Një shfaqje që kthehet në një komedi gabimesh
2024-04-16 09:46:40

Kur drejtoresha e Teatrit Popullor të Artit të Pekinit, Lin Cong po përpiqej të bënte një përshtatje skenike kineze të “Kopraci”, një komedi me pesë akte nga Molieri, më i madhi ndër shkrimtarët francezë të komedisë,  ajo vendosi të zbulonte se çfarë kishte përjetuar aktori dhe dramaturgu para se të shkruante veprën e tij klasike.

“Kam bërë disa kërkime për Molierin sepse jam e interesuar për historitë e jetës së tij, të cilat ishin të lidhura me punën e tij dhe rezultati ishte shumë befasues dhe frymëzues”, thotë Lin.

foto nga China Daily

foto nga China Daily

“Kopraci” u shfaq për herë të parë në Paris më 9 shtator 1668, 10 vjet pasi Molieri u kthye në qytetin ku ai për herë të parë nisi rrugën e tij drejt famës me mbështetjen mbretërore.

Para kësaj, nga fundi i vitit 1645, Molieri kishte nisur një udhëtim 13-vjeçar, gjatë të cilit ai dhe kompania e tij teatrore udhëtuan nëpër rajone të ndryshme jashtë qyteteve kryesore të Francës.

Gjatë gjithë asaj periudhe, shfaqjet e tyre përfshinin një gamë të gjerë zhanresh dramatike, si komedinë, tragjedinë dhe farsën. Përvoja e lejoi Molierin të përmirësonte aftësitë e tij dhe të lidhej me një gamë të gjerë audiencash në zonat provinciale.

"Unë pyesja veten se çfarë kaloi gjatë atij udhëtimi 13-vjeçar të turneut. Doja të dija gjithashtu se si i trajtoi reagimet e publikut. Ai e filloi karrierën e tij duke aktruar në tragjedi dhe i pëlqente tragjeditë. Megjithatë, ishin komeditë që e bënë atë të famshëm, ndaj isha kurioze se çfarë kishte për të thënë për këtë, "thotë Lin.

Nga 19 prilli deri më 12 maj, adaptimi më i fundit kinez i “Kopracit” nga Teatri Popullor i Artit të Pekinit do të shfaqet premierë në Teatrin Cao Yu, një nga ambientet e Qendrës Ndërkombëtare të Teatrit të Pekinit.

Me regji të përbashkët nga Lin dhe Yang Jiayin, vepra luhet nga interpretues të rinj të Teatrit Popullor të Artit të Pekinit, si dhe interpretues veteranë, duke përfshirë Fu Jia në rolin kryesor të koprracit, Harpagon.

"Historia do të tregohet nga një kompani teatri, e cila bën turne njësoj si Molieri dhe kompania e tij teatrore. Një ditë, ata planifikojnë të performojnë Koprën, por shumë gjëra shkojnë keq dhe situata të paplanifikuara ndodhin gjatë shfaqjes, si aktorët që harrojnë linjat e tyre dhe brohoritjet e forta nga publiku”, thotë Lin. “Me gjithë “rrëmujën”, shfaqja duhet të vazhdojë”.

Sipas Yang, bashkëregjisorit, komploti kryesor i “Kopracit” mbetet i njëjtë me atë klasik dhe ka të bëjë me konfliktin midis dashurisë dhe parasë. Harpagon dëshiron që vajza e tij Eliza të martohet me një plak të pasur, Anselmin, i cili do ta pranojë atë pa prikë, por ajo e do Valerin  e varfër. Vetë Harpagoni i ka vënë syrin Marianës së re, të varfër, të cilën e do edhe djali i tij, Kleanti.

"Historia është e përjetshme. Si shumë komedi të mëdha në botë, ajo i bën njerëzit të qeshin, por gjithashtu i bën të mendojnë," thotë Yang. "Ne përpiqemi të sjellim lakminë në jetë, duke e zhytur audiencën në një rrjetë qeshjeje dhe satire."

Lin shton se, "nëse Molieri do të ishte ende gjallë tani, do të doja të dija se si do të reagonte pasi të mësoja se “Kopraci” është ende i interpretuar dhe konflikti i portretizuar në klasikun e tij është ende i vërtetë sot".

foto nga China Daily

foto nga China Daily

"Zakonisht është qëllimi ynë që t'i interpretojmë rolet duke bërë më të mirën, nga mënyra se si dukemi nga jashtë, tek mënyra se si ndihemi nga brenda. Por përshtatja e fundit është kaq e ndryshme dhe sinqerisht, po më shkakton dhimbje koke," thotë Fu, i cili qesh dhe bën shaka kur pyetet për provat e deritanishme.

"Të gjithë përpiqemi të veprojmë me aftësi të këqija aktrimi dhe 'harrojmë' linjat me qëllim. Megjithatë, gabimet tona duhet të jenë të natyrshme dhe reale, gjë që është e vështirë."

"Komedia është shumë e vështirë dhe arti i kohës së komedisë është shumë i rëndësishëm, që do të thotë përdorimi i pauzave, ritmit, ofrimit dhe ritmit për të bërë një shaka," thotë Lin. "Gjatë provave tona, ne përpiqemi t'u ofrojmë aktorëve dhe aktoreve tona një mjedis shumë relaksues, i cili është çelësi për aktrimin e tyre dhe për zhvillimin e tyre për të gjetur kohën e duhur komike."

Ideja për të përshtatur sërish “Kopracin” erdhi nga një aktivitet i nisur nga Teatri Popullor i Artit të Pekinit prillin e kaluar, i cili i bëri interpretuesit e rinj të kompanisë teatrore të lexonin skenarin para audiencës teatrore dhe online. Kjo është përdorur si një mënyrë për të trajnuar interpretuesit e rinj të kompanisë teatrore, sipas Feng Yuanzheng, një aktor veteran dhe president i Teatrit Popullor të Artit të Pekinit.

foto nga China Daily

foto nga China Daily

Feng thotë gjithashtu se teatri e përshtati për herë të parë shfaqjen në vitin 1959, 10 vjet pas themelimit të Republikës Popullore të Kinës. Gjatë viteve 1980, kompania bëri një përshtatje tjetër.

"Ky adaptim i fundit i Kopracit  është për të shënuar 60 vjetorin e vendosjes së marrëdhënieve diplomatike kino-franceze," vëren Feng. "Teatri është një mjet i fuqishëm për shkëmbimin kulturor sepse i lejon njerëzit të përjetojnë dhe kuptojnë kultura të ndryshme në një mënyrë të brendshme. Teatri Popullor i Artit të Pekinit ka një traditë të gjatë të prezantimit të prodhimeve teatrale të përshtatura nga letërsia e huaj ku  publiku mund të shohë dhe ndjejë emocionet dhe historitë e njerëzve me prejardhje të ndryshme."