Impianti i thithjes se CO2 Mammoth - foto Euronesgrren
Pas impiantit të quajtur “Balena” vjen një tjetër projekt: “Mamuthi”. Impianti më i madh për kapjen e drejtpërdrejtë të CO2 nga ajri (DAC) dhe depozitimin e tij gjeologjik hyri në funksion më 8 maj. Gjithmonë në Islandë, si binjaku i saj më i vogël dhe gjithmonë i operuar nga Climeworks, kompania zvicerane e lidhur me Politeknikun e Zyrihut, i cili ka udhëhequr rrugën në zhvillimin e teknologjisë DAC në shkallë industriale.
Mammoth është afërsisht 10 herë më i madh se paraardhësi i tij Balena dhe ka një kapacitet, pasi të jetë plotësisht funksional, që arrin të kapë 36 000 ton dioksid karboni nga atmosfera në vit. Funksionimi i plotë duhet të arrihet deri në fund të vitit 2024. Për momentin, 12 nga 72 filtrat janë aktivë për kapjen e drejtpërdrejtë të CO2 nga ajri.
co2 - foto ilustruese - electricomagazine
Filtrat janë projektuar si njësi modulare që mund të shtohen, duke rritur kapacitetin total të sistemit. Ato ofrojnë fleksibilitet, pasi çdo defekt ose nevojë për mirëmbajtje ka një ndikim më të kufizuar në sistem. Për më tepër, 3 filtra mbahen "në rezervë", gati për të hyrë në punë për të kompensuar dështimin e moduleve të tjera.
Siç ishte tashmë rasti me Balenën, termocentrali furnizohet me energji nga energjia e rinovueshme gjeotermale, e cila mbulon afërsisht 29% të përzierjes kombëtare të energjisë elektrike të Islandës. Sistemi i ri, megjithatë, kërkon proporcionalisht më pak energji për të funksionuar. Falë një ndryshimi kyç në procesin e ruajtjes së CO2 të mbledhur.
Foto ilustruese - foto phoresta
Mamuthi përdor një "kullë" për të shkrirë dioksidin e karbonit në ujë, i cili më pas injektohet nën tokë ku ndodh procesi i mineralizimit. Balena, nga ana tjetër, pomponte CO2 në formë të gaztë në vendet e depozitimit, një operacion që kërkon presion më të madh, duke rezultuar në nevoja më të mëdha për energji.
Me vënien në funksionim të Mammothit, Climeworks po bën një hap tjetër përpara në demonstrimin e zbatueshmërisë së teknologjisë së saj DAC edhe në sistemet në shkallë të gjerë. Objektivat e kompanisë janë të arrijë një kapacitet DAC prej 1 milion ton CO2 (MtCO2) deri në vitin 2030 dhe 1 miliard ton (GtCO2) deri në mesin e shekullit. Për të arritur objektivin e vendosur për këtë dekadë, do të nevojiteshin 28 sisteme me madhësinë e Mammoth (krahasuar me 250 të një madhësie të ngjashme me atë të Balena. Një front në të cilin Climeworks tashmë po punon.
Ka disa qendra të propozuara për kapjen e drejtpërdrejtë të ajrit të CO2 me kapacitet, si në ShBA, në Norvegji, Kenia dhe Kanada.
Përgatiti: N. Kraja
