Festivali i Kineastëve të Rinj Evropianë në Tiranë (TEYFF) 2024
2024-09-25 15:10:05


Festivali i Kineastëve  te Rinj Europianë në Tirane, në edicionin e këtij viti përfshin një përzgjedhje të larmishme të nëntë filmave në konkurim nga Franca  Gjermania, Italia, Polonia, Kosova, Serbia, Shqipëria dhe Portugalia. Filmat do të vlerësohen nga një juri e përbërë nga Isa Qosja, Rovena Lule dhe Giacomo Abbruzzese. Çmimet do të jepen për Regjinë më të Mirë, Kinematografinë më të Mirë, Filmin më të Mirë, Skenarin më të Mirë dhe Çmimin e Publikut. Përveç filmave ne konkurim, TEYFF do të ofrojë shfaqje të filmave të vlerësuar nga kritika, përfshirë “Proka” nga Isa Qosja, “Discoboy” nga Giacomo Abbruzzese dhe “Rendez-vous a Tirana” nga Liri Begeja. Çdo shfaqje do të pasohet nga diskutime të hapura, duke i dhënë mundësinë publikut të angazhohet drejtpërdrejt me regjisorët, për të fituar një kuptim më të thellë të proceseve të tyre krijuese dhe historive pas veprave të tyre.

TEYFF është gjithashtu i përkushtuar për të ushqyer talentet e ardhshme kinematografike përmes një serie masterklasash, bisedash, forume të udhëhequra nga profesionistë të industrisë. Isa Qosja mbajti  një masterklasë mbi "Bërja e Proka (1985): krijimi i një filmi debutues", së bashku me sesione të tjera të dobishme që fokusohen në sfidat dhe triumfet e krijimit të një filmi të parë artistik. Misioni i festivalit, i orientuar drejt rinisë, shtrihet përtej kinemasë, pasi TEYFF fuqizon gjithashtu ekipin e tij të vullnetarëve, duke u ofruar atyre mundësi për të shprehur idetë e tyre, për të bashkëvepruar me regjisorët dhe madje për të dalë në skenë për të kryer intervista. Drejtorja e festivalit Malda Lika flet më gjerësisht për të në intervistë për Radio Ejani

CMG: Ky është viti i dytë që ju angazhoheni në këtë festival, si ka lindur ai? Malda Lika: Ky festival lindi në momentin që Tirana u shpall Kryeqyteti Evropian i Rinisë. Nga ky moment, ne ndjemë nevojën për të krijuar një platformë që promovon regjisorët e rinj, të cilët janë në fazat e para të karrierës së tyre dhe kanë realizuar filmat e tyre të parë me metrazh të gjatë. Ideja kryesore ishte të ofronim një hapësirë ku këta regjisorë të rinj nga e gjithë Europa mund të shfaqin krijimtarinë e tyre, por edhe të marrin mbështetjen e duhur për të vazhduar zhvillimin e mëtejshëm profesional. Çfarë e bën këtë festival unik është pikërisht fokusimi te talentet e reja dhe krijimi i një bashkësie kinematografike që i ndihmon ata të hyjnë në botën e filmit në mënyrë të strukturuar, përmes masterklasave, trajnimeve dhe diskutimeve me profesionistë të fushës. Kjo është një mundësi e shkëlqyer që ata të kuptojnë më mirë procesin e realizimit të filmit të parë me metrazh të gjatë, që për shumë regjisorë të rinj është një sfidë shumë e madhe.

CMG: Si procedohet në këtë festival?

Malda Lika: Procesi fillon shumë herët dhe kërkon shumë angazhim për të arritur në fazën finale. Organizimi i një festivali si ky kërkon një bashkëpunim të madh mes të gjitha palëve të përfshira. Për këtë vit, kemi pasur nëntë filma në konkurrim, të gjithë të realizuar nga regjisorë të rinj evropianë. Gjatë periudhës paraprake ne bëjmë një përzgjedhje të kujdesshme të filmave dhe krijojmë një program që u ofron pjesëmarrësve jo vetëm mundësinë për të shfaqur punën e tyre, por edhe për t’u lidhur me njerëz të industrisë së filmit, përmes workshopeve dhe ngjarjeve të ndryshme që ndihmojnë në krijimin e rrjetit profesional të këtyre talenteve të rinj.

Livia Herra

CMG: Si ndihen regjisorët që vijnë në Shqipëri?

Malda Lika: Regjisorët janë të entuziazmuar dhe ndihen shumë mirë kur vijnë në Shqipëri, veçanërisht në Tiranë. Ata jo vetëm që kanë pasion për filmin, por janë gjithashtu kuriozë të eksplorojnë Tiranën si një qytet me potencial për të prodhuar filma. Këtë vit kemi përdorur një slogan shumë interesant: “Çdo kineast e mban mend herën e tij të parë në Tiranë”. Ky slogan përfaqëson jo vetëm përvojën e tyre kinematografike, por edhe përjetimet unike që ata përjetojnë në këtë qytet dinamik dhe energjik. Tirana është një qytet me shumë mundësi, dhe festivali jonë e vendos atë në hartën e industrisë së filmit, duke e promovuar si një destinacion jo vetëm për turizëm, por edhe për krijimtari artistike.

CMG: Çfarë rezultoi vitin e kaluar nga ky festival?

Malda Lika: Viti i kaluar ishte një sukses i vërtetë! Jemi befasuar nga interesi dhe pjesëmarrja e gjerë që kemi pasur nga audienca. Festivali kaloi pritshmëritë tona në shumë aspekte. Kjo tregon qartë se sa e rëndësishme është një iniciativë si kjo për promovimin e të rinjve dhe të punës së tyre në kinematografi. Për mua personalisht, ishte një eksperiencë shumë e veçantë, pasi vitin e kaluar isha pjesë e stafit organizativ, ndërsa këtë vit kam nderin të drejtoj festivalin. Ndërsa angazhimi dhe përgjegjësitë janë shtuar, po ashtu është rritur edhe ndjenja e kënaqësisë për të parë se si ky festival ka një impakt kaq të madh në jetën profesionale të regjisorëve të rinj.

Gjatë festivalit ka patur dhe vullnetarë, ndër to Livia Herra

Malda Lika 

CMG: Livia, ju keni qenë pjesë e grupit të vullnetarëve. Si jeni ndjerë?

Livia Herra: Kam qenë shumë e emocionuar që isha pjesë e këtij grupi të mrekullueshëm. Fryma e bashkëpunimit dhe pozitivitetit ishte jashtëzakonisht e fortë. Kjo na ka ndihmuar të realizojmë një punë shumë të mirë, dhe unë personalisht jam ndjerë shumë e vlerësuar si pjesë e këtij grupi. Puna në një festival si ky të ofron mundësinë për të mësuar shumë gjëra të reja, për t'u zhvilluar profesionalisht dhe për të krijuar miqësi me artistë të rinj e të talentuar. Kam dëshirë të vazhdoj të bashkëpunoj edhe në të ardhmen, pasi kjo përvojë më ka dhënë një ndjesi të fuqishme të përmbushjes personale dhe profesionale.

CMG: Si u ndanë çmimet?

Malda Lika: Pas gjashtë ditësh shfaqje frymëzuese, masterklasa, forume dhe festa, edicioni i dytë i Festivalit Evropian të Filmit Rinor në Tiranë ka ardhur në mbylljen triumfuese, duke festuar krijimtarinë dhe talentin e kineastëve të rinj evropianë. Festivali i këtij viti paraqiti një përzgjedhje të larmishme prej nëntë filmash në konkurrencë nga Franca, Italia, Polonia, Gjermania, Portugalia, Serbia, Shqipëria dhe Kosova. Filmat u shfaqën tek neambiente të nderuara: Qendra e Artit Agimi, Kinema Maks Velo dhe Piramida e Tiranës. Çmimet u përzgjodhën nga një panel i dalluar jurish.

Filmi  “Next to Nothing” nga Grezgorz Debowski mori çmimin e regjisorit më të mire.  Çmimi për skenarin më të mire iu dha “ Little Ones” nga Julie Lerat-Gersant. Çmimi për Kinematografinë më të Mirë u fitua nga “Kristina”, ndërsa për Kinematografinë më të Mirë iu akordua regjisorit Nikola Spasic Çmimi për filmin më të mire pas shumë diskutimesh iu dha nga juria “Next to Nothing” nga  Grezgorz Debowski  Çmimi Special i Jurisë iu akordua filmit “Aleksandri” nga Ardit Sadiku

Intervistoi Megi Latifi