20140214gluteni14 |
Vitet e fundit po flitet shumë mbi efektet negative që ka gluteni për shëndetin.
Një studim i vitit të kaluar tregoi se pjesa më e madhe e amerikanëve po përpiqen për të eleminuar glutenin nga dieta ditore.
Gluteni është një proteinë që gjendet tek kokrrat e drithërave, përfshi grurin, thekrën, tërshërën dhe elbin.
Gluten nuk tretet në ujë, gjë që shpjegon dhe vështirësinë e tretjes së glutenit në trup.
Tek shumë njerëz organizmi reagon negativisht kur përdorin produkte që kanë gluten. Disa shembuj të reagimit të organizmit janë: personi është si i hutuar, nuk ka energji, është gjithë kohës i plogësht, nuk e kupton pse nuk ndjehet mirë, etj.
Shumë prej nesh ia vënë fajin stresit dhe punës, por realiteti është që gluteni është duke dëmtuar organizmin. Personi me alergji ose ndjeshmëri ndaj glutenit ankohet nga problemet me stomakun, kapsllëkun, aneminë, depresionin, është nevrik, ka puçra në fytyrë, etj. Mjekët dhe shkenca gjithashtu argumentojnë që individët me autizëm kanë ndjeshmëri ose alergji ndaj glutenit.
Ja 6 faktet shokuese rreth glutenit
1. Sa vjen dhe shtohen rastet me sëmundjen celiake dhe shumë njerëz nuk diagnostikohen.
Personat që vuajnë nga sëmundja celiake nuk tolerojnë glutenin. Nëse kjo sëmundje nuk trajtohet atëherë dëmton zorrën e hollë.
Nëse kjo sëmundje nuk mjekohet krijon komplikacione të tjera si osteoporozë (për shkak të mospërthithjes së kalçiumit), po ashtu mund të shkaktojë anemi. Kjo është një sëmundje e trashëgueshme dhe shërohet vetëm duke eleminuar nga dieta juaj të gjitha ato ushqime që përmbajnë gluten.
Gluteni përbëhet nga 2 proteina… gliadin dhe glutenin. Është gliadina ajo që shkakton efektet negative në organizëm.
Kur mielli përzihet me ujin, gluteni bën të mundur fryrjen e volumit të miellit, duke mundësuar fryrjen e bukës gjatë pjekjes.
Faktikisht gluteni e ka marrë emrin nga vetitë ngjtëse që ka (glue)
Kur kjo proteinë arrin në traktin digjestiv dhe ekspozohet ndaj qelizave të sistemit imunitar, këto të fundit besojnë gabimisht se këto janë bakterie.
Tek disa njerëz që janë të ndjeshëm ndaj glutenit, kjo bën që sistemi i tyre imunitar t'i luftojë.
Në sëmundjen celiake (rasti më i rëndë i ndjeshmërisë nga gluteni), sistemi imunitar sulmon proteinat e glutenit, por sulmon gjithashtu edhe një enzimë në qelizat e traktit digjestiv.
Prandaj, personat që janë të ndjeshëm ndaj glutenit duhet të tregohen të kujdesshëm me atë që hanë pasi sistemi i tyre imunitar sulmon jo vetëm glutenin, por edhe murin e zorrës së hollë. Për këtë arsye, sëmundja celiake është klasifikuar si një sëmundje autoimune.
Ka raste që personat me këtë sëmundje nuk kanë asnjë simptomë, por janë pikërisht testet laboratorike, analizat e gjakut ato që zbulojnë këtë sëmundje.
Ndër simptomat përmendim lodhjen, aneminë, diarre e shumë probleme të tjera.
Sipas një hulumtimi, mbi 80% e personave që vuajnë nga sëmundja celiake nuk kanë dijeni për sëmundjen e tyre.
2. Pasojat që sjell glutenit edhe pa vuajtur nga sëmundja celiake
Përveç sëmundjes së mësipërme, ekziston edhe një çrregullim tjetër i quajtur intoleranca nga gluteni, që është më e zakonshme se sëmundja celiake.
Nëse keni vënë re që ushqimet si buka, makaronat, orizi etj., ju sjellin probleme në organizëm atëherë duhet të konsultoheni menjëherë me mjekun për të parë nëse keni probleme me glutenin.
Megjithatë edhe gjatë intolerancës së glutenit simptomat mund të jenë të njejta si tek sëmundja celiake, përfshi fryrjen dhe dhimbjet e stomakut, lodhje e vazhdueshme, diarre si dhe dhimbje kyçesh dhe kockash.
Megjithëse është e vështirë të identifikosh nëse ke intolerancë ndaj glutenit apo nëse vuan nga sindromi i zorrës së irrituar (shpesh këto ngatërrohen për shkak të simptomave të ngjashme) ekzistojnë 2 mënyra që tregojnë se 6-8% e njerëzve kanë probleme me glutenin, bazuar në antitrupat anti-gliadin në gjak.
Sidoqoftë, një gastroenterolog gjeti se 11% e njerëzve kishin në gjak antitrupa kundër glutenit dhe 29% e të tjerëve kishin antitrupa kundër glutenit.
Specialistët theksojnë se mënyra më e mirë për ta ditur nëse keni probleme me glutenin është duke e eleminuar atë përkohësisht nga dieta juaj, më pas ta konsumoni përsëri për të parë nëse keni të njëjtat simptoma.
3. Gluteni mund të shkaktojë efekte negative edhe tek ata që nuk janë të ndjeshëm ndaj tij.
Ka gjithashtu studime që tregojnë se personat të cilët nuk vuajnë as nga sëmundja celiake dhe as nga intoleranca ndaj glutenit, kanë disa reagime në trup.
34 personat me sindromin e zorrës së irrituar u ndanë në dy grupe, ku grupi i parë konsumoi ushqime me gluten dhe i dyti, dietë pa gluten.
Grupi i parë (dietë me përmbajtje gluteni) kishte më shumë dhimbje, gazra lodhje, krahasuar me grupin e dytë.
Ka gjithashtu studime që tregojnë se gluteni mund të shkaktojë inflamacion në zorrë.
Gluteni mund të ketë gjithashtu efekte negative për organizmin pasi për shkak të mosfunksionimit të duhur të zorrëve, lejon substancat e padëshiruara të "derdhen" në sistemin e qarkullimit të gjakut.
Megjithatë kjo "derdhje" ndodh vetëm tek pacientët që vuajnë nga sëmundja celiake.
4. Shumë çrregullime të trurit lidhen me glutenin
Për të gjithë ata që se dinin, gluteni mund të jetë i rrezikshëm jo vetëm për zorrët, por edhe për trurin.
Shumë raste të sëmundjeve neurologjike mund të jenë shkaktuar nga konsumi i glutenit.
Në një studim me pacientë që vuanin nga sëmundje neurologjike pa iu ditur shkaku, 30 prej 53 pacientëve (57%) kishin antitrupa kundër glutenit në gjak.
Çrregullimi më i madh neurologjik mendohet të jetë shkaktuar pjesërisht nga gluten iscerebellar ataxia, një sëmundje serioze e trurit që shkakton paaftësinë për të koordinuar balancën, lëvizjet, probleme me të folurin etj.
Specialistët theksojnë se tashmë dihet që shumë raste janë të lidhura drejtpërsëdrejti me konsumin e glutenit.
Ata theksojnë se personat që vuajnë nga autizmi kanë përmirësim të simptomave të tyre kur heqin dorë nga gluteni.
Gjithashtu, tek fëmijët që vuajnë nga epilepsia është parë përmirësim i simptomave të tyre nëpërmjet një diete pa gluten.
Për të gjithë ju që mendoni se mund të keni probleme nga gluteni, konsideroni elemenimin e të gjitha ushqimeve që e përmbajnë këtë grup proteinash për të paktën 30 ditë.
E vetmja mënyrë për të kuptuar nëse duhet ta evitoni ose jo glutenin është ta eleminoni atë nga dieta juaj e përditshme dhe më pas konsumojeni përsëri për të parë reagimin.