Festa Duanwu ose Festa e Varkës së Dragoit është një festë tradicionale kineze, e cila kremtohet më 5 maj sipas kalendarit bujqësor kinez. Këtë vit festa përkoi me ditën e hënë, 10 maj.

Foto:VCG

Foto:VCG

Gjatë kësaj feste, njerëzit varin nëpër dyert e shtëpive bimë mjekësore si artemis dhe kashtëfryza, për të larguar sëmundjet dhe viruset. Në disa krahina njerëzit mbajnë qeska aromatike me bimë mjekësore dhe lidhin fije mëndafshi pesëngjyrëshe. Dy rite të tjera kryesore janë Gara e Varkës së Dragoit, si edhe gatimi dhe ngrënia e zongzi, një ushqim prej orizi veshtullor me mbushje të ndryshme. 

Përse festa kremtohet në ditën e pestë të majit?

Solstici veror është një nga katër fazat stinore (ekuinoksi pranveror, solstici veror, ekuinoksi i vjeshtës dhe solstici dimëror), të përcaktuara para mijëra vitesh nga paraardhësit kinezë. Solstici kishte një pozicion të veçantë në sytë e kinezëve në kohën e lashtë, pasi ishte shumë i rëndësishëm në ndarjen e stinëve, ndryshimet meterologjike dhe drejtimin e aktiviteteve bujqësore. Me kalimin e kohës, kjo festë u përcaktua të kremtohej më 5 maj. Në këtë ditë, njerëzit luten për korrje të bollshme, shëndet të mirë dhe për të shmangur fatkeqësitë apo sëmundjet. Festa ishte edhe një rast për të bërë lutje ndaj “dragonjve”, të cilët sipas legjendës, administronin reshjet, që kishin rëndësi jetike për korrjet vjetore bujqësore. Ndaj, koka e çdo varke gare është në formën e dragoit. 

Foto:VCG

Me kalimin e kohës, Duanwu u lidh ngushtë me përkujtimin e poetit patriot Qu Yuan (340-278 para erës sonë).

Qu Yuan ishte një funksionar dhe poet madhështor i mbretërisë Chu, një nga shtatë Mbretëritë Ndërluftuese. Ai paraqiti shumë propozime për zhvillimin e vendit, por u hodhën poshtë, ndaj ai u hoq nga posti e u dëbua në zonat e largëta të mbretërisë. Pasi mësoi se atdheu i tij u mposht nga mbretëria Qin, poeti i hidhëruar u hodh në lumin Miluo, pikërisht më 5 maj. Pasi mësuan lajmin, banorët vendas lundruan me varka dragoi, për të hedhur ushqim në lumë për peshqit, që ata të mos preknin trupin e poetit. Me kalimin e kohës, kjo u kthye në një traditë për të shprehur respektin e njerëzve për Qu Yuanin.

Foto:VCG

Për mijëra vjet, ritet e Festës së Varkave të Dragoit janë bërë një simbol i rëndësishëm i qytetërimit kinez, duke u përhapur në të gjithë botën dhe duke pasur një ndikim të gjerë kudo. Në vitin 2009, UNESCO miratoi përfshirjen e kësaj festë në "Listën e Trashëgimisë Kulturore Jomateriale të Njeriut".

Ritet e kësaj feste janë përhapur gjerësisht në botë.

Festa e Varkës së Dragoit u prezantua në Japoni në dinastinë Tang (618-907 erë sonë) dhe ka një histori mbi njëmijë vjeçare. Festa, pasi u integrua në traditat vendore, u bë "Dita e Djemve" për t'u lutur për rritjen e shëndetshme të djemve. Megjithatë, zakonet tradicionale përfshijnë varjen dhe larjen me artemis, kashtëfryza, ngrënien e zongzi-ve dhe ëmbëlsirave vendëse.

Dita e Djemve, Japoni(Foto:VCG)

Në Korenë e Jugut, aktivitetet kremtuese të Festës së Varkës së Dragoit zgjatin poshuajse 20 ditë, me rite të pasura si drama me maskë, hedhja e shigjetave në ibrik (touhu, një sport tradicional kinez), mundje, taekwondo, kolovajzë etj. Midis tyre, ceremonia e vendosjes së sakrificave në Gangneung, është një ngjarje popullore në shkallë të gjerë, ku qytetarët e Gangneung luten për korrje dhe shëndet të mirë.

ceremonia e vendosjes së sakrificave në Gangneung, Kore të Jugut(Foto:VCG)

Fëmijë jugkoreanë lajnë flokë me ujin e zier me kashtëfryza(Foto:VCG)

Zakonet e Festës së Varkave të Dragoit në Vietnam përfshijnë mbledhjen e barishteve, kryesisht artemis, kashtëfryza dhe bimë të tjera mjekësore, ngrënien e zongzi-ve, pirjen e rakisë realgar dhe vënien e shiritave pesëngjyrësh aromatikë tek fëmijët për të larguar insektet dhe sëmundjet. Ndryshe nga zongzi-të kinez në formë piramidale, zongzi-të vietnamezë prodhohen në formë të rrumbullakët ose katrore.

Dyqan në Vietnam që shiten zongzi(Foto:VCG)

Në Singapor dhe në vendet e Azisë Juglindore si Malajzi, Tajlandë, Mianmar dhe Kamboxhi, ku ka një numër të madh banorësh kinezë, zakonet e ngrënies së zongzi-ve dhe garat me varka janë përhapur gjerësisht.

Vitet e fundit, garat me varka janë mirëpritur edhe në ShBA, Gjermani, Britani, Rusi, Argjentinë, Kanada, Hungari etj. 

Foto:VCG

Ndërkohë në Lojërat Olimpike të Parisit, gara me varkat e dragoit, për të herë të parë do të bëhet një lojë performancë në fushën olimpike.