Risi mjekësore dhe studime:Gratë vuajnë më shumë nga mungesa e gjumit sesa burrat
2024-05-07 12:05:15

Studimet kanë treguar se gratë vuajnë më shumë nga mungesa e gjumit sesa burrat. Orët mesatare të gjumit të tyre janë të ulëta dhe variojnë rreth 6.5 orë. Faza të caktuara të jetës së një gruaje, si periudha pas menopauzës si dhe periudha pas lindjes, shoqërohen me luhatje hormonale që krijojnë çrregullime të gjumit.

Për shkak të rolit të nënës, truri i grave ka një nivel më të lartë vigjilence dhe gatishmërie gjatë gjumit. Ky fakt i lejon ato të zgjohen më lehtë dhe më shpejt, kur edhe gjëra të vogla ndodhin gjatë gjumit.

Gruaja ne gjume (Foto Safety Health Magazine)

Gruaja ne gjume (Foto Safety Health Magazine)

Truri i grave është më i ndjeshëm ndaj stimujve të ndryshëm gjatë gjumit, ato priren të zgjohen më menjëherë dhe kështu kanë një shans më të madh për të përjetuar një mungesë më të madhe gjumi me kalimin e kohës. Përkundër faktit se gratë kanë një pjesëmarrje të vazhdueshme dhe në rritje në arenën profesionale, ato megjithatë ruajnë pa pakësuar rolin e tyre si nëna dhe si mbështetja kryesore e familjes.

Detyrat në karrierën e tyre profesionale nuk kanë si masë kompensuese më pak detyrime në shtëpi, ndaj fëmijëve apo ndaj bashkëshortit. Rritja e roleve të grave i krijon atyre një kosto serioze me pasoja ndonjëherë të mëdha. Shumë shpesh një nga efektet e kësaj mbingarkese është humbja e orëve të gjumit. Për të qenë në gjendje të përmbushin të gjitha detyrimet e tyre, gratë pakësojnë orët e gjumit.

Në studim thuhet se gratë janë dhe më të ndjeshme ndaj dhembjeve të muskujve dhe depresionit, faktorë që kontribuojnë në mungesën e gjumit.

Vitamina D mund të rrisë rezistencën ndaj kancerit

Vitamina D mund të ofrojë një avantazh kundër tumoreve në të ardhmen duke forcuar përgjigjen imune ndaj kancerit, sipas një studimi në Institutin ”Francis Crick” në Londër. Studiuesit zbuluan se minjtë e laboratorit të ushqyer me një dietë të pasur me vitaminë D kishin rezistencë më të mirë imune ndaj tumoreve të transplantuar eksperimentalisht në trupin e tyre dhe reaguan më mirë ndaj trajtimit të imunoterapisë.

Ky efekt u vu re gjithashtu kur kafshët u modifikuan gjenetikisht për të pasur më shumë vitaminë D në indet e tyre. Për më tepër, ekipi zbuloi se vitamina D vepron në zorrë, duke favorizuar një bakter të quajtur ‘’Bacteroides fragilis’’.

Sipas studiuesve, është ky mikroorganizëm që u jep minjve një imunitet të përmirësuar ndaj kancerit. Studimet e mëparshme kanë propozuar një lidhje midis mungesës së vitaminës D dhe rrezikut të kancerit tek njerëzit, megjithëse provat kanë qenë jokonkluzive.

Për të hetuar më tej, studiuesit analizuan një grup të dhënash nga 1.5 milionë njerëz në Danimarkë, të cilat nxorën në pah një lidhje midis niveleve më të ulëta të vitaminës D dhe një rreziku më të lartë të kancerit. Një analizë e veçantë e një popullate të pacientëve me kancer sugjeroi gjithashtu se njerëzit me nivele më të larta të vitaminës D kanë më shumë gjasa t’i përgjigjen mirë trajtimeve të imunoterapisë së kancerit.

Po testohet  vaksina e parë e personalizuar e mRNA për melanomën

Një test i rëndësishëm i vaksinës së parë të personalizuar të mRNA në botë, kundër formës më vdekjeprurëse të kancerit të lëkurës, melanomës, është duke u zhvilluar tani në BM, sipas BBC.

Steve Young, 52 vjeç, nga Stevenage, Herts, i cili kishte një rritje melanoma nga skalpi i tij gushtin e kaluar, është një nga pacientët e parë që provoi vaksinën.

Ai është krijuar për të ndihmuar sistemin e tij imunitar të njohë dhe të fshijë çdo qelizë kanceroze të mbetur. Dhe shpresohet se kjo do të thotë se kanceri i tij nuk do të kthehet. Ilaçi, mRNA-4157 (V940), përdor të njëjtën teknologji si vaksinat aktuale të Covid-19 dhe po testohet në provat e fazës së tretë të fazës së fundit.

Mjekët e Kolegjit Universitar të Londrës (UCLH) po e japin atë së bashku me një ilaç tjetër, pembrolizumab ose keytruda, që gjithashtu ndihmon sistemin imunitar të vrasë qelizat e kancerit. Trajtimi i kombinuar, i bërë nga ”Moderna” dhe ”Merck Sharp & Dohme” (MSD), nuk është ende i disponueshëm në mënyrë rutinore në NHS, jashtë provave klinike.

Ekspertët në disa vende të tjera, përfshirë Australinë, po e provojnë gjithashtu te pacientët, për të mbledhur më shumë prova dhe për të parë nëse duhet të përhapet më gjerësisht. Vaksina është e personalizuar, që do të thotë se përbërja e saj ndryshohet për t’iu përshtatur pacientit individual.

Shendeti mendor (Foto Neuroscience News)

Shendeti mendor (Foto Neuroscience News)

Është krijuar për të përputhur me nënshkrimin gjenetik unik të tumorit të vetë pacientit dhe funksionon duke udhëzuar trupin të prodhojë proteina ose antitrupa që sulmojnë shënuesit ose antigjenet që gjenden vetëm në ato qeliza kanceroze. Mjekja Heather Shaw, tha se ilaçi kishte potencialin për të kuruar njerëzit me melanoma dhe ishte duke u testuar në kancere të tjera – tumoret e mushkërive, fshikëzës dhe veshkave.

“Kjo është një nga gjërat më emocionuese që kemi parë në një kohë vërtet të gjatë”, tha ajo.

“Është krijuar absolutisht me porosi për pacientin dhe nuk mund t’ia jepni këtë pacientit tjetër në linjë, sepse nuk do të prisnit që të funksiononte. Është vërtetë e personalizuar. Këto gjëra janë jashtëzakonisht teknike dhe të krijuara mirë për pacientin”, thekson ajo.

Young kishte një gungë në kokën e tij për shumë vite përpara se të kuptonte se rritja ishte kancer.

Ai tha se diagnostifikimi ishte një “tronditje e madhe”.

”Babai im vdiq nga emfizema kur ishte 57 vjeç dhe unë në fakt mendova do të vdes më i ri se babai im”, thekson ai.

Çfarë nënkuptojnë barnat për humbje peshe dhe sa efekte kanë në organizëm?

Që nga ditët e kolegjit, Brad Jobling ka luftuar me peshën e tij, duke u luhatur nga 70 kilogramë, kur ishte 30 vjeç në 220, shkruan apnews.com. Pak më shumë se një vit më parë, 58-vjeçari, banor i Manhatanit, mori një ilaç të ri për humbje peshe të quajtur ”Wegovy”.

Ai humbi 30 kilogramë dhe filloi të hante ushqime më të shëndetshme dhe të ushtronte zakone që janë baza e shumë programeve komerciale të dietës dhe dekadave të mençurisë konvencionale për humbjen e qëndrueshme të peshës. Megjithatë, përvoja e Jobling ndryshoi edhe këndvështrimin e tij për dietën.

Ai tani e sheh obezitetin si një sëmundje që kërkon ndërhyrje mjekësore, jo vetëm ndryshime në sjellje. Në fakt, ai mendon se do t’i duhet të vazhdojë të marrë një ilaç si ”Wegovy” për pjesën tjetër të jetës së tij, edhe pse kjo ka hequr pak nga gëzimi i të ngrënit.

“Unë nuk e kuptoj se si është e mundur të ruash peshën pa ilaçe. Natyrisht, gjithçka ka të bëjë me vetëkontrollin. Por unë mendoj se është më pak e vështirë të mbash një dietë të shëndetshme kur merr këtë ndihmë”, theksoi Jobling.

Vitamina D(Foto  Solvilit bebe)

Vitamina D(Foto  Solvilit bebe)

Ashtu si jeta e njerëzve që i marrin ato, ilaçet e fundit injektuese si ”Wegovy” dhe paraardhësi i tij, ilaçi i diabetit ”Ozempic”, po riformësojnë industrinë e shëndetit dhe fitnesit në Shtetet e Bashkuara.Ato janë vërtetuar efektive në heqjen e kilogramëve të padëshiruar më shpejt dhe më lehtë sesa thjesht të konsumojnë më pak dhe të djegin më shumë kalori.

Fuqia e tyre përçarëse është e tillë që edhe kompanitë e njohura të dietave si ”WeightWatchers” dhe markat si ”Lean Cuisine” po inovojnë.

Edhe pse të famshëm si Oprah Winfrey kanë folur publikisht për ilaçet si revolucionare, disa ekspertë shëndetësorë kanë frikë se kompanitë pa përvojë do të fillojnë të japin barna me recetë së bashku me këshilla të këqija dhe terapi të paprovuara.

50% e çrregullimeve mendore shfaqen para moshës 18 vjeç

50% e të gjitha çrregullimeve mendore shfaqen para  moshës 18 vjeç, prandaj është e nevojshme të fokusohemi në ndërhyrjet e hershme që lejojnë shërimin, deklaroi Shoqëria Italiane e Neuro-Psiko-Farmakologjisë (SINPF).

”Shëndeti mendor fillon para konceptimit, prandaj duam të shohim përtej, të promovojmë parandalimin parësor dhe dytësor duhet të ndërgjegjësohet për shqetësimin në rritje të të rinjve”, nënvizon Claudio Mencacci i SINPF-së.

”Është gjithashtu e rëndësishme që tabuja e barnave psikotrope, e parë shpeshherë me dyshim, të bjerë. Ashtu siç duhet të jetë e lartë. Vëmendje ndaj përdorimit të saktë “Konsumimi i barnave psikotrope, kryesisht ilaqet kundër depresionit dhe benzodiazepinave, ka qenë vazhdimisht në rritje për shumë vite, rreth 2% në vit”, shton ai. Recetat nuk korrespondojnë gjithmonë me përdorime të përshtatshme.

40% e tyre më pas menaxhohen me një procedurë shumë të rrezikshme ”bëje vetë”, e cila rrezikon suksesin e trajtimeve. Për të mos përmendur blerjet e paligjshme: deri në një e treta e ilaçeve të përdorura nga të rinjtë gjenden në internet dhe përdoren për të fjetur, për të përmirësuar performancën në shkollë e tjerë.

Së fundi, për ekspertët e mediave sociale “është e nevojshme që influencuesit, përpara se të shkruajnë qoftë edhe një rresht të vetëm për problemet e shëndetit mendor, të vlerësojnë me shumë kujdes efektin e fjalëve të tyre”.

Përgatiti Freskida Miloti