Foto: VCG

Një teleskop vëzhgues qiellor i instaluar në një majë mali në veri të Pekinit për të skanuar trupat qiellorë në galaktikën tonë dhe më gjerë, ka pasur një ndikim shkencor global në rritje gjatë një dekade pasi hyri në punë, njofton “Xinhua”.

Teleskopi spektroskopik me fibra me shumë objekte në Zonën e Madhe të Qiellit (LAMOST) është një instrument i dizajnuar në mënyrë gjeniale, i aftë për të parë qiellin më të gjerë dhe më të thellë menjëherë. Ai prodhoi bankën më të madhe të të dhënave në botë të spektrave yjorë, duke shërbyer si një fjalor yjor të cilit astronomët globalë mund t'i referohen kur fillojnë një hetim kozmik.

Sondazhi LAMOST, i aftë për të marrë 4000 spektra në një ekspozim të vetëm, ka lëshuar spektra për më shumë se 10 milionë yje, afërsisht 220.000 galaktika dhe rreth 71.000 kuazarë, dy herë më të mëdhenj se spektri i marrë nga teleskopët e tjerë të vëzhgimit të qiellit me bazë në tokë, të mbledhur së bashku.

Një kapacitet kaq masiv e bën LAMOST një strukturë që mund të bashkëpunojë me teleskopë të tjerë globalisht për njohuri të reja në univers.

Teleskopi Hapësinor Kepler i NASA-s është i transportuar në hapësirë në kërkim të planetëve jashtë sistemit tonë diellor. Por mungesa e spektrit yjor të yjeve pritës të atyre ekzoplaneteve e gjymtoi studimin e mëtejshëm më të afërt.

Në një studim të botuar në “Nature Astronomy” në vitin 2019, ekipi i tij përdori të dhënat e marra nga dy teleskopët për të zbuluar një yll kimikisht të veçantë brenda aureolës galaktike, i cili ka një sasi jashtëzakonisht të ulët të magnezit, por përmban një sasi të tepërt elementësh të rëndë, si europiumi dhe uraniumit.

“LAMOST i ndihmoi shkencëtarët të arrinin shumë gjetje të papritura, veçanërisht në kërkim të trupave të veçantë qiellorë. Ka dhënë kontribut të rëndësishëm në kërkimin astronomik në botë”,- thanë ekspertët. (Fatosi)