Marrëdhëniet arabo-kineze kanë një rëndësi në rritje në një botë që ndryshon me shpejtësi Përafërsisht 2000 vjet më parë, rrugët e lashta të Rrugës së Mëndafshit, si detare ashtu edhe tokësore, luajtën një rol të rëndësishëm në rritjen e shkëmbimeve ekonomike dhe kulturore midis Kinës dhe botës arabe, duke nxitur mirëkuptimin dhe besimin midis popujve kinezë dhe arabë.

Presidenti kiney Xi Jinping mban fjalim në Mbledhjen e 10-të Ministrore e Forumit të Bashkëpunimit Kinë-Shtetet Arabe, 30 maj, Pekin(Foto:Xinhua)

Me themelimin e Republikës Popullore të Kinës në vitin 1949, marrëdhëniet arabo-kineze hynë në një fazë të re, duke filluar në vitin 1956 me njohjen nga Egjipti të PRC dhe vendosjen e marrëdhënieve diplomatike, e ndjekur nga vendet e tjera arabe.

Fillimi i Forumit të Bashkëpunimit Kinë-Vendet Arabe më 30 janar 2004, krijoi një platformë të re për bashkëpunimin kino-arab në shekullin e 21-të. Ai u bë një motor i rëndësishëm që drejtonte zhvillimin e marrëdhënieve arabo-kineze në të gjitha fushat përmes mekanizmave të ndryshëm si organizimi i festivaleve kulturore dhe artistike, konferencave shkencore etj.

Që nga fillimi i Iniciativës “Një Brez, një Rrugë” në 2013, të gjitha vendet arabe i janë përgjigjur në mënyrë aktive kësaj nisme, duke e bërë atë një platformë të re për bashkëpunim strategjik dhe përfitim reciprok midis Kinës dhe botës arabe. Kina ka krijuar partneritete strategjike gjithëpërfshirëse ose partneritete strategjike me 14 vende arabe dhe Lidhjen e Shteteve Arabe.

Bashkëpunimi ndërmjet Kinës dhe botës arabe është gjithëpërfshirës dhe largpamës, që synon zhvillimin e ndërsjellë. Besimi strategjik midis Kinës dhe vendeve arabe është forcuar, duke çuar në zhvillimin gjithëpërfshirës, të shpejtë dhe të thellë të marrëdhënieve dypalëshe. Marrëdhënia dinamike ka hapur perspektiva të gjera për rritje dhe bashkëpunim në të ardhmen.

Një punëtor egjiptian në linjë montazhimi të larësve enësh të fabrikës kineze, 10 gusht 2023, rajon Suezi, Egjipt(Foto:Xinhua)

Në fushën ekonomike dhe tregtare, Kina dhe bota arabe po forcojnë bashkëpunimin e tyre pragmatik dhe reciprokisht të dobishëm, me BRI që nxit tregtinë dhe investimet kino-arabe. Në vitin 2021, investimet direkte midis Kinës dhe vendeve arabe arritën në 270 miliardë dollarë, një rritje prej 2.6 herë në krahasim me 10 vjet më parë dhe vëllimi i tregtisë mes dy palëve arriti në 330.3 miliardë dollarë, një rritje prej 1.5 herë në krahasim me 10 vjet më parë.

Në arenën ndërkombëtare, Kina dhe bota arabe po bashkëpunojnë ngushtë, duke trajtuar në mënyrë efektive konfliktet dhe tensionet komplekse në Lindjen e Mesme. Të dyja palët kanë zgjeruar komunikimin dhe koordinimin e tyre dhe po punojnë së bashku për të promovuar zgjidhje politike për çështjet e nxehta. Vitin e kaluar, me ndërmjetësimin e Kinës, Irani dhe Arabia Saudite ranë dakord të rivendosin marrëdhëniet e tyre diplomatike pas shtatë vitesh ndërprerje. Ky konsiderohet një hap i rëndësishëm drejt zbutjes së tensioneve në rajonin e Gjirit. Në të njëjtën kohë, Kina dhe bota arabe po bëjnë thirrje për ruajtjen e pavarësisë strategjike, forcimin e unitetit dhe bashkëpunimit për çështjet që kanë të bëjnë me Palestinën, Irakun, Libinë dhe Sudanin, duke synuar ndërtimin e një Lindje të Mesme më paqësore, të qëndrueshme dhe të begatë.

Më 1 janar, me mbështetjen dhe inkurajimin e Kinës, Arabia Saudite, Egjipti, Irani dhe Emiratet e Bashkuara Arabe iu bashkuan zyrtarisht mekanizmit BRICS. Përfshirja e katër vendeve të Lindjes së Mesme rrit aftësinë e këtyre vendeve për të përdorur potencialet e tyre dhe për të rritur bashkëpunimin për të nxitur zhvillimin ekonomik lokal, duke e bërë BRICS Plus një platformë të re për bashkëpunim dhe shkëmbime në rajonin arab në tërësi.

Në epokën e re, Kina dhe vendet arabe mund të promovojnë ndërtimin e një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin duke u fokusuar në sa vijon:

Banorë të arabisë auditë provojnë celularë të zgjuar kinezë të kohës së fundit, Riad, Mars 2022(Foto:Xinhua)

Së pari, përafrimi i strategjive të zhvillimit të të dyja palëve dhe promovimi i bashkëpunimit të favorshëm. Zbatimi bashkëpunues i nismave zhvillimore globale, duke shfrytëzuar mundësitë në energji, infrastrukturë, bujqësi, investime, financa dhe teknologji moderne, do të ndihmojë në arritjen e përparimit dhe zhvillimit të ndërsjellë. Kjo qasje siguron që përfitimet e bashkëpunimit të shtrihen tek popujt e të dyja palëve.

Së dyti, krijimi i një modeli të ri bashkëpunimi shkencor dhe teknologjik, duke promovuar përparimin e përbashkët teknologjik. Eksportet e Kinës në botën arabe janë zhvendosur nga lëndët e para në produktet industriale. Me zhvillimet e reja në BRI, Kina mund të rrisë fokusin e saj në transferimin e teknologjisë, duke eksportuar produkte teknologjike moderne në botën arabe, si dhe duke bashkëpunuar në kërkimin dhe zhvillimin e teknologjive të reja për të rritur mundësitë e bashkëpunimit dhe për të arritur përparim të përbashkët teknologjik.

Së treti, zgjerimi i shtigjeve të reja të bashkëpunimit turistik, zgjerimi i fushës së shkëmbimeve sportive. Teknologjia e informacionit gjeografik dhe të dhënat inteligjente mund të përdoren në industrinë e turizmit për të ofruar informacion për turistët, për të udhëhequr konsumin e ri të turizmit dhe për të përmirësuar inovacionin në metodat e shërbimit dhe modelet e industrisë së turizmit.

Së katërti, teknologjia moderne si inteligjenca artificiale, interneti dhe dixhitalizimi mund të përdoren tani për të reduktuar barrierat gjuhësore dhe për të krijuar modele të reja të shkëmbimit kulturor. Për shembull, nisja e nismës së Rrugës Dixhitale të Mëndafshit për të promovuar shkëmbimet kulturore dhe ekonomike mund të ofrojë mundësi të reja për bashkëpunim kulturor midis Kinës dhe botës arabe.

Ndihmë mjekësore e Kinës në një spital të Tunizisë, Maj 2024(Foto:Xinhua)

Në rrjedhën e gjatë të historisë, qytetërimet kineze dhe arabe kanë bashkëvepruar vazhdimisht me një qëndrim të hapur dhe tolerant, duke frymëzuar njëri-tjetrin. Rruga e lashtë e Mëndafshit dëshmoi bashkëpunimin dhe shkëmbimet mes dy palëve, dhe BRI e sotme ka injektuar vitalitet dhe vrull të ri në bashkëpunimin mes tyre. Në këtë epokë në ndryshim, zhvillimi i marrëdhënieve midis Kinës dhe botës arabe nuk është më i kufizuar në shtrirjen rajonale, por ka një ndikim global. Thellimi i bashkëpunimit mes dy palëve në fushën ekonomike, politike dhe kulturore kontribuon ndjeshëm në stabilitetin, prosperitetin dhe paqen e rajonit dhe më gjerë.

Autori Hassan Ragab është një sinolog egjiptian dhe drejtor i Institutit Konfuci në Universitetin e Kanalit të Suezit.