Ekonomia dhe politika e jashtme, dy shtyllat e faktorizimit të Kinës në Botë
2024-01-09 11:32:26

Pjesa II- Diplomacia me karakteristika kineze në epokën e re

Kina është bërë një forcë e pakontestueshme në qeverisjen globale. Jemi dëshmitar se si Kina përkundrejt sfidave gjeopolitike e gjeostrategjike, përgjatë vitit 2023 ka rritur ta faktoje veten si një aktor global nëpërmjet iniciativave konkrete dhe ndërmarrjen e hapave politik në përputhje me ligjet ndërkombëtare.

Celësi i suksesit të saj, është se Kina ka insistuar gjithmonë në qëndrimin e saj dhe refuzon të mbajë anën në çdo konflikt që ka ndodhur në vitet e fundit, një rrugë që jo vetëm i përshtatet interesave të Kinës, por gjithashtu u shërben interesave të përbashkëta të komunitetit ndërkombëtar”.

Ky është konkluzioni në mbyllje të vitit që lamë pas, por fillimi i 2023 nuk ishte aspak i lehtë për Kinën. Tensionet me SHBA-në shpesh herë vinin si një rrufe në qiell të hapur, siç ishte incidenti me Balonen kineze, të cilën qeveria amerikane e quajti si balone spiune duke përshkallëzuar marrëdhëniet ndërmjet dy vendeve.

CFP

CFP

Përkundrejt sfidave globale, në këtë pjesë të dytë të kësaj analize do të shohim se si diplomacia me karakteristika kineze është drejt formësimit të saj në një epoke të re gjeopolitike.

Pekini është zotuar të kapë “mundësitë strategjike” dhe të rrisë më tej “influencën, apelin dhe fuqinë e tij ndërkombëtare” për të formësuar një botë që ndryshon me shpejtësi.

Konferenca Qendrore për Punët në lidhje me Punët e Jashtme u mbajt në Pekin nga 27 deri më 28 dhjetor. Xi Jinping, sekretar i përgjithshëm i Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Kinës (CPC), presidenti kinez dhe kryetar i Komisionit Qendror Ushtarak, mori pjesë në konferencë dhe mbajti një fjalim të rëndësishëm.

Në fjalën e tij, Xi rishikoi sistematikisht arritjet historike dhe përvojën e vlefshme të diplomacisë së vendeve kryesore me karakteristikat kineze në epokën e re. Ai ilustroi thellësisht mjedisin ndërkombëtar dhe misionin historik me të cilin përballet puna në lidhje me punët e jashtme në rrugëtimin e ri  dhe bëri plane gjithëpërfshirëse për punën e jashtme të Kinës për periudhat e tanishme dhe të ardhshme.

Në konferencë u bë e qartë se që nga Kongresi Kombëtar i 18-të i CPC-së, janë siguruar arritje historike dhe kanë ndodhur ndryshime historike në punën e jashtme të Kinës në rrugëtimin e madh të avancimit të kauzës së socializmit me karakteristikat kineze në epokën e re. Kina është bërë një vend i madh përgjegjës me ndikim ndërkombëtar të zgjeruar, kapacitet më të fortë për të drejtuar përpjekje të reja dhe tërheqje më të madhe morale. Ndryshimet e botës, të kohës sonë dhe të rëndësisë historike po shpalosen si kurrë më parë dhe bota ka hyrë në një periudhë të re turbulence dhe transformimi. Megjithatë, drejtimi i përgjithshëm i zhvillimit dhe përparimit njerëzor nuk do të ndryshojë, dinamika e përgjithshme e historisë botërore që ecën përpara mes kthesave  nuk do të ndryshojë dhe prirja e përgjithshme drejt një të ardhmeje të përbashkët për komunitetin ndërkombëtar nuk do të ndryshojë.

2023-Guri kilometrik i diplomacisë kineze

Rihapja e Kinës në vitin 2023 dhe rifillimi i udhëtimeve ndërkombëtare kanë mundësuar që takimet diplomatike ballë për ballë të zhvillohen edhe një herë. Kjo ka çuar në një orar të ngjeshur diplomatik për qeverinë kineze, me Presidentin Xi Jinping që priti disa liderë vendesh dhe bëri vizita të shumta shtetërore në vende të tjera.

Vizitat  jashtë shtetit nisën me vizitën e Presidentit Xi Jinping në Rusi. Presidenti kinez dhe rus patën bisedime dhe shkëmbime të gjata, të sinqerta, miqësore dhe të frytshme dhe hartuan një plan për rritjen e marrëdhënieve Kinë-Rusi.

Xinhua

Xinhua

Presidenti Xi u ftua të mbajë takimin Kinë-SHBA. Takimi i samitit në San Francisko. Të dy palët patën një shkëmbim pikëpamjesh për çështje strategjike dhe gjithëpërfshirëse kritike për drejtimin Kinë-SHBA. marrëdhëniet dhe çështjet kryesore që ndikojnë në paqen dhe zhvillimin botëror për të stabilizuar dhe përmirësuar marrëdhëniet dypalëshe,

Presidenti Xi pati takime me presidentin francez dhe liderët e BE-së. Ata shkëmbyen mendime dhe arritën mirëkuptime të rëndësishme të përbashkëta mbi marrëdhëniet Kinë-Francë, marrëdhëniet Kinë-BE dhe çështje rajonale dhe ndërkombëtare me interes të përbashkët,

Në Xi'an, Presidenti Xi kryesoi Samitin Kinë-Azinë Qendrore, ku të gjitha palët njoftuan së bashku se do të ndërtojnë një komunitet më të ngushtë Kinë-Azinë Qendrore me një të ardhme të përbashkët. Në Johanesburg, Presidenti Xi mori pjesë në Samitin e 15-të të BRICS, ku zgjerimi i BRICS bëri një hap historik përpara. Ai bashkë-kryesoi me presidentin e Afrikës së Jugut Dialogun e Liderëve Kinë-Afrikë, i cili demonstroi përmes veprimeve konkrete se Kina dhe vendet afrikane do të qëndrojnë përgjithmonë krah për krah.

Xinhua

Xinhua

Në Pekin, Presidenti Xi njoftoi tetë hapa të mëdhenj që do të ndërmarrë Kina për të mbështetur ndjekjen e përbashkët të bashkëpunimit me cilësi të lartë "Brez dhe Rrugë" në Forumin e tretë "Brezi dhe Rruga" për Bashkëpunimin Ndërkombëtar për të ndihmuar vendet në zhvillim të përshpejtojnë procesin e modernizimit. Në Hanoi, Sekretari i Përgjithshëm dhe Presidenti Xi arritën mirëkuptime të rëndësishme të përbashkëta me udhëheqësit vietnamezë për të ndërtuar një komunitet Kinë-Vietnam me një të ardhme të përbashkët që ka rëndësi strategjike. Është një tjetër ilustrim i gjallë i parimit të miqësisë, sinqeritetit, përfitimit të ndërsjellë dhe gjithëpërfshirjes në diplomacinë e fqinjësisë,

Bazuar në mirëkuptimin e përbashkët të arritur nga Presidenti Xi dhe udhëheqësit sauditë dhe iranianë dhe me mbështetjen dhe lehtësimin e Kinës, Arabia Saudite dhe Irani arritën një marrëveshje historike për të rifilluar marrëdhëniet diplomatike. Për të lehtësuar zgjidhjen politike të krizës në Ukrainë, Presidenti Xi mbajti komunikim me liderët e palëve përkatëse për të promovuar bisedimet e paqes. Që nga shpërthimi i konfliktit të fundit palestinezo-izraelit, presidenti Xi ka përshkruar pozicionin parimor të Kinës në shumë raste.

Në Takimin e Jashtëzakonshëm të Përbashkët të Liderëve të BRICS, ai bëri thirrje për një armëpushim të menjëhershëm dhe përpjekje për një zgjidhje të hershme të çështjes së Palestinës që të jetë gjithëpërfshirëse, e drejtë, e qëndrueshme dhe e bazuar në zgjidhjen me dy shtete.

Thellimi i marrëdhënieve me Lindjen e Mesme

Marrëdhëniet e Kinës me vendet në Lindjen e Mesme, dhe vendet e Gjirit në veçanti, kanë vazhduar të thellohen në muajt që nga rihapja.

Kina gjithashtu mori në qendër të vëmendjes ndërmjetësimin e një marrëveshjeje midis Arabisë Saudite dhe Iranit për të rivendosur marrëdhëniet diplomatike midis dy fuqive, të cilat ishin ndërprerë që nga viti 2016.

Ndërsa me rendesi mbetet takimi i dy liderve SHBA-Kinë. Më 15 nëntor në sfondin e fazës kritike në marrëdhëniet Kinë-SHBA dhe pritje të paprecedentë globale për kthimin e marrëdhënieve dypalëshe në rrugën e duhur, Presidenti Xi Jinping dhe Presidenti Joe Biden u angazhuan në një shkëmbim të vazhdueshëm për katër orë gjatë samitit. Ata krijuan “vizionin e San Franciskos” të orientuar drejt së ardhmes, duke ofruar drejtim dhe duke përshkruar një plan për zhvillimin e shëndetshëm, të qëndrueshëm dhe të qëndrueshëm të marrëdhënieve Kinë-SHBA.

Vizioni i Kinës për vitin 2024

Bota po kalon një transformim të madh në një mënyrë të përshpejtuar dhe po ndodhin ndryshime të paprecedentë me rëndësi për kohën tonë dhe zhvillimin e ardhshëm të botës. Bota ka hyrë në një periudhë të re turbulence dhe transformimi. Megjithatë, ajo që nuk do të ndryshojë janë drejtimi i përgjithshëm i zhvillimit dhe përparimit njerëzor, logjika e madhe që zhvillimi botëror përparon me kthesa dhe kthesa, dhe tendenca kryesore që bashkësia ndërkombëtare ndan një të ardhme të përbashkët.

Në rrugëtimin e ri, diplomacia e vendeve kryesore me karakteristika kineze do të hyjë në një fazë të re ku mund të bëjmë më shumë arritje. Duke u fokusuar në detyrat qendrore të Partisë dhe të vendit, ne duhet të kërkojmë përparim duke ruajtur stabilitetin, të mbështesim parimet themelore dhe të hapim rrugë të reja dhe të mbrojmë me vendosmëri sovranitetin, sigurinë dhe interesat e zhvillimit të Kinës. Ne duhet të eksplorojmë kufij të rinj si në teori ashtu edhe në praktikë të diplomacisë kineze, të krijojmë një paradigmë të re të marrëdhënieve të Kinës me botën dhe të ngremë në lartësi të reja ndikimin, tërheqjen dhe rolin ndërkombëtar të Kinës si ndërruese e lojës. Duke i bërë të gjitha këto, ne do të jemi në gjendje të krijojmë një mjedis ndërkombëtar më të favorshëm dhe të ofrojmë mbështetje strategjike më solide për avancimin e gjithanshëm të ndërtimit të Kinës në një vend të fortë dhe përtëritjen e kombit kinez përmes një rruge kineze drejt modernizimit.

CFP

CFP

Në konferencë u theksua se ndërtimi i një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin është parimi kryesor i Mendimit të Xi Jinping mbi Diplomacinë. Ky parim, në bazë të kuptimit tonë të vazhdueshëm të thellimit të ligjeve që rregullojnë zhvillimin e shoqërisë njerëzore, përfaqëson zgjidhjen e Kinës për pyetjet se çfarë lloj bote duhet të ndërtohet dhe si ta ndërtojmë atë. Ai pasqyron botëkuptimin e komunistëve kinezë, perceptimin e rendit dhe vlerave, dhe përputhet me aspiratat e përbashkëta të njerëzve në mbarë botën. Ai tregon drejtimin e përparimit për qytetërimet botërore dhe është qëllimi fisnik i ndjekur nga diplomacia e vendeve kryesore me karakteristika kineze në epokën e re. Në epokën e re, ndërtimi i një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin është zhvilluar nga një iniciativë kineze në një konsensus ndërkombëtar, nga një vizion i bukur në veprime thelbësore, nga një koncept në një sistem shkencor dhe është bërë një flamur i lavdishëm që udhëheq kohët përpara.

Ndërtimi i një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin do të thotë të shtyhet për t'iu përgjigjur së bashku sfidave dhe arritjen e prosperitetit të përbashkët midis vendeve të ndryshme dhe ndërtimin e një bote paqësore, të sigurt, të begatë dhe progresive. Qëllimi është të ndërtojmë një botë të hapur, gjithëpërfshirëse, të pastër dhe të bukur me paqe të qëndrueshme, siguri universale dhe prosperitet të përbashkët. Rruga praktike është shtytja për qeverisje globale që përmban konsultime të gjera dhe kontribut të përbashkët për përfitime të përbashkëta. Parimi udhëheqës është zbatimi i vlerave të përbashkëta të njerëzimit. Baza themelore qëndron në ndërtimin e një lloji të ri të marrëdhënieve ndërkombëtare. Zbatimi i Iniciativës së Zhvillimit Global, Iniciativa e Sigurisë Globale dhe Nisma e Qytetërimit Global shërben si udhërrëfyes strategjik dhe zhvillim me cilësi të lartë të Iniciativës Brez dhe Rrugë si platformë për aplikim.

Në konferencë u vu re se, për t'iu përgjigjur një sërë çështjesh dhe sfidash madhore me të cilat përballet bota, lipset nevoja urgjente për një botë të rregullt dhe të barabartë multipolare dhe globalizim ekonomik gjithëpërfshirës që sjell përfitime për të gjithë. Një botë shumëpolare e rregullt dhe e barabartë është ajo në të cilën të gjitha vendet, pavarësisht nga madhësia, trajtohen si të barabarta, hegjemonia dhe politikat e pushtetit refuzohen dhe demokracia promovohet me të vërtetë në marrëdhëniet ndërkombëtare. Për të garantuar që procesi i promovimit të multipolaritetit të jetë në përgjithësi i qëndrueshëm dhe konstruktiv, është thelbësore që të gjitha vendet të mbështesin së bashku qëllimet dhe parimet e Kartës së OKB-së, të mbështesin normat bazë të njohura përgjithësisht që rregullojnë marrëdhëniet ndërkombëtare dhe të praktikojnë multilateralizëm të vërtetë. Globalizimi ekonomik gjithëpërfshirës që sjell përfitime për të gjithë është ai që plotëson nevojat e përbashkëta të të gjitha vendeve, veçanërisht ato të atyre në zhvillim, dhe adreson pabarazitë e zhvillimit midis dhe brenda vendeve që rezultojnë nga shpërndarja globale e burimeve. "Ne duhet të kundërshtojmë me vendosmëri çdo përpjekje për të rikthyer globalizimin dhe abuzimin e konceptit të sigurisë, të kundërshtojmë të gjitha format e unilateralizmit dhe proteksionizmit, të promovojmë me vendosmëri liberalizimin dhe lehtësimin e tregtisë dhe investimeve, të kapërcejmë problemet strukturore që pengojnë zhvillimin e shëndetshëm të ekonomisë botërore dhe ta bëjë globalizimin ekonomik më të hapur, gjithëpërfshirës, të balancuar dhe të dobishëm për të gjithë", u  tha në konferencë.

Dhjetë arritjet të diplomacisë kineze në epoken e re

Në konferencë u ra dakord se që nga Kongresi Kombëtar i 18-të i PKK-së, në epokën e re janë bërë arritje dhe transformime historike në punën që ka të bëjë me punët e jashtme gjatë përparimit të çështjes së socializmit me karakteristika kineze.

Së pari, kemi krijuar dhe zhvilluar Mendimin e Xi Jinping mbi Diplomacinë dhe kemi hapur pamje të reja për teoritë dhe praktikat diplomatike të Kinës dhe kemi dhënë udhëzimet themelore për promovimin e diplomacisë së vendeve kryesore me karakteristika kineze në epokën e re.

Së dyti, ne kemi shfaqur karakteristikat, stilin dhe etikën e veçantë në diplomacinë tonë, kemi krijuar imazhin e Kinës si një vend i madh me një vizion global që shfaq besim dhe mbështetje te vetja, si dhe hapje dhe gjithëpërfshirje.

Së treti, ne kemi mbrojtur ndërtimin e një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin, duke treguar drejtimin e duhur për zhvillimin e përbashkët, stabilitetin afatgjatë dhe mësimin e ndërsjellë të qytetërimeve në botë.

CFP

CFP

Së katërti, ne kemi ndjekur udhëzimet strategjike të diplomacisë së kreut të shtetit, duke e bërë Kinën një lojtar gjithnjë e më të rëndësishëm dhe konstruktiv në çështjet ndërkombëtare.

Së pesti, ne kemi marrë një qasje holistike për menaxhimin e marrëdhënieve me palë të ndryshme, me synimin për të ndërtuar një paradigmë të marrëdhënieve midis vendeve të mëdha që paraqet bashkëjetesë paqësore, stabilitet të përgjithshëm dhe zhvillim të ekuilibruar.

Së gjashti, ne kemi zgjeruar planin strategjik të marrëdhënieve tona me jashtë, duke formuar një rrjet të gjerë dhe cilësor të partneriteteve globale.

Së shtati, ne kemi promovuar zhvillimin me cilësi të lartë të Iniciativës Brez dhe Rrugë, duke krijuar platformën më të gjerë dhe më të madhe për bashkëpunim ndërkombëtar.

Së teti, ne kemi punuar për të siguruar zhvillimin dhe sigurinë, dhe kemi mbështetur në mënyrë efektive sovranitetin, sigurinë dhe interesat e zhvillimit të Kinës me një vullnet të fortë dhe një shpirt luftarak të paepur.

Së nënti, ne kemi marrë pjesë aktive në qeverisjen globale, duke lundruar në reformën në sistemin dhe rendin global.

Së dhjeti, ne kemi forcuar udhëheqjen e centralizuar, të unifikuar të Komitetit Qendror të CPC dhe kemi konsoliduar një koordinim të madh në punën tonë në lidhje me punët e jashtme.

Në këtë konference sikunder shihet qartë, theksohet promovimi i një bote të barabartë multipolare.

Nisur nga ngjarjet e tre viteve të fundit, që nga Pandemia Covid-19, konflikti ushtarak, në Ukrainë dhe në Gaza, barazia mbetet utopike. Për fat të keq nuk e shohim si alternative as në konferencat ndërkombëtare.

Kina nëpërmjet kësaj konference duket se po punon me hapa konkret për ndërtimin e një komuniteti me të ardhme të përbashkët.

Në ndërtimin e një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin, qëllimi është të ndërtohet një botë e hapur, gjithëpërfshirëse, me paqe të qëndrueshme, siguri universale dhe prosperitet të përbashkët, dhe rruga është promovimi i qeverisjes globale që përmban konsultime të gjera dhe kontribut të përbashkët për përfitim te përbashkët, parimi udhëzues është zbatimi i vlerave të përbashkëta të njerëzimit, baza themelore qëndron në ndërtimin e një lloji të ri të marrëdhënieve ndërkombëtare, udhëzimi strategjik vjen nga zbatimi i Iniciativës së Zhvillimit Global, Iniciativës së Sigurisë Globale dhe Iniciativës së Qytetërimit Global, dhe platforma për veprim është bashkëpunimi cilësor i “Brez dhe Rrugë”.

CFP

CFP

Një botë shumëpolare e rregullt dhe e barabartë është ajo në të cilën të gjitha vendet, pavarësisht nga madhësia, trajtohen si të barabarta, hegjemonia dhe politikat e pushtetit refuzohen dhe demokracia promovohet me të vërtetë në marrëdhëniet ndërkombëtare. Për të garantuar që procesi i promovimit të multipolaritetit të jetë përgjithësisht i qëndrueshëm dhe konstruktiv, është thelbësore që të gjitha vendet të mbështesin së bashku qëllimet dhe parimet e Kartës së OKB-së, të mbështesin normat bazë të njohura përgjithësisht që rregullojnë marrëdhëniet ndërkombëtare dhe të praktikojnë multilateralizëm të vërtetë.

Kjo është Diplomacia me karakteristika kineze e cila nëprëmjet kësaj konference paralajmeroi se do të hyjë në një fazë të re ku mund të arrihet shumë më tepër, duke krijuar një mjedis ndërkombëtar më të favorshëm, më solide për Kinë për të çuar përpara përtëritjen e madhe të kombit kinez në të gjitha frontet përmes rrugës kineze drejt modernizimit.