet, që do të thotë se jo direkt fëmija do ta kuptojë, dhe jo direkt fëmija, kur ju bëni këtë lloj veprimi do ti pushojë shpërthimet e veta, por në qoftë se ju veproni gjithmonë me të njëtin parim, fëmija do ta kuptojë që sjellja e tij nuk është ajo për tu plotësuar nevojën apo kërkesën që ai ka.
CMG: Çfarë mesazhi jepni ju si Dr. Psikiatre?
Dr. Elona Dashi: Mesazhi im sot shkon për prindërit që të përpiqen ti kuptojnë më shumë emocionet e fëmijëve. Shpesh fëmijët përpara se të fillojnë ato shpërthimet emocionale, japin disa indicie paraprake dhe prindërit janë të kujdesshëm, duhet ti evidentojnë këto sinjale që fëmija jep në mënyrë që ti eleminojnë këto shkaqe të cilat mund të sjellin më pas shpërthimet, nga ana tjetër shpesh fëmijët janë të vegjël dhe e kanë të pamundur që të shprehen me fjalë, reagimet emocionale, të shprehin me fjalë inati, mërzinë që ata kanë. I takon prindërve të cilët ti japin fjalë fëmijës apo apo emocioneve të fëmijës, pra kur fëmija është i mërzitur, i uritur , prindi të përpiqet ta tregojë me fjalë, pse është i mërzitur , dhe të përpiqet që veprimet që bën fëmija, ti shoqërojë me fjalë, në mënyrë që të marrë kuptimin e duhur nga të dyja palët.
Foto Vilashes.ru
-Përveç nevojës për dashuri, foshnja ka nevojë për drejtësi. Nëse dashuria përbën pjesën kryesore të ndjenjave të fëmijëve, duke ju lejuar të shikoni botën përreth jush me dashamirësi, atëherë duhet drejtësi për të vlerësuar veprimet e tij nga të rriturit, të cilët ndonjëherë lëndojnë pa e kuptuar situatën, gjë që e bën fëmijën të bëjë njëjtë gjë në të ardhmen. Për edukimin dhe zhvillimin e ndjenjave dhe emocioneve të fëmijës, nevojiten gjithashtu qëndrueshmëri, arsyeshmëri e veprimeve dhe korrespondencë e veprimeve me fjalët. Dhe e gjithë kjo i referohet sjelljes së prindërve, jo fëmijës. Çdo manifestim i ri i ndjenjave rekomandohet të diskutohet.
Një person shpesh duhet të udhëhiqet kryesisht jo nga emocionet, por nga arsyeja, por në shumë situata jetësore ndikimi i emocioneve në sjelljen njerëzore është shumë i madh. Dhe dëshira e përgjithshme për të mbajtur një gjendje pozitive emocionale për veten dhe të tjerët është një garanci e shëndetit, dhe një jete të lumtur. Kështu, çelësat e shëndetit dhe lumturisë janë në duart tona. Roli i emocioneve është shumë i madh, ato, si ngjyrat e ylberit, ngjyrosin botën e brendshme të një personi. Pa emocione, bota do të ishte monotone. Emocionet janë pjesë e jetës së njeriut. është lumturi të duash, të gëzohesh, të argëtohesh, por edhe emocione të tilla si mërzia, urrejtja, pikëllimi dhe pakënaqësia janë të rëndësishme për një person. Ata formojnë tek ai ndjenjat e dhembshurisë, këmbënguljes, si dhe aftësinë për të arritur qëllimet për të përjetuar.
Intervistoi: Sava Lena
