Të shtunën paradite u zhvillua në Lima të Perusë Takimi i 31-të Jozyrtar i Liderëve të APEC-ut. Kryetari i shtetit i Kinës Xi Jinping mori pjesë në këtë takim, duke mbajtur një fjalim të rëndësishëm me titull “Të mbajmë bashkë përgjegjësinë e kohës, të nxisim bashkë zhvillimin e Azi-Paqësorit”.
Kur mbërriti në vendin e takimit, kryetari Xi u prit ngrohtësisht nga presidentja e Perusë Dina Boluarte.
Në fjalimin e tij, Xi vuri në dukje që gjatë dhjetëra vjetëve të fundit, APEC-u e ka nxitur rajonin e Azi-Paqësorit të realizojë zhvillim, lulëzim e integrim të madh, duke e ndihmuar të bëhet rajoni më dinamik në ekonominë globale dhe motori kryesor i rritjes globale. Tani situata botërore po ndryshon shpejt dhe bashkëpunimi i Azi-Paqësorit përballon sfidat e gjeopolitikës, unilateralizmit dhe proteksionizmit. Në udhëkryqin e historisë, vendet e Azi-Paqësorit duhet të koordinohen dhe të bashkohen, të mbajnë me guxim përgjegjësinë, të nxisin ndërtimin e një komuniteti me fate të përbashkëta të Azi-Paqësorit dhe të përpiqen për epokën e re të zhvillimit të Azi-Paqësorit.
Xi paraqiti tre propozime:
Së pari, krijimin e një modeli bashkëpunimi të Azi-Paqësorit të hapur dhe të ndërlidhur. “Ne duhet të ngulim këmbë në drejtimin e multilateralizmit dhe të një ekonomie të hapur, të mbështesim fuqimisht sistemin tregtar shumëpalësh me OBT-në në thelb, të përpiqemi të nxisim integrimin ekonomik e ndërlidhshmërinë rajonale dhe të ruajmë qëndrueshmërinë e zinxhirëve industrialë e të furnizimit dhe të promovojmë qarkullimin ekonomik të rajonit të Azisë-Paqësorit. Sot ne do të miratojmë një dokument të ri udhëzues për ndërtimin e Zonës së Tregtisë së Lirë të Azi-Paqësorit, që besoj se do të sjellë një energji të re në zhvillimin e një ekonomie të hapur në rajonin e Azi-Paqësorit,” u shpreh Xi. Ai theksoi që Kina ngul këmbë për reformën nëpërmjet hapjes, duke u integruar aktivisht me rregullat ekonomike dhe tregtare të standardeve të larta ndërkombëtare, duke zgjeruar aktivisht hapje dhe duke qenë e gatshme të eksplorojë me palët e tjera marrëveshjet tregtare në sektorët digjitalë dhe të gjelbër e të vazhdojë të zgjerojë rrjetin e zonave të tregtisë së lirë me standard të lartë, të hapur për tërë botën.
Së dyti, krijimi i energjis së re për rritjen e Azi-Paqësorit. Xi theksoi se duhet të shfrytëzohet siç duhet raundi i ri i revolucionit teknologjik dhe trasformimit industrial, të shtohet bashkëpunimi lidhur me inteligjencën artificiale, informacionin kuantik, jetën e shëndetshme etj., të formohet një ekosistem inovacioni i hapur, i barabartë, i drejtë dhe jodiskriminues e të nxitet rritja e produktivitetit të Azi-Paqësorit. “Duhet të ngulim këmbë në zhvillimin ekologjik, kursimin e burimeve dhe lëshimin e ulët të karbonit, të përpiqemi për nxitjen e transformimit dhe zhvillimit të koordinuar të digjitalizimit e gjelbërimit dhe të formojmë forca të reja nxitëse dhe epërsi të reja për zhvillimin e rajonit të Azi-Paqësorit,” shtoi ai.
Xi tha më tej që Kina po përpiqet të krijojë forca të reja prodhuese sipas kushteve të veta të brendshme dhe të thellojë bashkëpunimin e gjelbër inovativ me të tëra palët. Sipas tij, Kina do të shpallë “Nismën për bashkëpunim global në fluksin ndërkufitar të të dhënave” dhe është e gatshme të nxisë bashkëpunimin me palët për të nxitur bashkërisht fluksin ndërkufitar të të dhënave me efektivitet, lehtësi dhe siguri, për të dhënë kontribut për zhvillimin cilësor të Azi-Paqësorit.
Së treti, të konsolidohet koncepti i zhvillimit gjithëpërfshirës dhe me përfitime të përbashkëta në Azi-Paqësor. “Ne duhet të shtojmë bashkëpunimin ekonomik e teknologjik, të shtojmë mbështetjen për ekonomitë në zhvillim dhe grupet e dobëta, të zgjerojmë dhe të ndajmë siç duhet përfitimet prej zhvillimit ekonomik dhe të ndajmë frytet e zhvillimit me më shumë ekonomi dhe më shumë popuj,” vuri në dukje presidenti Xi.
Në APEC Kina do të nxitë nisma të tilla, si rritja e të ardhurave të banorëve, nxitja e zhvillimit grupor të ndërmarrjeve të mesme e të vogla dhe mbështetja e zhvillimit përfshirës të ekonomisë së Azi-Paqësorit. Në vitin 2026, Kina do të jetë vendi pritës i APEC-ut dhe mirëpret thellimin e bashkëpunimit të Azi-Paqësorit me të gjitha palët, duke krijuar përfitime për popujt e këtij rajoni.
Xi theksoi më tej që Reforma dhe Hapja është procesi historik i zhvillimit dhe përparimit të përbashkët të Kinës dhe botës. Disa muaj më parë, në plenumin e 3-të të Komitetit të 20-të Qendror të Partisë Komuniste të Kinës, u bënë planifikime sistemore për thellimin e mëtejshëm dhe të gjithanshëm të reformave dhe nxitjen e modernizimit kinez. Në këtë plenum u paraqitën mbi 300 masa të rëndësishme reforme dhe u bë planifikim i përgjithshëm për formimin e sistemit të ekonomisë socialiste të tregut me nivel të lartë, nxitjen e zhvillimit ekonomik cilësor, zgjerimin e hapjes me nivel të lartë, përmirësimin e cilësisë së jetesës së popullit dhe ndërtimin e një Kine të bukur. Zhvillimi i Kinës do të sjellë më shumë mundësi të reja për zhvillimin e Azi-Paqësorit dhe botës, vuri në dukje Xi, duke u shprehur Kina mirëpret të gjitha palët që të vazhdojnë “të udhëtojnë në trenin e shpejtë” të zhvillimit të saj dhe të përpiqen së bashku për një zhvillim paqësor, bashkëpunim me dobi të ndërsjellë e begati të përbashkët për modernizimin e të gjitha vendeve në botë.
Takimi, që u drejtua nga presidentja e Perusë Boluarte, ishte me temën “Fuqizim, përfshirje, rritje”.
Në këtë takim u publikuan tre dokumente zyrtare: Deklarata e Machu Picchu-t e Liderëve të APEC-ut 2024, Deklarata mbi Vizionin e Ri të Agjendës së Zonës së Tregtisë së Lirë të Azi-Paqësorit dhe Harta e Rrugës e Limës për Nxitjen e Kalimit drejt një Ekonomie Formale dhe Globale.
Të premten në mbrëmje, kryetari Xi mori pjesë në banketin e mirëpritjes të Takimit Jozyrtar të Liderëve të APEC-ut. (Jiang Lei)
