Foto nga VCG
Peshqit që kalojnë shmicën e jetës së tyre në ujërat e lëvizshëm janë shumë të rrezikuar dhe analiza që janë bërë më parë tregojnë një ulje katastrofike të numrit të tyre. Bazuar në informacionet mbi popullimet, nga baza e të dhënave të Living Planet dhe analizimi i 1864 popullimeve të 284 llojeve të peshqve migrues në mbarë botën, konfirmohet një rënie e ndjeshme e peshqve migratorë.
Aktivitetet antropogjene, nga ndotja dhe barrierat e lumenjve deri te minierat, po çojnë në kolapsin e këtyre specieve, të cilat janë thelbësore për ekosistemet dhe sigurinë ushqimore të njeriut.
Në Evropë ka pasur një rënie të popullatës së peshqve migrues me 75%.
Ndotja e ujit, tërheqjet dhe devijimet e rrjedhave të lumenjve, digave dhe pengesave të tjera, aktivitetet minerare. Këto janë shkaqet kryesore të rënies "katastrofike" dhe "shqetësuese" të popullatave të peshqve migrues. Në të gjithë botën, nga viti 1970 e deri më sot, numri i tyre ka rënë mesatarisht me 81%, ku kulmi shënohet me 91% në Amerikën Latine dhe Karaibe. Ndërsa në Evropë rënia është pak më e përmbajtur por ende në nivele alarmante: -75%.
Këto janë të dhënat e paraqitura në një studim të publikuar nga World Fish Migration Foundation, ZSL, IUCN, Nature Conservancy, Wetlands International dhe WWF pak ditë përpara Ditës Botërore të Migrimit të Peshqve, e cila përkon me datën me 25 maj.
Rënia në kolaps e numrit të peshqve migrues është dëshmuar në mbarë botën, me pak dallime midis rajoneve. Kështu, Amerika e Veriut, Azia dhe Oqeania shënuan rënie midis 28 dhe 34%. Ekziston gjithashtu një polarizim gjithnjë në rritje midis tendencave të llojeve të ndryshme të peshqve migrues. Shumica (65%) vuajnë shumë nga rritja në ujëra i aktiviteteve njerëzore, ndërsa 1 në 3 specie (31%) ka shënuar rritje. Tendencat janë "shumë pozitive ose shumë negative", nënvizon raporti, duke analizuar popullatat e peshqve migratorë.
Foto nga VCG
Në nivelin e llojit të rrezikut, degradimi, ndryshimi dhe humbja e habitatit janë një kërcënim për afërsisht gjysmën e specieve të studiuara. Ndërsa shfrytëzimi i tepruar prek pak më pak se një të tretën e kampionit. Nga raporti dalin edhe disa elemente pozitive. Strategjitë e menaxhimit – veçanërisht të lidhura me aktivitetet e peshkimit – kanë rezultuar efektive në reduktimin e rënies së popullimit me peshqit migratorë. Reduktimi i vëllimeve maksimale të kapjes, zonat e mbyllura për peshkim dhe llojet e tjera të kufizimeve, kanë sjellë një dobi konkrete.
“Rënia katastrofike e popullatës së peshqve migrues është një alarm i shurdhët për botën. Ne duhet të veprojmë tani për të shpëtuar këto specie kyçe dhe lumenjtë e tyre,” thekson Herman Ëanningen nga Fondacioni Botëror i Migrimit të Peshqve. “Peshqit migratorë janë thelbësore për kulturat e shumë popujve indigjenë, duke ushqyer miliona njerëz në mbarë botën dhe duke mbështetur një rrjet të gjerë speciesh dhe ekosistemesh. Ne nuk mund të vazhdojmë t'i lëmë të largohen në heshtje”, thotë ai.
Rënia katastrofike e numrit të peshqve migratorë nuk ka kaluar pa shqetësuar Europën, e cila prej vitesh po merret me kete problematikë.
Vitin e kaluar, 15 vende evropiane çmontuan 487 vepra artificiale, duke përfshirë diga, diga, brava, kanale dhe barriera të tjera. Akti i Restaurimit të Natyrës kërkon që 25 000 km të lumenjve evropianë të rikthehen në rrjedhë të lirë brenda kësaj dekade, duke ndihmuar në procesin natyror të lëvizjes së peshqve migratorë.
Megjithatë, këto shifra mbeten të vogla në krahasim me madhësinë e përgjithshme të problemit.
Përgatiti Neritana Kraja
