Nefriti është inflamacion i veshkave dhe mund të përfshijë glomerulet, tubulat ose indet intersticiale që rrethojnë glomerulet dhe tubulat. Është një nga disa lloje të ndryshme të nefropatisë. Nefriti shpesh shkaktohet nga infeksionet dhe toksinat, por më shpesh shkaktohet nga çrregullime autoimune që prekin organet kryesore si veshkat. Trajtimi (ose menaxhimi) i nefritit varet nga ajo që ka provokuar inflamacionin e veshkave. Nefriti përfaqëson shkakun e nëntë më të zakonshëm të vdekjes në mesin e të gjitha grave. Në mbarë botën, shkalla më e lartë e nefritit është 50-55% për origjinën afrikane ose aziatike e ndjekur nga hispanike me 43% dhe kaukaziane me 17%. Mosha mesatare e një individi të diagnostikuar me inflamacion të veshkave (në këtë rast, nefrit lupus) është 28.4 vjeç.

Nefriti (foto nga Al care)

Nefriti është një term i përdorur për të përshkruar inflamacionin e veshkave. Ka disa lloje të nefritit, të cilat mund të shkaktohen nga shkaqe të ndryshme si infeksionet, sëmundjet autoimune, drogat, ose faktorë të tjerë. Nefriti mund të shkaktojë simptoma si dhimbje në bark, rënie e sasisë së urinës, ndryshime në ngjyrën e urinës, lodhje dhe ankth. Është e rëndësishme që nefriti të trajtohet në mënyrë efektive për të parandaluar dëmtimin më të madh të veshkave dhe për të përmirësuar shëndetin e përgjithshëm të pacientit. Konsultimi me një mjek nefrolog është i rëndësishëm nëse dyshoni për nefritin.

Nefritis lupus (foto nga Diario Enfermero)

Ka disa lloje të ndryshme të nefritit, të cilat shkaktohen nga shkaqe të ndryshme. Disa prej tyre janë:

1. Nefriti Akut: Nefriti akut është një formë e rëndë e inflamacionit të veshkave që shfaqet papritmas dhe mund të shkaktohet nga infeksione, droga apo alergji.

2. Nefriti Kronik: Nefriti kronik është një formë e inflamacionit të veshkave që shfaqet gradualisht dhe mund të jetë rezultat i sëmundjeve kronike si diabeti ose hipertensioni.

3. Nefriti Intersticial: Nefriti intersticial është një formë e inflamacionit të veshkave që prek indeve intersticiale të veshkave dhe mund të shkaktohet nga drogat, infeksionet ose sëmundjet autoimune.

4. Nefriti Glomerular: Nefriti glomerular është një formë e inflamacionit të glomerulave të veshkave, të cilat janë pjesët e veshkave që përdoren për të pastruar gjakun.

Shkaqet mund të jenë infeksionet, sëmundjet autoimune ose shkaqe të tjera. Shkaqet e nefritit mund të jenë të ndryshme dhe përfshijnë:

- Infeksionet bakteriale ose virale që prekin veshkat

- Sëmundjet autoimune si lupus, artriti reumatoid, ose sklerodermia

- Përdorimi i disa drogave apo medikamenteve

- Hipertensioni ose diabeti

- Ngarkimi i tepërt i toksinave në trup

- Faktorët gjenetikë

Është e rëndësishme që një person që dyshon për nefritin të konsultohet me një mjek për diagnostikim dhe trajtim të duhur. Trajtimi i nefritit mund të përfshijë përdorimin e medikamenteve, ndryshime në stilin e jetesës dhe ndonjëherë terapi të tjera specifike në varësi të llojit dhe shkaktarit e nefritit.

Hipertensioni dhe ndikimi në shëndetin e veshkave

hipertension dhe veshkat (foto nga USC Shaeffer Center University)

Hipertensioni, ose tensioni i lartë i gjakut, mund të ketë një ndikim të rëndësishëm në zhvillimin e nefritit. Hipertensioni mund të dëmtojë enët e gjakut në veshka, duke shkaktuar një presion të tepërt në glomerulat e veshkave (pjesa e veshkave që përdoren për të pastruar gjakun). Ky presion i lartë mund të dëmtojë glomerulat, duke shkaktuar inflamacion dhe dëmtim të strukturës së tyre. Nëse hipertensioni nuk trajtohet në kohë dhe në mënyrë efektive, mund të çojë në një sëmundje të quajtur nefrosklerozë, e cila karakterizohet nga dëmtimi i veshkave dhe humbja e funksionit të tyre. Hipertensioni gjithashtu mund të ndikojë në rritjen e rrezikut për të zhvilluar nefrit kronik, duke dëmtuar gradualisht veshkat dhe shkaktuar humbje të funksionit të tyre në periudhë të gjatë kohore. Prandaj, është e rëndësishme që personat me hipertension të monitorojnë dhe trajtojnë tensionin e tyre të gjakut në mënyrë të rregullt, për të parandaluar dëmtimet e mundshme në veshka dhe për të reduktuar rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të veshkave si nefriti. Konsultimi i rregullt me një mjek dhe ndjekja e udhëzimeve të trajtimit janë jetësore për menaxhimin e hipertensionit dhe parandalimin e komplikacioneve të mundshme të veshkave.

Kuriozitete

Patella është një kockë e vogël e vendosur përpara nyjës së gjurit - aty ku takohen kofsha (femuri) dhe kocka e këmbës (tibia). Ai mbron gjurin dhe lidh muskujt në pjesën e përparme të kofshës me tibinë. Patella njihet edhe si kapaku i gjurit. Ai ulet përpara nyjës së gjurit dhe mbron nyjen nga dëmtimi. Patella kryesisht funksionon për të përmirësuar kapacitetin e zgjatjes efektive të muskulit kuadriceps duke rritur krahun e momentit të ligamentit patellar.

Laboratori është një strukturë që ofron kushte të kontrolluara në të cilat mund të kryhen kërkime, eksperimente dhe matje shkencore ose teknologjike. Shërbimet laboratorike ofrohen në mjedise të ndryshme: zyra mjekësh, klinika, spitale dhe qendra referimi rajonale dhe kombëtare. Laboratori më i hershëm sipas dëshmive të tanishme është një laborator shtëpiak i Pitagorës së Samosit, filozofit dhe shkencëtarit të njohur grek. Ky laborator u krijua kur Pitagora kreu një eksperiment në lidhje me tonet e zërit dhe dridhjet e telit. Në pikturën e Louis Pasteur nga Albert Edelfelt në 1885, Louis Pasteur tregohet duke krahasuar një shënim në dorën e tij të majtë me një shishe të mbushur me një solid në dorën e tij të djathtë dhe duke mos mbajtur asnjë pajisje mbrojtëse personale. Hulumtimi në ekip filloi në shekullin e 19-të dhe shumë lloje të reja pajisjesh u zhvilluan në shekullin e 20-të. Një laborator alkimik nëntokësor i shekullit të 16-të u zbulua aksidentalisht në vitin 2002. Rudolf II, Perandori i Shenjtë Romak besohej të ishte pronari. Laboratori quhet Speculum Alchemiae dhe ruhet si muze në Pragë.

Stomaku (foto nga the independent)

Stomaku është një organ muskulor, i zbrazët në traktin e sipërm gastrointestinal të njerëzve dhe shumë kafshëve të tjera, duke përfshirë disa jovertebrorë. Stomaku ka një strukturë të zgjeruar dhe funksionon si një organ jetik në sistemin tretës. Stomaku është i përfshirë në fazën gastrike të tretjes, duke ndjekur fazën cefalike në të cilën stimuj janë shikimi dhe aroma e ushqimit dhe akti i përtypjes. Në stomak ndodh një zbërthim kimik i ushqimit me anë të enzimave tretëse të sekretuara dhe acidit gastrik. Stomaku ndodhet midis ezofagut dhe zorrës së hollë. Sfinkteri pilorik kontrollon kalimin e ushqimit të tretur pjesërisht (kimës) nga stomaku në duoden, pjesa e parë dhe më e shkurtër e zorrëve të vogla, ku peristaltika merr përsipër për ta lëvizur këtë nëpër pjesën tjetër të zorrëve.

Përgatiti: Freskida Miloti