Foto nga VCG
Në 17 qershor shënohet Dita Botërore Kundër Shkretëtirëzimit dhe Thatësirës. Si një nga çështjet globale mjedisore, shkretëtirëzimi ka implikime serioze në mbarë botën për biodiversitetin, ekosigurinë, çrrënjosjen e varfërisë, stabilitetin shoqëror e ekonomik dhe zhvillimin e qëndrueshëm.
Çështja e shkretëtirëzimit nuk është e re. Megjithatë, ajo është duke u përshpejtuar sot, me degradimin e tokës së punueshme që vlerësohet në 30 deri në 35 herë më shumë se norma historike, sipas OKB-së.
Kina është një nga vendet më të prekura nga shkretëtirëzimi në botë. Sipas statistikave të lëshuara nga Administrata Kombëtare e Pyjeve dhe Kullotave të Kinës, në vitin 1998 Kina kishte rreth 2.62 milionë kilometra katrorë tokë të shkretëtirëzuar, që përbën 27.4 për qind të sipërfaqes totale të vendit, duke prekur afro 400 milionë njerëz.
Që nga vitet 1970, Kina ka nisur disa projekte ekologjike të tilla si Programi i Pyjeve të Brezit Strehues “Three-North”, Projekti i Kontrollit të Burimeve të Stuhisë së Rërës Pekin-Tianjin dhe kontrolli i erozionit të tokës, duke filluar udhëtimin e saj drejt shtyrjes para të gjelbërimit dhe lënies prapa të shkretëtirëzimit.
Pas dekadash përpjekjesh afatgjata dhe të qëndrueshme, puna për të luftuar shkretëtirëzimin ka dhënë rezultate pozitive. Që nga viti 2019, vendi kishte 2.57 milionë kilometra katrorë tokë të shkretëtirëzuar, një rënie prej rreth 38 mijë kilometra katrorë krahasuar me vitin 2014. Sipërfaqja e tokës së shkretëtirëzuar ka ndryshuar nga një zgjerim mesatar vjetor prej mbi 10 mijë kilometrash katrorë në fund të shekullit të kaluar në një reduktim mesatar vjetor prej më shumë se 2.3 mijë kilometrash katrorë sot.
Foto nga CGTN
Skaji jugor i shkretëtirës Taklimakan bëhet i gjelbër
E vendosur në rajonin autonom Xinjiang Uygur të Kinës Veriperëndimore, Taklimakan është shkretëtira më e madhe e Kinës. Njihet si "Deti i vdekjes" për shkak të mjedisit të saj të ashpër. Si një shkretëtirë në lëvizje, ajo mund të vazhdojë të zgjerohet.
Në fillim të shekullit të 20-të, Kina nisi eksplorimin e saj për kontrollin e shkretëtirëzimit në rajon. Njerëz vendas dhe shkencëtarë kanë luftuar kundër shkretëtirëzimit për më shumë se 3 dekada. Në të dy anët e një rruge 565 km që u ndërtua përgjatë shkretëtirës, janë mbjellë më shumë se 20 milionë pemë. Nga imazhet e sensorit në distancë, shihet se krahasuar me vitin 2020, skaji jugor i shkretëtirës në vitin 2022 është bërë më i gjelbër për shkak të mbjelljes së më shumë bimëve.
Foto nga VCG
Muri i Madh i Gjelbër: Pylli “Three-North” Shelterbelt
Në vitin 1978, Kina nisi një projekt ambicioz pyllëzimi, Programi “Three-North” Shelterbelt Forest, në veriperëndim, veri dhe verilindje të vendit, i vendosur për të luftuar shkretëtirën në zgjerim dhe mjedisin në përkeqësim. Projekti, që mbulon mbi 4 milionë kilometra katrorë, ose 42.4 për qind të sipërfaqes së tokës së Kinës, është projekti më i madh ekologjik në botë i pyjeve.
Mbi katër dekada më vonë, përpjekjet për ruajtje kanë dhënë rezultat. Deri më tani, janë mbjellë gjithsej 320 mijë kilometra katrorë pyll, me shkallën e mbulimit me pyje në zonat e projektit që është rritur nga 5.05 për qind në 1978-ën në 13.84 për qind aktualisht. Sipërfaqja e tokës e prirur ndaj pluhurit të rërës u ul nga 48.1 përqind në vitin 2000 në 40.4 për qind në 2020-ën.
