Modernizimi kinez është modernizimi i mbi 1.4 miliardë njerëzve - një numër më i lartë se popullsia e kombinuar e të gjitha vendeve të zhvilluara në botë. Rritja e shpejtë e popullsisë në plakje dhe rënia relativisht e ngadaltë, por e qëndrueshme e popullsisë në moshë pune dhe e fuqisë punëtore, kanë rritur raportin e varësisë së të moshuarve. Këto tendenca do të vazhdojnë edhe në dy dekadat e ardhshme. Kjo do të thotë se shoqëria dhe ekonomia kineze do të vazhdojnë të përballen me presionin strukturor të popullsisë në rritje.
Plakja e popullsisë nuk ngadalëson modernizimin
Modernizimi kinez është modernizimi i mbi 1.4 miliardë njerëzve - një numër më i lartë se popullsia e kombinuar e të gjitha vendeve të zhvilluara në botë. Arritja e modernizimit të një popullsie kaq të madhe është e paprecedentë. Regjistrimi i shtatë kombëtar në vitin 2020 tregoi se popullsia kineze mbi 60 vjeç kishte tejkaluar 260 milionë. Viti 2022 dëshmoi rritje negative të popullsisë për herë të parë në gati 61 vjet, duke u ulur me 850,000.
CFP
Rritja e shpejtë e popullsisë në plakje dhe rënia relativisht e ngadaltë, por e qëndrueshme e popullsisë në moshë pune dhe e fuqisë punëtore, kanë rritur raportin e varësisë së të moshuarve. Këto tendenca do të vazhdojnë edhe në dy dekadat e ardhshme. Kjo do të thotë se shoqëria dhe ekonomia kineze do të vazhdojnë të përballen me presionin strukturor të popullsisë në rritje.
Ndërsa vendi ende nuk ka realizuar modernizimin e plotë të stilit kinez dhe përparimin nga një vend me të ardhura mesatare në një vend me të ardhura të larta, shkalla e ulët e lindshmërisë dhe rritja e popullsisë në plakje përbëjnë një sfidë të rëndësishme për zhvillimin socio-ekonomik dhe mirëqenien e njerëzve.
Megjithatë, duhet theksuar se pavarësisht sfidave, plakja nuk bëhet domosdoshmërisht pengesë për arritjen e modernizimit. Me ndihmën e disa masave, të moshuarit duhet dhe mund të gëzojnë gjithashtu frytet e modernizimit. Për të adresuar këtë problem, duhet të thellohet reforma në sektorë të ndryshëm socialë dhe ekonomikë, veçanërisht në sistemin e pensioneve. Në vitin 2022, raporti i 20-të i Kongresit Kombëtar të CPC përmendi se do të miratohet një qasje me faza për të rritur moshën e daljes në pension.
CFP
Avantazhi i planit të reformës me faza është se ai mund të çojë përpara reformat pa shkaktuar trazira sociale. Disavantazhi është se ajo duhet të përballet me presionin mbi sistemin e pagesave të pensioneve të shkaktuar nga fuqia punëtore në rënie dhe popullsia e moshuar me rritje të shpejtë në periudhën afatshkurtër dhe afatmesme. Bisedimet për reformën e sistemit të pensioneve kanë vazhduar prej kohësh. Por reformat nuk u zbatuan për shkak të shqetësimeve për punësimin e të rinjve. Megjithëse pandemia ka pasur një ndikim të madh në ekonomi dhe punësim, ajo nuk ka ndryshuar modelet e ofertës dhe kërkesës për punë. Nevojiten politika të shumta proaktive.
Së pari, një plan fleksibël i moshës së daljes në pension tani mund të zbatohet në një shkallë më të madhe. Në fakt, politika fleksibël të moshës së daljes në pension tashmë janë futur në disa universitete për mësuesit dhe teknikët. Politika të tilla mund të zgjerohen për të lejuar çdo individ ose grup profesionistësh ose punëtorësh të kualifikuar që janë të kërkuar dhe të gatshëm të shtyjnë pensionin e tyre.
Së dyti, mund të futen politika të favorshme për njerëzit që vazhdojnë të punojnë edhe pas moshës ligjore të pensionit, për shembull, duke rritur përfitimet e tyre të pensionit sipas numrit të viteve që punojnë përtej moshës së daljes në pension.
Së treti, sistemi i shpërndarjes së të ardhurave duhet të reformohet në atë mënyrë që të ndihmojë në rritjen e të ardhurave të punëtorëve, veçanërisht të atyre me të ardhura të mesme dhe të ulëta. Rritja e të ardhurave jo vetëm që do t'i ndihmojë ata të bëjnë një jetë më të mirë dhe të kujdesen më mirë për prindërit e tyre të moshuar, por gjithashtu do të përgatiten më mirë për jetën e tyre pas daljes në pension.
Për të adresuar sfidat e rritjes së shpejtë të popullsisë në plakje, autoritetet kanë nevojë për një politikë gjithëpërfshirëse dhe largpamëse, reforma e sistemit të pensioneve është vetëm një pjesë e saj. Masat më të rëndësishme strategjike përfshijnë:
・ promovimi i inovacioneve dhe përshpejtimi i zhvillimit të teknologjisë së lartë, të cilat janë kyçe për zhvillimin me cilësi të lartë dhe shtytësit kryesorë të rritjes ekonomike.
・ duke shfrytëzuar plotësisht mekanizmin e tregut për të promovuar frymën sipërmarrëse dhe për të stimuluar inovacionet dhe zhvillimin ekonomik.
CFP
・ Marrja e masave për të inkurajuar çiftet që të kenë dy, nëse jo tre fëmijë, me qëllim rritjen e nivelit të lindjeve, rritjen e fuqisë punëtore, uljen e raportit të varësisë së të moshuarve dhe për të marrë disa dividentë demografikë në të ardhmen.
・ promovimi i arsimit të lartë për të shfrytëzuar potencialin e dividendit të ri demografik me popullsi të mirëarsimuar.
・ përmirësimi i sistemit të tregut të punës, duke e bërë tregun e punës dhe kohën e punës më fleksibël, dhe çrrënjosjen e diskriminimit gjinor dhe formave të tjera të diskriminimit nga vendi i punës dhe në procesin e rekrutimit.
Duke pasur parasysh se modernizimi i stilit kinez është i përqendruar te njerëzit, Kina do të vazhdojë të trajtojë zhvillimin e saj të pabalancuar dhe joadekuat, duke përfshirë përmirësimin e shërbimeve të mirëqenies dhe kujdesit mjekësor për të moshuarit, dhe do të përpiqet për prosperitet të përbashkët për të gjithë.
Autori Li Jianmin është profesor i demografisë në Institutin e Popullsisë dhe Zhvillimit, Universiteti Nankai.
