Ndryshimet klimatike rrezikojnë me shumë se 3 mijë specie
2024-07-10 15:46:44

Një nga efektet më të dëmshme të ndryshimeve klimatike është rritja e shpeshtësisë dhe intensitetit të ngjarjeve ekstreme, duke përfshirë ditët e nxehta ose të ftohta, përmbytjet, uraganet, thatësirat, etj.

Një studim i kryer nga një grup studiuesish nga Instituti Globe i Universitetit të Kopenhagës, i botuar në Procedurat e Akademisë Kombëtare të Shkencave, hetoi efektin e ngjarjeve ekstreme, si uraganet dhe cunami, dhe dy fenomene të tjera që nuk lidhen me ndryshimet klimatike, si tërmetet dhe shpërthimet vullkanike,, në mirëqenien e gati 35 mijë specieve shtazore.

Rezultatet, siç pritej, nuk janë inkurajuese: 10% e specieve të vlerësuara janë në rrezik zhdukjeje për shkak të së paktës një prej këtyre ngjarjeve, dhe për 5.4% rreziku konsiderohet i lartë. Për fat të mirë ka vend për shpresë: autorët e studimit nënvizojnë se me politikat e duhura parandaluese dhe ruajtjes, rreziku mund të zbutet ndjeshëm. Megjithatë, gjëja e rëndësishme është të veprohet shpejt.

Studiuesit thonë se kanë identifikuar se cilat specie janë në rrezik më të lartë të zhdukjes për shkak të ngjarjeve ekstreme natyrore, por ata kanë theksuar gjithashtu se ekzistojnë strategji të afta për të parandaluar këto zhdukje. Si shembull ato kanë marrë programet e mbarështimit të detyruar për të rritur numrin e popullatave në rrezik ose zhvendosjen e specieve në rajone të tjera.

Studiuesit, në veçanti, mbivendosën në një hartë dukuritë e katër ngjarjeve të konsideruara si më ekstremet dhe shpërndarjen e specieve me një numër të vogël ekzemplarësh që jetojnë në rajone shumë të vogla.  Duke kryqëzuar të dhënat në këtë mënyrë ata zbuluan se 3722 lloje (të zvarranikëve, amfibët, zogjtë dhe gjitarët) janë në rrezik zhdukjeje sepse jetojnë në rajone ku ka të ngjarë të ndodhin uragane, tërmete, cunami ose shpërthime vullkanike.

"Gjysma e këtyre specieve", thonë autorët e studimit, "konsiderohen në rrezik të lartë të zhdukjes" për shkak të këtyre ngjarjeve, dhe shumica e tyre jetojnë në rajone tropikale (veçanërisht në ishujt tropikal), ku zhdukje të tjera kanë ndodhur në të kaluarën, veçanërisht pas kolonizimit nga njerëzit”.

Por studimi nënvizon se ka ende kohë për të vepruar: studiuesit sugjerojnë, për shembull, zhvendosjen e specieve në rrezik në zona të tjera dhe/ose nxitjen e riprodhimit të tyre të detyruar, siç ka ndodhur tashmë për një specie papagalli endemik në ishullin e Porto Rikos.

Papagalli portorikan, i cili dikur ishte i përhapur, por tani është në rrezik zhdukjeje, për shkak të uraganeve dhe aktiviteteve të tjera njerëzore në ishull, tashmë është i mbrojtur përmes operacioneve të riprodhimit dhe rifutjes në të gjithë Porto Rikon, çfarë duhet të zbatohet për të rritur numrin e individëve të specieve të rrezikuara dhe për të shmangur rrezikun e zhdukjes.