Pas 50 vjetësh ndjehet jehona e udhëtimit të Orkestrës së Filadelfias në Kinë
2023-10-09 10:11:37


Foto historike

Pesëdhjetë vjet më parë, udhëtimi "akullthyes" i Orkestrës së Filadelfias në Kinë u bë një kapitull domethënës në historinë e marrëdhënieve midis Shteteve të Bashkuara dhe Kinës, duke shënuar  një ndikim të thellë në muzikë dhe diplomaci.

Në vitin 1973, ajo u bë orkestra e parë simfonike amerikane që performoi në Kinë, kur të dy vendet nuk kishin krijuar ende lidhje zyrtare diplomatike.

Në një webinar përkujtimor të organizuar nga Trusti Arsimor SHBA-Kinë, ose USCET, më 21 shtator, Julia Chang Bloch, kryetarja ekzekutive e USCET, tha se udhëtimi "lançoi diplomacinë muzikore si një pjesë e brendshme e normalizimit të marrëdhënieve midis SHBA-së dhe Kinës".

"Turi i  Orkestrës së Filadelfias në 1973 nuk kishte të bënte vetëm me muzikën. Ai ishte shembulli më i mirë në diplomacinë muzikore," tha ajo. "Muzika është universale. Ajo i kapërcen barrierat gjuhësore. Ajo flet për të gjithë dhe lidh njerëz me prejardhje të ndryshme."

Një tjetër panelist, Nicholas Platt, një ish-diplomat që kishte shoqëruar presidentin e atëhershëm të SHBA Richard Nixon gjatë vizitës së tij historike në Kinë në 1972, tha se ai iu bashkua turneut inaugurues të orkestrës nën direktivën e Nixon dhe ndihmoi me planifikimin dhe programimin kur ishte një nga të parët diplomatë të ngarkuar me krijimin e zyrës ndërlidhëse të SHBA-së në Kinë.

Platt e përshkroi vizitën e Orkestrës së Filadelfias në Kinë si "një nga momentet më të rëndësishme" në karrierën dhe jetën e tij.

Gjatë turneut 10-ditor, orkestra dha gjashtë koncerte në Pekin dhe Shangai dhe të gjitha ishin suksese masive.

Jennifer Lin, e cila bashkëdrejtoi dhe prodhoi dokumentarin me metrazh të gjatë të “Beethoven në Pekin”, duke rrëfyer turneun e parë të orkestrës në Kinë në vitin 1973, tha se Orkestra e Filadelfias është e vetmja që mund të tregojë historinë e një gjysmë shekulli shkëmbimesh muzikore SHBA-Kinë.

"Sepse ata ishin të parët dhe janë kthyer gjithsej 12 herë, që është më shumë se çdo orkestër amerikane," tha ajo.

"Ka qenë emocionuese dhe mendoj se ne kemi nevojë për mesazhet e këtij filmi tani më shumë se kurrë, sepse, siç e dini, të gjithë kanë theksuar se marrëdhëniet janë shumë të tensionuara."

Gjithashtu iu bashkuan panelit analistja kineze Sheila Melvin dhe Jindong Cai, një dirigjent dhe bashkëthemelues i Institutit të Muzikës SHBA-Kinë në Konservatorin Bard.

“Nëse e shikoni tani, në vitin 2015, kishte rreth 30 orkestra simfonike në Kinë dhe tani ka më shumë se 80”, tha Melvin, duke vënë në dukje gjithashtu se në Kinë, tani ka më shumë teatro madhështore dhe festivale për muzikën bashkëkohore, që venë në skenë simfonitë, operat dhe muzikën tradicionale kineze.

"Mendoj se Kina ka mësuar kaq shumë nga Perëndimi, ka përvetësuar kaq shumë nga muzika jonë, ka mësuar aq shumë nga Orkestra e Filadelfias, por me të vërtetë ndjej se tani mund të mësojmë shumë nga Kina, si për menaxhimin, zgjerimin dhe mbështetjen e institucioneve dhe muzikantëve tanë të muzikës klasike."

Cai tha se sot ekzistojnë "pengesa politike" për shkëmbime të tilla, por ai mbetet optimist.

"Ka kaq shumë njerëz, kaq shumë muzikantë amerikanë dhe kaq shumë muzikantë kinezë, ne duam të bëjmë muzikë së bashku," tha Cai. "Gjatë këtyre 50 viteve, unë do të them se 100,000 muzikantë kinezë shkuan jashtë shtetit për të mësuar muzikën perëndimore."

Ryan Fleur, drejtor ekzekutiv i Orkestrës së Filadelfias, tha se orkestra vazhdon të ndihmojë orkestrat e Kinës, të tilla si Orkestra Kombëtare për Artet Performuese dhe Orkestra Simfonike në Shenzhen për të zhvilluar "një tingull të vërtetë ansambli".

Për të përkujtuar 50-vjetorin e turneut të vitit 1973, 14 anëtarë të Orkestrës së Filadelfias, duke përfshirë Davyd Booth, një violinist që mori pjesë në turneun e parë të orkestrës në Kinë, por që do të udhëtojë sërish  në Kinë.