foto nga IC
Akademia Kineze e Shkencave ka zbuluar një çip të ri procesori me performancë të lartë dhe një sistem të ri operativ, bazuar në standardin popullor të dizajnit të çipit me burim të hapur të njohur si RISC-V.
Çipi është quajtur Xiangshan me burim të hapur procesor me performancë të lartë RISC-V, ndërsa sistemi operativ quhet Aolai.
Këto arritje teknologjike përfaqësojnë angazhimin e Kinës për të ndërtuar një ekosistem të çipeve me burim të hapur me një plan të ri për të mbështetur ekonominë e saj digjitale dhe për të promovuar bashkëpunimin ndërkombëtar në zhvillimin e çipeve, thanë ekspertët dhe zyrtarët të premten.
Për dekada, dizajnet e çipave kompjuterikë kanë qenë të shtrenjta dhe të vështira për t'u licencuar. Dizajnerët globalë të çipave, si Intel dhe ARM, i kanë mbajtur prej kohësh të fshehta planet e tyre, që do të thotë se konsumatorët duhet të blejnë çipa të prodhuar drejtpërdrejt ose të paguajnë më shumë për një dizajn të personalizuar.
RISC-V, që do të thotë një arkitekturë e grupit të instruksioneve të rrënjosura në parimet e kompjuterit të grupeve të udhëzimeve të reduktuara, ka qenë e hapur dhe e lirë për t'u përdorur që nga fillimi i tij në 2010 dhe të gjithë mund ta përdorin atë për të dizajnuar një çip të përshtatur për nevojat e tyre. Si rezultat, MIT Technology Review e quajti dizajnin e çipit si një nga teknologjitë përparimtare të vitit 2023.
foto nga CFP
Rreth 3,100 anëtarë në mbarë botën, duke përfshirë kompani dhe institucione akademike, po miratojnë tani dizajnin e ri për të ndërtuar çipa RISC-V, sipas MIT Technology Review. “Në pak vite, parashikojnë përkrahësit e RISC-V, çipat do të jenë kudo”, thuhet në botim.
Yin Hejun, nënkryetar i Akademisë Kineze të Shkencave, tha gjatë një sesioni të Forumit Zhongguancun 2023 në Pekin se çipat e procesorëve janë themeli i teknologjisë së informacionit dhe ekonomisë digjitale.
Gjatë katër dekadave të fundit, ekosistemet e softuerit me burim të hapur kanë revolucionarizuar industrinë globale të teknologjisë së informacionit, tha Yin të premten.
Disa shembuj të dukshëm përfshijnë Bluetooth, Ethernet, Wi-Fi dhe PDF, të cilat të gjitha bazohen në standarde të hapura, specifikimet e dizajnit të të cilave janë të disponueshme publikisht, duke lejuar konsumatorët dhe prodhuesit e produkteve të kenë akses në të njëjtat funksione nëpër pajisje të ndryshme.
Yin tha se Akademia Kineze e Shkencave i kushton rëndësi të madhe ndërtimit të ekosistemeve të teknologjisë me burim të hapur. Në vitin 2018, akademia nisi Aleancën e Kinës RISC-V për të lehtësuar ndërtimin e një ekosistemi RISC-V.
Logo e çipit "Xiangshan"
Në të ardhmen, akademia do të vazhdojë të mbështesë risitë e bazuara në RISC-V, të përmirësojë bashkëpunimin ndërkombëtar dhe të nxisë industri dhe aplikacione të reja duke përdorur dizajnin e ri për të forcuar zinxhirin global të furnizimit me çipa dhe ekosistemin me burim të hapur, tha Yin.
Yu Yingjie, nënkryetar i bashkisë së Pekinit, tha se RISC-V, x86 dhe ARM po bëhen tre shtyllat e ekosistemit global të çipave, duke krijuar mundësi të reja.
Qyteti do të përfitojë nga burimet e tij të pasura në njerëz, politika dhe kapital për të krijuar një qendër industriale të çipave me burim të hapur me cilësi të lartë që mund të sjellë inovacion dhe të kontribuojë në zhvillimin e sektorit global të teknologjisë së informacionit, tha ai.
Sun Ninghui, shkencëtar i njohur kompjuterash dhe akademik i Akademisë Kineze të Inxhinierisë, tha se Akademia Kineze e Shkencave kishte zhvilluar çipa procesorë me burim të hapur që nga viti 2015, duke arritur përparime të shumta dhe duke çimentuar pozicionin e Kinës si një udhëheqëse globale në burimet e hapura.
Çipi Xiangshan dhe sistemi operativ Aolai janë dy arritje të dukshme që tregojnë përkushtimin e Kinës për të forcuar zinxhirin global të furnizimit me çipa dhe krijimin e një ekosistemi të çipave me burim të hapur që mund të përfitojë botën, tha ai.
