Plani i tranzicionit të gjelbër tregon përkushtimin e Kinës ndaj objektivave të karbonit të ulët
2024-08-19 10:34:42

Më 11 gusht, Kina paraqiti një sërë udhëzimesh që synojnë të nxisin tranzicionin e gjelbër të vendit në të gjitha fushat e zhvillimit ekonomik dhe social. Të lëshuara së bashku nga Komiteti Qendror i Partisë Komuniste të Kinës dhe Këshilli i Shtetit, udhëzimet, për herë të parë, paraqesin një qasje sistematike kombëtare ndaj tranzicionit të gjelbër të Kinës.

Sipas udhëzimeve, Kina do të arrijë "rezultate të jashtëzakonshme" deri në vitin 2030 në tranzicionin e saj të gjelbër në të gjitha fushat e zhvillimit ekonomik dhe social, me shkallën e industrisë së ruajtjes së energjisë dhe mbrojtjes së mjedisit të vendit, që parashikohet të arrijë rreth 2.1 trilion dollarë. Deri në vitin 2035, një ekosistem i gjelbër, me pak karbon dhe rrethor do të krijohet në thelb dhe qëllimi i një Kine të bukur do të arrihet.

Për të përmbushur këtë detyrë, Kina, e udhëhequr nga plani, do të nisë fuqishëm një sërë aktivitetesh, duke përfshirë promovimin e tranzicionit të gjelbër dhe me karbon të ulët në sektorë të ndryshëm si energjia, prodhimi dhe transporti nëpër komunitetet urbane dhe rurale.

Xinhua

Fshetat e turbinave me erë gati për transport në një port në Yancheng, Provinca Jiangsu e Kinës Lindore, 8 shtator 2023/Xinhua

Nëpërmjet përpjekjeve të zgjeruara kombëtare të përcaktuara nga udhëzimet, Kina, kërkon të rrisë pjesën e energjisë jofosile në afërsisht 25 përqind të konsumit të energjisë deri në vitin 2030 dhe njëkohësisht të zvogëlojë intensitetin e emetimit të karbonit të transportit tregtar për njësi të qarkullimit me rreth 9.5 përqind krahasuar me 2020

Këto përfitime kolosale, nëse arrihen me sukses brenda kornizës kohore, padyshim që do të shënojnë një tjetër moment historik të rëndësishëm drejt një të ardhmeje të qëndrueshme, jo vetëm për Kinën, por për të gjithë botën.

Në fakt, kjo nuk do të është hera e parë që Kina përmbush premtimin e saj për klimën. Në debatin e përgjithshëm të sesionit të 75-të të Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në shtator 2020, presidenti kinez Xi Jinping tha  se Kina është e përkushtuar ndaj qëllimeve të saj klimatike. Ai tha, "Kina do të rrisë kontributet e saj të përcaktuara në nivel kombëtar, duke miratuar politika dhe masa më të fuqishme. Ne synojmë të kemi kulmin e emetimeve të dioksidit të karbonit përpara vitit 2030 dhe të arrijmë neutralitetin e karbonit përpara vitit 2060."

Në përputhje me fjalën e tij, që nga viti 2020 Kina ka nisur një axhendë kombëtare të zgjeruar dhe të bashkërenduar për të forcuar kapacitetet e energjisë së rinovueshme në përzierjen e prodhimit të energjisë në vend dhe ka promovuar tranzicionin e gjelbër dhe me karbon të ulët në strukturën industriale dhe sektorë të tjerë kyç si transporti. Gjatë kësaj periudhe, veprimi i zgjeruar kombëtar jo vetëm që ka dhënë rezultate konkrete në Kinë, por gjithashtu ka injektuar një shtysë të fortë në zhvillimin e gjelbër dhe tranzicionin me karbon të ulët në mbarë botën.

Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA) Kina është fuqia botërore e burimeve të rinovueshme – gjiganti aziatik përbën gati 60 për qind të kapacitetit të ri të energjisë së rinovueshme që pritet të bëhet funksional deri në vitin 2028.

Parashikimet e IEA tregojnë se Kina është në rrugën e duhur për të arritur objektivin e saj kombëtar për vitin 2030 instalimet diellore dhe të erës deri në fund të vitit 2024, gjashtë vjet përpara afatit.

Dhjetorin e kaluar u raportua se të dhënat e lëshuara nga Administrata Kombëtare e Energjisë, tregojnë se kapaciteti i energjisë së rinovueshme të Kinës, i cili përfshin energjinë diellore, energjinë e erës, hidrocentralet dhe energjinë e biomasës, ka tejkaluar fuqinë termike për herë të parë, duke përbërë më shumë se 50 për qind të kapacitetin e instaluar të prodhimit të energjisë në vend.

Si rezultat i angazhimit të palëkundur të Kinës ndaj tranzicionit të saj të gjelbër dhe objektivave të karbonit të ulët, për më shumë se një dekadë, vendi ka bërë përparime të rëndësishme në përdorimin efikas të energjisë, duke dëshmuar një rënie të emetimeve të karbonit në proces. Të dhënat nga Komisioni Kombëtar i Zhvillimit dhe Reformës (NDRC) zbulojnë se në vitin 2023, konsumi i energjisë dhe intensiteti i emetimit të karbonit në Kinë për njësi të PBB-së u ul me më shumë se 26 për qind dhe 35 për qind, respektivisht, krahasuar me shifrat e vitit 2012.

Që nga Kongresi Kombëtar i 18-të i PKK-së në 2012, tranzicioni i gjelbër i Kinës dhe shtytja me karbon të ulët, e cila mbështet fuqishëm zhvillimin ekonomik dhe social, ka vazhduar të avancojë  megjithëse mbeten sfida të mëdha; në fund të qershorit 2024, kapaciteti i instaluar i burimeve të rinovueshme të vendit kishte arritur në rreth 1.65 miliardë kilovat, duke përbërë 53.8 për qind të kapacitetit total të instaluar të vendit.

Ndërsa përparimi i shpejtë i Kinës në burimet e rinovueshme është i lavdërueshëm, pjesa e qymyrit dhe energjisë fosile mbetet e lartë në përzierjen kombëtare të energjisë, duke sugjeruar se ka ende vend për përmirësim.

Xinhua

Fabrika Tianjin e Danfoss-it, një gjigant global i industrisë së ftohjes, në Tianjin të Kinës veriore, 5 korrik 2023./Xinhua

Duke marrë parasysh përfitimet e jashtëzakonshme historike të Kinës në tranzicionin e gjelbër dhe përkushtimin e palëkundur ndaj objektivave të karbonit të ulët, pritet që udhëzimet e reja të prezantuara të eliminojnë më tej barrierat për tranzicionin e vendit me karbon të ulët dhe të hapin mundësi të reja për rritje të udhëhequr nga inovacioni, veçanërisht në teknologjinë e gjelbër, si sektori i njohur për prodhimin e produkteve të ndryshme miqësore me mjedisin, duke përfshirë automjete të reja me energji, zgjidhje të avancuara të menaxhimit të mbetjeve dhe panele diellore.

Për shembull, udhëzimet tregojnë se Kina do të zgjasë periudhën e zbatimit të mjeteve mbështetëse për reduktimin e emetimeve të karbonit deri në fund të vitit 2027 dhe do të zhvillojë në mënyrë aktive instrumente të ndryshme financiare, duke përfshirë qiranë financiare të gjelbër, trustet e gjelbër dhe financimin e kapitalit të gjelbër.

Me Kinën që tashmë zë vendin e parë për sa i përket numrit të aplikacioneve për patentë të publikuara në vitin 2023 për kompanitë e teknologjisë së gjelbër që operojnë në Kinë, qasja në burime financiare shtesë do të kontribuojë në nxitjen e investimeve në kërkim dhe zhvillim. Në fund të fundit, kjo do të nxisë inovacionin, i cili është thelbësor për përmirësimin e teknologjisë dhe cilësisë së produktit, krijimin e vendeve të punës me vlerë të lartë dhe rritjen e produktivitetit, gjë që do të jetë vendimtare për zhvillimin e gjelbër dhe tranzicionin me karbon të ulët, jo vetëm në Kinë, por në të gjithë botën.

Autor i artikullit Alexander Ayertey Odonkor, një komentues i posaçëm i çështjeve aktuale për CGTN, ekonomist global me një interes të madh në peizazhin social, mjedisor dhe ekonomik të vendeve në zhvillim dhe atyre të zhvilluara, veçanërisht në Azi, Afrikë dhe Evropë.