Çelësi i përparimit të ndërsjellë për marrëdhënien Kinë-SHBA
2024-04-30 15:48:21

Presidenti Xi Jinping u ka kërkuar Shteteve të Bashkuara të shikojnë pozitivisht zhvillimin e Kinës dhe të përmbahen nga krijimi i blloqeve të vogla për të nxitur konfrontim. Xi i bëri komentet gjatë një takimi me Sekretarin e Shtetit të SHBA Antony Blinken në Sallën e Madhe të Popullit në Pekin të premten.

Takimi, në ditën e fundit të vizitës së dytë të Blinken në Kinë erdhi pasi komunikimet midis dy vendeve janë zgjeruar muajt e fundit. Vizita e Blinken, e cila filloi të mërkurën, u zhvillua gjithashtu si rezultat i konsensusit midis Xi dhe presidentit amerikan Joe Biden gjatë një bisede telefonike më 2 prill.

Xinhua

Presidenti Xi Jinping u takua me Sekretarin e Shtetit të SHBA-së Antony Blinken në Pekin/Xinhua

Në takimin e tij me Blinken, Xi tha se planeti është mjaft i madh për të akomoduar zhvillimin e përbashkët dhe prosperitetin përkatës të Kinës dhe SHBA-së.

"Kina është e lumtur që sheh Shtetet e Bashkuara të sigurt, të hapur, të begatë dhe të lulëzuar. Shpresojmë që SHBA të mund ta shikojë zhvillimin e Kinës në një këndvështrim pozitiv," tha ai.

“Kjo është një çështje thelbësore që duhet adresuar, ashtu si butoni i parë i një këmishe që duhet të rregullohet, në mënyrë që marrëdhëniet Kinë-SHBA të stabilizohen, përmirësohen dhe të ecin vërtet përpara”.

Xinhua

Presidenti Xi Jinping u takua me Sekretarin e Shtetit të SHBA-së Antony Blinken në Pekin/Xinhua

Gjatë takimit të tij me Biden në San Francisko në nëntor, Xi propozoi atë që ai e përshkroi si "pesë shtylla" për marrëdhëniet Kinë-SHBA:

vendosjen e perceptimeve të sakta, menaxhimin në mënyrë efektive të dallimeve, promovimin e bashkëpunimit me përfitim reciprok, marrjen e përgjegjësive të vendeve kryesore dhe avancimin e shkëmbimeve njerëzore.

Kina është e gatshme të bashkëpunojë me SHBA-në, por një bashkëpunim i tillë duhet të jetë i dyanshëm, i tha Xi sekretarit amerikan të shtetit Blinken.

"Ne nuk kemi frikë nga konkurrenca, por konkurrenca duhet të çojë në përparim të ndërsjellë dhe jo në një lojë me shumën zero. Kina është e përkushtuar dhe Shtetet e Bashkuara gjithashtu duhet të shmangin krijimin e blloqeve të vogla. Të dyja palët mund të kenë miqtë dhe partnerët e tyre pa synuar, kundërshtuar ose dëmtuar njëri-tjetrin."

Presidenti theksoi se është aspirata e përbashkët e dy popujve dhe e komunitetit ndërkombëtar që Kina dhe SHBA të forcojnë dialogun, të menaxhojnë dallimet dhe të avancojnë bashkëpunimin.

"Kina dhe Shtetet e Bashkuara duhet të jenë partnerë dhe jo rivalë; të ndihmojnë njëri-tjetrin të kenë sukses në vend që të lëndojnë njëri-tjetrin; të kërkojnë bazën e përbashkët dhe të ruajnë dallimet, në vend që të përfshihen në konkurrencë të egër; dhe të nderojnë fjalët me veprime, në vend që të thonë një gjë, por të bëjnë të kundërtën”, shtoi ai.

Blinken tha se gjatë vizitës së tij kishte takuar shtetas amerikanë nga sektorë të ndryshëm në Kinë, të cilët shpresojnë të shohin një përmirësim në marrëdhëniet SHBA-Kinë. SHBA nuk kërkon një Luftë të re të Ftohtë, nuk kërkon të ndryshojë sistemin e Kinës, nuk kërkon të shtypë zhvillimin e Kinës, nuk kërkon të rigjallërojë aleancat e saj kundër Kinës dhe nuk ka ndërmend të ketë një konflikt me Kinën, tha ai.

Ministria e Jashtme e Kinës

Ministri i Jashtëm i Kinës Wang Yi bisedoi me Blinken/Ministria e Jashtme e Kinës

Duke u zotuar se SHBA i përmbahet politikës së një Kine, Blinken tha se SHBA dëshiron të ruajë komunikimin me Kinën, të zbatojë me zell mirëkuptimin e përbashkët të arritur nga liderët e të dy vendeve në San Francisko, të ndjekë më shumë bashkëpunim, të shmangë keqkuptimet dhe llogaritjet e gabuara dhe të menaxhojë me përgjegjësi dallimet në mënyrë që të arrihet zhvillimi i qëndrueshëm i marrëdhënieve SHBA-Kinë. Para takimit, ministri i Jashtëm Wang Yi zhvilloi bisedime me Blinken.

Wang tha se çështja e Tajvanit është vija e parë e kuqe që nuk duhet të kalohet në marrëdhëniet Kinë-SHBA. Ai u kërkoi Shteteve të Bashkuara të përmbahen nga përdorimi i Tajvanit si një mjet për të frenuar Kinën, të ndalojë armatosjen e Tajvanit dhe të mbështesë ribashkimin paqësor të Kinës.

Duke vënë në dukje se SHBA-ja ka marrë masa të pafundme për të shtypur ekonominë, tregtinë dhe teknologjinë e Kinës, Wang tha se Uashingtoni duhet të ndalojë së reklamuari narrativën e rreme të "mbikapacitetit" në Kinë, të heqë sanksionet ndaj kompanive kineze dhe të ndalojë shtimin e tarifave të seksionit 301 që shkelin rregullat e Organizata Botërore e Tregtisë. Duke  theksuar  se rajoni Azi-Paqësor nuk duhet të bëhet një arenë për fuqitë e mëdha, Wang shprehu shpresën se SHBA do të bëjë zgjedhjen e duhur, do ta takojë Kinën në gjysmë të rrugës dhe do të arrijë ndërveprime pozitive në Azi-Paqësor.

Të dyja palët ranë dakord të vazhdojnë përpjekjet për të stabilizuar dhe zhvilluar marrëdhëniet Kinë-SHBA në përputhje me mirëkuptimin e përbashkët të arritur nga udhëheqësit e dy vendeve dhe të mbajnë shkëmbime dhe kontakte të nivelit të lartë në të gjitha nivelet, sipas një deklarate të lëshuar nga Ministria e Jashtme pas bisedimeve.

Të dyja palët njoftuan mbajtjen e dialogut të parë ndërqeveritar  për inteligjencën artificiale, si dhe një raund të ri konsultimesh për çështjet e Azisë-Paqësorit dhe çështjet detare. SHBA mirëpret Liu Zhenmin, të dërguarin special të Kinës për ndryshimet klimatike, për të vizituar SHBA-në, thuhet në deklaratë.

Të dyja palët do të marrin masa për të zgjeruar shkëmbimet kulturore dhe njerëzit me njerëzit, duke mirëpritur studentë nga vendet e njëri-tjetrit dhe duke siguruar suksesin e Samitit të 14-të të Lidershipit të Turizmit Kinë-SHBA, i cili do të mbahet në Xi'an, provincën Shaanxi, në maj , thuhet më tej në deklaratë.

Gjithashtu në deklaratë theksohet se të dyja palët do të mbajnë konsultime për çështjet e nxehta ndërkombëtare dhe rajonale dhe të dërguarit specialë të të dy palëve do të forcojnë komunikimin.

Autor i artikullit  Cao Desheng  editorialist i China Daily