Migrimi i shpendëve është një udhëtim sfidues, përballë stuhive të papritura dhe rrezikut të humbjes së drejtimit. Ndryshimi i klimës e ka bërë edhe më të vështirë, veçanërisht me temperaturat shumë të ulëta.
Në fillim të nëntorit, një stuhi dëbore goditi më shumë se 100 lejlekë të bardhë orientalë në Changchun, kryeqendra e provincës Jilin të Kinës Verilindore, gjatë migrimit të tyre drejt jugut. Zogjtë klasifikohen si kafshë të mbrojtura të nivelit të parë në Kinë.
Me kalimin e stuhisë, shumica e lejlekëve vazhduan udhëtimin e tyre, përveç 11 zogjve që ishin shumë të rraskapitur për të fluturuar.
Më 16 nëntor, anëtarët e stafit nga zyra lokale e pyjeve dhe kullotave i transportuan këta zogj në ligatinën Qilihai në Tianjin, ku u bashkuan me të tjerët që migronin në zonë. 11 lejlekët janë në gjendje të mirë në habitatin e tyre natyror, tha zyra.
foto: ChinaDaily
Lejlekët e bardhë orientalë zakonisht lënë vendet e tyre të shumimit në Kinën Verilindore për në jugun më të ngrohtë në shtator ose tetor, duke u kthyer në veri në pranverë.
Deri më 24 nëntor, rreth gjysma e zogjve shtegtarë në Kinë kishin përfunduar udhëtimet e tyre dhe kishin arritur në zonat bregdetare në pjesët lindore dhe jugore të vendit për dimër, tha Administrata Kombëtare e Pyjeve dhe Kullotave.
Në atë kohë, lejlekët po përjetonin një kulm të dytë migrator, shtoi administrata.
Administrata Meteorologjike e Kinës tha se frekuenca në rritje e ngjarjeve ekstreme të motit, rritja e nivelit të detit, zhdukja e ligatinave dhe temperaturat rekord kanë efekte negative në migrimin e shpendëve.
Thatësira e madhe, era dhe rënia e temperaturës, si dhe zjarret që detyrojnë zogjtë të ndryshojnë rrugët e tyre, po kontribuojnë në vështirësitë migratore.
Pa aftësinë për të pushuar në zonat përgjatë rrugës së tyre, zogjtë mund të luftojnë për të arritur në habitatet e tyre të sigurt, tha administrata.
Në fund të verës 2020, zjarret dhe stuhia e hershme e borës mendohet se kanë luajtur një rol të madh në humbjen e një numri të madh zogjsh shtegtarë në të gjithë perëndimin e Shteteve të Bashkuara.
Një ese e botuar në revistën “Geo-Health” në vitin 2021 tregoi një raport laboratorik, sipas të cilit zogjtë ishin dobësuar shumë.
Thatësira e madhe
Në vitin 2022, liqeni Poyang në provincën Jiangxi, liqeni më i madh i ujërave të ëmbla të Kinës, përjetoi një thatësirë të zgjatur dhe mungesë ushqimi që rrezikoi zonat dimëruese të llojeve të shumta të shpendëve ujorë, duke përfshirë mjellmat, patat dhe rosat. Atë vit, liqeni hyri në sezonin e tij të thatë 100 ditë më herët se viti 1951 kur nisi regjistrimi i të dhënave, duke vendosur një nivel të ulët historik të ujit.
Thatësira, një dukuri e rrallë gjatë verës, pati efekte shkatërruese në bimësinë e zhytur në ujë, e cila është thelbësore për dimërimin e shpendëve të ujit.
Eksperti Jin Jiefeng i tha “China Dialogue Ocean” se megjithëse ata nuk mund të ndryshojnë domosdoshmërish rrugët e migrimit të zogjve, ndryshimet në kohën e migrimit për shkak të furnizimeve të pamjaftueshme ushqimore mund të ndikojnë në ciklet e tyre të mbarështimit dhe në përgjithësi në zhvillimin e popullsisë.
foto: VCG
“China Dialogue Ocean” është një platformë e dedikuar për të theksuar, analizuar dhe ndihmuar në zgjidhjen e krizës së oqeanit.
Një studim nga studiuesit amerikanë të botuar në revistën “Nature Climate Change” në vitin 2019 sugjeroi se krahasuar me 20 vjet më parë, zogjtë shtegtarë po kalojnë zona të caktuara më herët në pranverë, ndoshta për shkak të rritjes së temperaturave. Në pranverë dhe në vjeshtë, sezonet më të ngrohta janë tregues të datave më të hershme të kulmit të migrimit.
Për shkak të faktorëve të tillë si ndryshimi i klimës, po ashtu ka ndryshuar edhe diapazoni i shpërndarjes së disa specieve të shpendëve.
Jia Yifei, profesor i asociuar në Shkollën e Ekologjisë dhe Ruajtjes së Natyrës të Universitetit të Pyjeve të Pekinit, tha se habitatet e dimrit janë zgjeruar drejt veriut, pasi më shumë zogj migrues kalojnë këtë sezon në provincën Shandong, e cila është më në veri se provinca Jiangsu, një habitat tradicional dimëror për speciet.
Delta e Lumit të Verdhë, një ligatinë jetike për zogjtë shtegtarë, ka parë një rritje të numrit të ardhjeve në dimër.
Që nga viti 2020, numri i specieve të shpendëve në rezervatin natyror të deltës është rritur nga 187 në 373.
“Frekuenca në rritje e ngjarjeve ekstreme të motit globalisht për shkak të ndryshimeve klimatike ndikon në rrugët migratore dhe habitatet. Megjithatë, ndryshimi i klimës është vetëm një nga faktorët dhe është e vështirë të matet se sa ndikon klima në migrimin e shpendëve",- tha Jia.
Në vitin 2021, studiuesit kinezë shkruan në një ese të botuar në revistën “Ecological Indicators” se zogjtë shtegtarë do të ndryshojnë habitatet e tyre dhe ciklin e rritjes në përgjigje të ndryshimeve klimatike. Drejtimi dhe distanca e fluturimit janë të ndryshme për çdo specie.
foto: VCG
Ekuilibri delikat
Gjatë shekullit të kaluar, ibisi me ngjyra ylberi ishte jashtëzakonisht i rrallë në Kinë. Megjithatë, në dekadat e fundit, zogjtë janë raportuar vazhdimisht në një zonë të gjerë të vendit, duke filluar nga Rajoni Autonom i Mongolisë së Brendshme në veri deri në pjesët jugore të provincës Yunnan në jug, tha Administrata Meteorologjike e Kinës.
Jia tha se speciet e shpendëve po përpiqen të përshtaten me mjediset e dominuara nga njerëzit, duke shtuar se ekuilibri delikat midis aktiviteteve njerëzore dhe përpjekjeve të ruajtjes së natyrës përcakton fatin e popullatave të shpendëve.
"Zogjtë migrues janë më të zgjuar se sa mendonim. Disa mund t'u përshtaten mirë ndryshimeve klimatike”,- tha ai.
Ndërsa përpjekjet për të zbutur ngrohjen globale janë thelbësore, Jia tha se fokusi mbetet në përshtatjen me ndryshimet e pashmangshme dhe sigurimin e habitateve të mjaftueshme për speciet migratore që të lulëzojnë.
Ai shtoi se ndërsa zogjtë migrojnë globalisht, nevojitet një konsensus për t'u ofruar atyre habitate të mjaftueshme në komunitetin ndërkombëtar.
"Njerëzit dhe krijesat e tjera ndajnë ekosistemin global si biodiversitet. Kjo luan një rol kryesor në mbështetjen e aspekteve të ndryshme të jetës",- tha Jia.
"Sigurimi i ruajtjes së biodiversitetit nuk është vetëm një imperativ ekologjik, por gjithashtu kontribuon në mirëqenien e kulturave dhe funksionimin themelor të planetit".
Në nëntor 2022, gjatë Takimit të 14-të të Konferencës së Palëve Kontraktuese në Konventën Ramsar mbi Ligatinat, mbajtur në Wuhan, provincën Hubei, u njoftua një Iniciativë e Rrjetit të Mbrojtjes së Kanalit të Migrimit të Zogjve të Kinës. Nisma bëri thirrje që t'i jepet përparësi mbrojtjes së ligatinave në rrugët e migrimit të shpendëve. Akademia Kineze e Pyjeve tha se Kina është një nga vendet me biodiversitet më të madh në botë, me 1,445 specie shpendësh, ose rreth 17 për qind të totalit global. Midis tyre, më shumë se 800 specie shfaqin sjellje migratore, duke nënvizuar rolin vendimtar të vendit në ekologjinë globale të shpendëve.
Katër nga nëntë rrugët kryesore të migrimit të shpendëve në botë kalojnë përmes Kinës. Për t'i mbrojtur ata, kombi ka ndërtuar më shumë se 2200 rezervate natyrore ligatinore dhe komunitete të shumta të ruajtjes së ligatinave, tha Administrata Kombëtare e Pyjeve dhe Kullotave.
