Një trupë kukullash në hije jep shfaqje në një ekspozitë në Muzeun e Pallatit të Princit Kung në Pekin. / Foto nga China Daily

Ndërsa meloditë e njohura që dikur jehonin gjatë fëmijërisë së tij mbushin ajrin në Muzeun e Pallatit të Princit Kung në qendër të Pekinit, 53-vjeçari Liang Rongshan nis të kujtojë.

Këto melodi, të luajtura dikur nga babai dhe gjyshi i tij, tani rezonojnë përmes duarve të anëtarëve të tjerë të trupës së tij gjatë një ekspozite me temë shfaqje kukullash. Liang ndjen një valë nostalgjie. Me një dorë të shkathët, ai fillon të demonstrojë zanatin e tij, duke prerë silueta të ndërlikuara kukullash për një audiencë të etur.

Si një interpretues dhe krijues i brezit të tretë të kukullave në hije në qarkun Zhushan, Shiyan, provinca Hubei, Liang sjell artin e lashtë të gjallë në Ekspozitën e Kukullave të Hijeve nga Koleksioni i Muzeut të Pallatit të Princit Kung dhe shpreson që më shumë njerëz të vlerësojnë bukurinë e tij.

"Si një formë arti që mishëron hijen dhe dritën, zanati i kukullave në hije është përcjellë nëpër shumë breza dhe duhet të ruhet dhe të shihet nga më shumë," thotë Liang, duke shtuar se për shkak të popullaritetit të televizionit dhe telefonave inteligjentë, arti është nën kërcënimin e zhdukjes.

Ekspozita që zgjat deri më 15 gusht, shfaq më shumë se 200 kukulla hijesh të zgjedhura nga koleksioni i muzeut, i cili  zotëron mbi 9,000 copë. Këto kukulla hije përfaqësojnë stile të ndryshme nga i gjithë vendi.

Duke nënvizuar zhvillimin e kukullave hije të dinastisë Qing (1644-1911) në Pekin, ekspozita kujton zakonet e patronizimit të trupave të kukullave me hije në rezidencat princërore të dinastisë Qing, duke ilustruar lidhjen historike midis Pallatit të hijeve të Princ Kung-ut dhe aktualitetit. Në Rrethin Jizhou  të komunës Tianjin Pallati, i shdërruar në një muze publik sot, ishte rezidenca e shekullit të 18-të e Yixin, Princi Kung (1833-98), një burrë shteti dhe anëtar i familjes perandorake Qing.

Sipas të dhënave historike, rezidenca të shumë familjeve të tjera perandorake, përdoreshin për të ngritur ose punësuar trupa të artistëve të kukullave hije, që jetonin dhe bënin prova në  banesat e tyre me qira në zonën Jizhou, afër Pekinit.

Liang Rongshan, një anëtar i trupës, krijon një kukull nga lëkura e lopës gajtë veprimtarisë. / Foto nga China Daily

Siç thuhet në hyrje të ekspozitës: “Kukullat me hije shtrihen në mijëra vjet, duke dëshmuar gjurmët e historisë, duke mbartur sedimentin e kohës dhe duke përcjellë një atmosferë të fortë folklorike”.

Gjatë ekspozitës, shfaqjet me kukulla hije nga pesë trashëgimtarë nga qarku Zhushan i Hubeit performojnë një muzikë qetësuese dhe krijojnë figura  komplekse, duke ekspozuar shfaqje të gjalla.

Chen Zhongxiang, 83 vjeç, më i moshuari në trupë, thotë se nuk është e lehtë të përvetësosh teknikat, si këndimi improvizues, falsetto, manipulimi i njëkohshëm i disa kukullave dhe aftësia për të luajtur instrumente të ndryshme muzikore.

Si anëtar i një prej trupave të fundit me një moshë mesatare mbi 70 vjeç, Chen është i shqetësuar për të ardhmen e artit popullor. Liang, rreth të 50-ave, është më i riu i trupës. Ai është zejtar i kukullave dhe gjithashtu këngëtar dhe muzikant.

Një kukull me hije / Foto nga China Daily

Në Dinastinë Han perëndimore, që daton nga (206 pes-24 pas Krishtit), piyingxi  ose kukulla hije, që do të thotë shfaqje me hije, është një formë teatri që përdor figura siluetë shumëngjyrëshe të bëra prej lëkure, të shoqëruara me muzikë dhe këndim. Të manipuluara nga kukulla, duke përdorur shufra, figurat krijojnë iluzionin e imazheve në lëvizje në një ekran të tejdukshëm pëlhure të ndriçuar nga pas.

Kjo mjeshtëri u përfshi në Listën Përfaqësuese të UNESCO-s të Trashëgimisë Kulturore Jomateriale të Njerëzimit në  vitin 2011.

Zakonisht e përbërë nga pesë persona, një trupë përfshin një mjeshtër kukullash, tre muzikantë që luajnë shumë instrumente muzikore, të tilla si suona (një instrument frymor prej druri), sihu (një instrument hark me katër tela) dhe instrumente me goditje, si dhe një këngëtar që merr përsipër të gjitha rolet në shfaqje. Shfaqjet transmetojnë histori dhe ide në lidhje me historinë kulturore, besimet shoqërore, traditat gojore dhe zakonet lokale.

Një kukull me hije  / Foto nga China Daily

Në kulmin e këtij arti, trupat profesioniste të kukullave hije ishin me bollëk dhe grupe të panumërta më të vogla të formuara nga familje ose individë kontribuan në rreth 30 zhanre. Familjet e pasura dhe me ndikim shpesh punësonin trupa të mëdha kukullash hije për rituale fetare, dasma, funerale dhe raste të tjera.

Me pasionin dhe entuziazmin e tyre për formën e artit, artistë folklorikë si Liang dhe Chen  po eksplorojnë mënyra bashkëkohore, të tilla si përshtatja dhe shkrimi i dramave të reja bazuar në praktikën tradicionale.