dėgjoni
Para 11 vjetėve u krijua nga Lu Dongzhi nė Pekin muzeu i qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė, si njė nga muzetė e parė privatė nė pjesėn kontinentale tė Kinės, Lu Dongzhi dhe muzeu i tij tėrhoqėn vėmendjen e gjerė shoqėrore.
Muzeu i qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė gjendet nė njė rrugė tė ngushtė nė jug tė qytetit Pekin. Nė krahasim me njė park afėr tij, ky muze ėshtė pak i qetė dhe ka rrallė vizitues. Megjithatė, Lu Dongzhi u shpreh se ai do tė ngulė kėmbė nė kėtė ēėshtje:
"Kėmbėngulja ėshtė e domosdoshme pėr njė ēėshtje, veēanėrisht pėr kėtė muze profesionist."
Muzeu i qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė i Lu Dongzhit ėshtė muzeu privat mė profesionist dhe me koleksionin mė tė pasur nė fushėn e poēerisė sė lashtė nė Kinė. Nė muze janė vendosur afro 3000 relikte duke pėrfshirė poēe me ngjyra tė periudhės sė neolitit para 4000 e 5000 vjetėve, poēe tė dinastisė Tang nė shekullin e 10-tė etj. Kėto relikte pėrfaqėsojnė pothuajse tėrė historinė e qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė tė Kinės.
Nė vitin 1997, nė Kinė u krijuan 4 muze privatė, muzeu i Lu Dongzhvit ishte njė prej tyre. Specialistėt nė qarqet e relikteve dhe tė muzeve u habitėn shumė nga koleksioni i pasur i kėtij muzeu. Lu Dongzhi kujtoi:
"Nė atė vit isha 35 vjeē. Pas vizitės, shumė specialistė u habitėn shumė qė muzeu im ėshtė shumė profesionist. Nė fakt, krijimi i njė muzeu ėshtė njė gjė shumė e vėshtirė, harxhova shumė vjet pėr tė mbledhur kėto relikte."
Koleksioni i pasur dhe njohuritė profesioniste tė poēerisė tė Lu Dongzhit vijnė nga interesi i tij pėr kulturėn tradicionale kineze dhe kėmbėngulja. Nė fund tė viteve '70 tė shekullit tė kaluar, kur nė Kinė rifilloi pranimi i studentėve tė rinj nė shkollat e larta, Lu Dongzhi nuk mundi tė realizojė ėndrrėn e tij pėr tė studiuar nė universitet pėr shkak tė sėmundjes sė zemrės, kjo ishte njė goditje e rėndė pėr tė. Lu Dongzhit i pėlqenin arti dhe letėrsia qysh nė moshė tė re, ai vendosi tė vetėstudiojė pėr tė realizuar idealin e vet. Ai tha:
"Atė kohė krijova shumė vepra letrare e artistike si poema etj. dhe vizitova shumė artistė dhe letrarė tė famshėm duke marrė kėto vepra pėr tė kėrkuar tė mėsoja prej tyre."
Gjatė kėtij procesi, Lu Dongzhi njohu shumė artistė dhe letrarė tė famshėm, nėn drejtimin e tyre, shumė vepra letrare tė tij fituan ēmim. Pėr shkak tė rezultatit nė fushėn letrare, Lu Dongzhi u pranua nė shoqatėn e shkrimtarėve tė Kinės.
Nė vitet '80 tė shekullit tė kaluar, me fillimin e reformės dhe tė hapjes me botėn e jashtme nė Kinė, ekonomia filloi tė zhvillohet dhe kultura filloi tė lulėzojė. Pikėrisht nė atė kohė, Lu Dongzhit i lindi interesi pėr koleksionimin e relikteve veēanėrisht tė poēerisė.
Kultura e poēerisė kineze ka njė histori tė gjatė. Para 8000 vjetėve, nė rrjedhėn e Lumit tė Verdhė nė veri tė Kinės u dukėn poēe me ngjyra. Qysh nga dinastia Tang e shekullit tė 10-tė, me pėrparimin e teknologjisė, porcelani zėvendėsoi gradualisht poēerinė. Sot koleksionistėt i kushtojnė mė shumė vėmendje porcelanit, por Lu Dongzhi ėshtė i mendimit se poēeria ka vlerė shumė tė lartė:
"Kultura e poēerisė ėshtė pjesė e rėndėsishme e kulturės kineze dhe ka vlerė tė lartė."
Mė 15 qershor tė vitit 1997, u hap muzeu i qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė i Lu Dongzhit. Ai tha se krijimi i muzeut tė poēerisė nuk ka pėr qėllim grumbullimin e parave, koleksioni i poēerisė ėshtė interesi mė i madh nė jetėn e tij:
"Jam marrė me koleksionin e poēerisė pėr mbi 20 vjet. Pėr mua, ky muze ka realizuar idealin tim. Do tė bėj pėrpjekje tė pėrjetshme pėr ta zhvilluar kėtė muze."
Vitin e kaluar, nė muzeun e kryeqytetit u zhvillua ekspozita e qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė me rastin e 10-vjetorit tė krijimit tė muzeut tė qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė. Gjatė mbi 1 muaji, ekspozita priti 100 mijė vizitues, shikuesit dhe specialistėt e vlerėsuan lart kėtė ekspozitė shumė profesioniste. Lu Dongzhi u shpreh se pas Lojėrave Olimpike tė Pekinit, ai planifikon tė zhvillojė ekspozitėn e qytetėrimit tė poēerisė sė lashtė jashtė vendit. (Faniu)
|