Stafeta për skenën klasike
2024-03-27 10:47:40


Foto nga China Daily

Kur Orkestra Mbretërore e Holandës Concertgebouw, një nga orkestrat simfonike kryesore në botë, shpalli sezonin e saj 2024-2025 të dielën, dirigjenti i ri kinez, Yu Lu u shfaq në programin e saj si i ftuar.

34-vjeçari Yu e përshkroi ftesën e orkestrës 135-vjeçare holandeze si një biletë për në majat e skenës së muzikës klasike.

“Është një orkestër kaq e njohur me tingujt e tyre unikë. Është sfiduese, por në një mënyrë që mua më pëlqen. Ndryshe nga të qenit solist, si pianisti dhe violinisti, një dirigjent hesht, por mban përgjegjësinë e drejtimit të orkestrës dhe formësimit të muzikës. Për një dirigjent të ri, në fillim të të 30-ave dhe nga Azia, është mjaft e vështirë të drejtosh një orkestër kaq të madhe me një histori shumë të gjatë. Duhet të jem i përgatitur mirë dhe të jem i kujdesshëm, pasi një mundësi e tillë është e rrallë dhe e vlefshme”,- thotë Yu.

Ftesa iu dërgua fillimisht Yu-së rreth dy vjet më parë, por u shty për shkak të pandemisë Covid-19.

Sipas dirigjentit, orkestra planifikoi që ai të performonte “Pictures at an Exhibition” të kompozitorit rus Modest Mussorgsky, por sezoni i ardhshëm do ta bëjë Yu të luajë diçka interaktive, pasi ata besojnë se dirigjenti i ri kinez do të injektonte energji të re në program.

Në fakt, nuk do të jetë hera e parë që Yu do të punojë me orkestrën. Kur ishte 22 vjeç, ai u përzgjodh dhe u ftua nga maestro Mariss Jansons (1943-2019) për të marrë pjesë në një master klasë dirigjimi dhe për të marrë stafetën në orkestrën në Amsterdam. Në vitin 2018, ai gjithashtu regjistroi me “Camerata RCO”, një ansambël i përbërë nga muzikantë të Orkestrës Mbretërore Concertgebouw, në një album të titulluar “Salon”, me pjesë duke përfshirë Serenadën Nr 2 në A Major të Johannes Brahms, Op 16 dhe “The Death of Cleopatra” të Hector Berlioz.

Foto nga China Daily

“Unë e njoh dhe punoj së bashku me Yu Lu prej disa vitesh. Për mendimin tim, ai është një nga dirigjentët më të talentuar të brezit të tij. Ne kemi punuar së bashku kur ai drejtoi Orkestrën Mbretërore Concertgebouw në një master klasë të dhënë nga legjendari Mariss Jansons. Ai me të vërtetë u dallua nga kolegët e tij në ekspresivitet dhe besim”,- komenton Michael Gieler, violisti kryesor i orkestrës.

Duke e cilësuar Yu një dirigjent të gjithanshëm me një repertor të gjerë, sipas Gieler, ritmi i tij është i qartë, shprehës dhe i saktë.

“Të gjithë master klasat, provat dhe shfaqjet duket sikur po ndërtojnë një themel të fortë për bashkëpunimin tim me orkestrën gjatë sezonit të saj të ri. Jam i nderuar dhe i emocionuar të performoj si dirigjent kinez me orkestrën me famë botërore”,- thotë Yu.

Lindur dhe rritur në Ningbo në provincën Zhejiang, në vitin 1989, Yu filloi të shfaqte talentin e tij muzikor në një moshë shumë të re duke mësuar të luante violinë dhe piano. Interesimi i tij për dirigjimin nisi që në moshën 3-vjeçare, duke dirigjuar në ajër ndërsa dëgjonte koncertin e violinës “The Butterfly Lovers”. Prindërit e tij, ndonëse e ndjenin talentin e djalit të tyre të vetëm, në fillim nuk donin që ai të merrte një karrierë muzikore pasi besonin se një profesion si doktori apo avokati do të ishte i qëndrueshëm për djalin e tyre.

Në vitin 2002, kur babai i Yu-së vuri një video të dirigjentit japonez Seiji Ozawa (1935-2024) në Koncertin e Vitit të Ri në Sallën e Artë të Musikverein të Vjenës, Yu, 13 vjeç atëherë, drejtoi përsëri ndërsa shikonte videon. Që atëherë, familja e tij e mbështeti mësimin e tij muzikor dhe vendimin e tij për t'u bërë dirigjent.

Yu doli i pari dhe u pranua në shkollën e mesme të Konservatorit Qendror të Muzikës në Pekin në moshën 15-vjeçare dhe u regjistrua në Konservatorin Qendror të Muzikës në Kinë me rezultatin më të lartë në provimin e pranimit në moshën 18-vjeçare.

Në vitin 2012, Yu mori diplomën e tij bachelor në departamentin e dirigjimit të konservatorit dhe vazhdoi të ndiqte një diplomë master. Rasti i tij i parë i shumëpritur erdhi kur ai ishte 22 vjeç, kur maestro Jansons, i cili atëherë ishte kryedirigjenti i Orkestrës Mbretërore Concertgebouw, zgjodhi tre dirigjentë të rinj nga e gjithë bota për të marrë pjesë në një master klasë në Amsterdam. Yu ishte i vetmi nga Azia.

Foto nga China Daily

“Ai ishte një nga tre pjesëmarrësit aktivë të përzgjedhur nga më shumë se 70 dirigjentë të rinj. Yu është një dirigjent i talentuar që përgatit me shumë kujdes partiturat e tij, ka një teknikë të qartë dhe di të komunikojë joverbalisht me një orkestër”,- komenton maestro Jansons performancën e Yu-së.

Para Jansons, Yu ishte trajnuar gjithashtu nga Ozawa. Në vitin 2009 dirigjenti i njohur bëri një turne në Kinë. Konservatori Qendror i Muzikës rekomandoi pesë studentë të mirë nga departamenti i dirigjimit dhe Yu ishte një prej tyre. Yu u dallua në konkurs mes bashkëmoshatarëve të tij dhe u bë student dhe ndihmës dirigjent i Ozawa-s.

“Unë shkoja në Japoni për të studiuar me të çdo muaj. Një ditë, ai më tha t'i kushtoja vëmendje ritmit. Gjatë rrugës për në shtëpi, bleva një metronom dhe e kalova tërë natën duke drejtuar. Të nesërmen, ai u befasua nga përparimi im”,- kujton Yu.

“Dy ditë më vonë, ai tha se donte të kthehej në Kinë për të performuar me mua, ku ai drejtonte gjysmën e parë të koncertit dhe unë pjesën e dytë.

Edhe pse udhëtimi nuk ndodhi për shkak të shëndetit të tij, unë isha shumë i prekur, sepse ai ishte një mësues kaq i madh, i gatshëm për të mbështetur dhe ndihmuar studentët e tij”,- tha Yu.

Një nga dirigjentët më të kërkuar dhe më të famshëm të brezit të tij, Ozawa lindi në Shenyang  të Kinës, në vitin 1935 dhe që në moshë të re studioi piano dhe më pas dirigjim në Japoni.

“Ai kishte një dashuri shumë të thellë për Kinën. Përveç muzikës, ai gjithashtu më frymëzoi të mendoj për një karrierë në Perëndim. Ai vetë kishte arritur sukses të madh në Perëndim, kështu që inkurajimi i tij ishte shumë bindës për mua. Ai më dha shumë besim. Dikur kisha vendosur një synim të dirigjoja të gjitha orkestrat më të mira në botë. Por tani, dua të stërvit dhe drejtoj një orkestër simfonike kineze për t'u dalluar në skenën e muzikës klasike botërore me nivelin më të lartë, të cilin do ta konsideroj kulmin e karrierës sime”,- thotë Yu.

Foto nga China Daily

Pikat kryesore që Yu ka arritur tashmë përfshijnë drejtimin e “Madam Butterfly” nga kompozitori italian Giacomo Puccini në Japoni në vitin 2012, që ishte hera e tij e parë për të drejtuar një opera.

Në vitin 2022, Shtëpia e Operës së Shangait e emëroi Yu si dirigjentin e parë të ftuar në histori. Nga fundi i vitit 2020, Yu filloi një sfidë për të interpretuar nëntë simfonitë e Beethoven-it në pesë ditë rresht, duke punuar së bashku me “Bilibili”, një nga platformat më të mëdha të shkëmbimit të videove në Kinë, dhe Orkestrën Simfonike Ningbo. Performanca “live online” ishte një sukses i madh dhe tërhoqi vëmendjen e gjerë si brenda ashtu edhe jashtë vendit. Yu u bë kështu dirigjenti i parë në historinë e muzikës së Kinës që e bëri këtë.

“Orkestra Simfonike Ningbo kishte pesë vjet që ishte krijuar në vitin 2020 dhe unë isha po ashtu shumë i ri. Ne ia dolëm së bashku”,- thotë Yu.

Maestro Ozawa, i cili ishte në spital atëherë, i shkroi Yu-së një shënim, duke e inkurajuar dhe brohoritur pasi projekti ishte shumë sfidues për çdo dirigjent të ri dhe çdo orkestër.

“E kam akoma, është si një thesar për mua”,- thotë Yu, duke shtuar se ai po planifikon të nisë një projekt përkujtimor duke mbledhur muzikantë japonezë dhe kinezë për të performuar në koncerte në Pekin dhe Shangai këtë vit, duke i bërë homazhe dirigjentit të madh.