Foto nga VCG
Fondi Monetar Ndërkombëtar ka paralajmëruar se borxhi publik në mbarë botën pritet të kalojë 100 trilionë dollarë deri në fund të vitit dhe është bërë një kërcënim në rritje për ekonominë globale.
Sipas FMN-së, borxhi publik mbarëbotëror pritet të arrijë në 93 për qind të prodhimit të brendshëm bruto global në vitin 2024 dhe pritet të mbyllet në nivelin 100 për qind deri në fund të dekadës.
“Krijimet e vazhdueshme të borxhit mund të rrisin probabilitetin e shqetësimeve prej borxhit ose të një krize më të gjerë financiare”,- thuhet në edicionin e fundit të raportit gjysmëvjetor të Monitorit Fiskal të FMN-së.
Në raport thuhet se rritja e borxhit në shtetet kryesore në rendin ekonomik mund të përhapet lehtësisht dhe të ndikojë kombet që po zvogëlojnë numrin e tyre të borxheve. Sipas FMN-së, faktorë të tillë globalë janë bërë gjithnjë e më të spikatur në përcaktimin e normave të interesit të tregut në mbarë botën.
Deficitet buxhetore globale u zgjeruan gjatë pandemisë pasi qeveritë nxituan të mbështesin të ardhurat e atyre që preken nga bllokimet. Vendet u vendosën nën presion të ri, sidomos në Europë, pasi pushtimi rus i Ukrainës në vitin 2022 shkaktoi një rritje të madhe të çmimeve të energjisë.
Sipas një versioni të ri të rregullave buxhetore të BE-së, vendet kanë nga katër deri në shtatë vjet për të vendosur borxhin e tyre në një trajektore të qëndrueshme.
FMN-ja vlerëson se vendet duhet të shtrëngojnë politikën fiskale, me fjalë të tjera, të rrisin taksat ose të shkurtojnë shpenzimet, me 3 deri në 4.5 për qind të PBB-së në afat të mesëm për të pasur mundësi për të stabilizuar raportet e tyre të borxhit.