Shkencëtari kinez 64-vjeçar Wu Ji është një nga figurat më të njohura të shkencës hapësinore në Kinë. Ai është nderuar me Medaljen e Bashkëpunimit Ndërkombëtar, që nderon shkencëtarët që kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm në bashkëpunimin ndërkombëtar në shkencën e hapësirës. Ai promovon bashkëpunimin ndërkombëtar në këtë fushë të shkencës.
Shkencëtari Wu Ji(Foto:VCG)
Një mijë njerëz mund të kenë një mijë përgjigje se pse ne eksplorojmë hapësirën. Për shkencëtarin kinez 64-vjeçar Wu Ji, eksplorimi i hapësirës ka një kuptim vetëreflektues.
"Kur dikush hyn në hapësirë, do të kuptojë se qeniet njerëzore janë një tërësi e pandashme. Pavarësisht nga ngjyra e lëkurës, ata kanë shumë më tepër të përbashkëta sesa dallime," tha Wu, kryetar i Shoqatës Kineze të Kërkimeve Hapësinore.
Me këtë besim se për më shumë se dy dekada, Wu ka këmbëngulur në një gjë - promovimin e bashkëpunimit ndërkombëtar në fushën e shkencës hapësinore.
Në korrik, në Asamblenë e 44-të Shkencore të Komitetit të Kërkimeve Hapësinore në Greqi, Wu u nderua me Medaljen e Bashkëpunimit Ndërkombëtar, që nderon shkencëtarët që kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm në bashkëpunimin ndërkombëtar në shkencën e hapësirës.
Kjo është hera e parë në 38 vjet që nga krijimi i çmimit, që i jepet një shkencëtari kinez.
Vite përpjekjesh
Ashtu si shumë shkencëtarë të hapësirës, ëndrra fillestare e Wu u ndriçua nga një "yll".
Pamja e satelitit të parë kinez "Dongfanghong-1" në qiellin e natës mbi 50 vjet më parë mbeti në kujtesën e Wu. Që atëherë, ai aspironte të eksploronte hapësirën.
Në vitet 1980, Wu studioi në Agjencinë Evropiane të Hapësirës (ESA), kur hyri në derën e kërkimit shkencor të hapësirës.
"Shumë nga partnerët me të cilët kam punuar atëherë janë bërë miqtë e mi të përjetshëm dhe kanë krijuar kontakte për bashkëpunim të mëvonshëm ndërkombëtar," tha ai.
Në vitin 1994, pasi përfundoi studimin e tij pas doktoraturës në Danimarkë, Wu u kthye për të punuar në Kinë.
Në vitin 1997, Wu mori përgjegjësinë e misionit hapësinor Double Star, programi i parë i shkencës hapësinore në Kinë. Në bashkëpunim me misionin Cluster të ESA-s, programi arriti matje të koordinuara me gjashtë pika të magnetosferës së Tokës për herë të parë në historinë njerëzore. Ekipi i përbashkët ndërkombëtar iu dha Çmimin e Arritjes së Ekipit Laurels nga Akademia Ndërkombëtare e Astronautikës në vitin 2010.
Astronautë kinezë dhe europianë në qendrën kineze të trajnimit, Yantai, provincë Shandong, Kinë Lindore(Foto:ESA)
Wu beson se gjëja më e rëndësishme në procesin e bashkëpunimit ndërkombëtar është komunikimi dhe besimi. “Për shkak të dallimeve në stilin dhe kulturën e menaxhimit, në fillim kishte fërkime, por më vonë funksionoi përmes koordinimit”.
Vepra me përfitim të ndërsjellë
Në vitin 2011, Akademia Kineze e Shkencave (CAS) inicioi një projekt shkencor të hapësirës. Si drejtor i atëhershëm i Qendrës Kombëtare të Shkencës Hapësinore nën CAS, Wu filloi të drejtonte masterplanin e satelitëve kinezë të shkencës hapësinore.
Ky projekt i veçantë ka prodhuar një sërë satelitësh shkencorë, duke përfshirë eksploruesin e grimcave të lëndës së errët, i njohur gjithashtu si Wukong, sateliti i parë kuantik në botë; Eksperimentet kuantike në shkallën hapësinore, të njohura gjithashtu si Mozi; teleskopi i Modulimit me rreze X të fortë, si dhe sateliti i rikuperueshëm Shijian-10.
"Kina është një vend i madh dhe duhet të kontribuojë në qytetërimin njerëzor. Zbulimet shkencore ndahen nga njerëzimi dhe përparimet e Kinës në shkencë janë arritjet e gjithë njerëzimit," tha Wu.
Ai beson se bashkëpunimi ndërkombëtar duhet të ndiqet në mënyrë aktive në fushat e shkencës si shkenca e hapësirës, sepse financimi është i kufizuar në një vend të vetëm dhe bashkëpunimi mund të shmangë dyfishimin e investimeve dhe t'u mundësojë të gjitha palëve të përfitojnë më shumë.
"Në kërkimin e motit në hapësirë, për shembull, asnjë vend i vetëm nuk mund të marrë të dhëna të plota vetë. Prandaj, bashkëpunimi ndërkombëtar është thelbësor dhe i domosdoshëm," shtoi Wu.
Raketa kineze para lëshimit, me logo të bashkëpunëtorëve botërorë(Foto:CNSA)
Entuziazmi i tij për bashkëpunim ndërkombëtar nuk u zbeh nga epidemia e vazhdueshme e COVID-19. Javën e kaluar, Wu kryesoi një forum mbi bashkëpunimin e shkencës hapësinore në qytetin e Taiyuan, provinca Shanxi e Kinës veriore.
Gjatë forumit, Wu dhe më shumë se 30 shkencëtarë globalë dhe ekspertë të menaxhimit bënë thirrje për bashkëpunim më të thellë të shkencës hapësinore.
Parashikimi i së ardhmes
Sipas Wu, Kina dhe vendet e tjera do të bashkëpunojnë gjerësisht në fushën e shkencës hapësinore në të ardhmen.
"Stacioni hapësinor kinez do të jetë i hapur për astronautët e huaj. Ai do të jetë pjesë e udhëtimit të njerëzimit jashtë Tokës dhe do të kontribuojë në ndërtimin e një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin," tha ai.
Për më tepër, Kina do të ofrojë gjithashtu mundësi për të bartur instrumente shkencore të vendeve të tjera në misionin hënor Chang'e-6 dhe misionin e sondës asteroide, si dhe do të iniciojë bashkërisht ndërtimin e një stacioni ndërkombëtar kërkimor hënor me Rusinë, tha Wu.
"Programi i ri satelitor shkencor i Kinës për 2025-2030 është tani në diskutim dhe disa prej tyre do të përfshijnë bashkëpunimin ndërkombëtar," tha ai.
Stacioni Hapësinor kinez Tiangong pas përurimit(Foto:VCG)
Wu tani po punon për të promovuar bashkëpunimin midis Kinës, Shteteve të Bashkuara, Japonisë, Finlandës, Rusisë, Brazilit dhe vendeve të tjera për të krijuar një plejadë prej 10 satelitësh të vegjël për të hetuar rripat e rrezatimit të Tokës dhe për të ofruar një bazë teorike për parashikimin e motit në hapësirë.
Përveç të qenit shkencëtar, Wu ka një identitet tjetër si shkrimtar i fantashkencës. Në librat e tij, ai parashikon një të ardhme në të cilën më shumë njerëz do të udhëtojnë në hapësirë.
"Kur njerëzit shohin Tokën nga hapësira, perceptimi i tyre do të ndryshojë patjetër. Ata do ta duan planetin e tyre edhe më shumë dhe do të bëhen avokatë të ndërtimit të një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin," tha ai.
