dėgjoni
Me zhvillimin e urbanizimit nė Kinė, disa arte tradicionale popullore janė harruar gradualisht, kėngėt e daulles tė kontesė Uning tė provincės Jiangxi tė Kinės Qendrore me njė histori mbi 200-vjeēare janė njė prej tyre. Sot do t'ju flasim pėr njė artiste popullore qė bėn pėrpjekje pėr tė mbrojtur dhe pėr tė pėrhapur kėngėt e daulles Chen Qin.
Tani po dėgjoni kėngėn e daulles tė Uningut. Kur fshatarėt e Uningut punojnė nė arė, ata kėndojnė shpesh kėngė tė daulles. Zakonisht njė fshatar i bie daulles, tė tjerėt kėndojnė. Ky art popullor ka njė histori prej mbi 200 vjetėsh dhe ėshtė pranuar nė listėn e mbrojtjes sė trashėgimive kulturore jomateriale tė provincės Jiangxi.
39-vjeēarja Chen Qin lindi nė kontenė Uning me panorama tė bukura dhe u rrit nė shoqėrinė e kėngėve tė daulles dhe tė operės sė vjeljes sė ēajit. Uning ėshtė njė konte malore ku prodhohet kryesisht ēaji. Opera e vjeljes sė ēajit ėshtė opera vendore dhe kėngėt e daulles janė pjesė e rėndėsishme e kėsaj opere. Chen Qini kujtoi:
"Kur isha e vogėl, nuk kishte televizor dhe nuk mund tė shikoja disa filma, kėndimi i kėngėve tė daulles ishte njė gjė shumė e gėzueshme pėr bashkėfshatarėt."
Gjyshi i Chen Qinit ishte njė artist i famshėm i kėngėve tė daulles. Kur Chen Qini ishte nė moshė tė re, shumė njerėz e ftonin gjyshin e saj tė jepte shfaqje. Nėn ndikimin e gjyshit, Chen Qinit filloi t'i pėlqente ky art popullor. Nė vitin 1984, Chen Qini hyri nė Shkollėn e Artit tė Provincės Jiangxi pėr tė studiuar operėn e vjeljes sė ēajit. Pas mbarimit tė studimeve, ajo u pranua nė trupėn e operės sė vjeljes sė ēajit tė Uningut duke filluar jetėn artistike. Por pėr fat tė keq, nė vitin 1993, kjo trupė u shpėrnda. Pas kėsaj, Chen Qini u largua nga vendlindja dhe shkoi nė qytet pėr punėsim, por asaj nuk i pėlqente fare jeta nė qytet:
"Nė qytet nuk mund tė thith ajrin e malit dhe nuk mund tė dėgjoj zėrin e pėrroit. Jeta nė qytet nuk mė pėrket mua."
Njė herė gjatė takimit me disa miq tė huaj, Chen Qini kėndoi disa kėngė tė vendlindjes. Kėngėt e kėndshme bėnė pėr vete ēdo njeri tė pranishėm, ata u habitėn shumė nga ky art i bukur popullor.
Pas kėsaj gjėje tė rastėsishme, Chen Qini vendosi tė largohet nga qyteti dhe tė kthehet nė vendlindje pėr tė regjistruar kėngėt e daulles dhe operėn e vjeljes sė ēajit. Qysh nga ajo kohė, Chen Qini ka qenė nė krahinat e ndryshme tė Uningut dhe ka vizituar shumė artistė tė vjetėr duke mbledhur dhe regjistuar kėngėt e daulles dhe operėn e vjeljes sė ēajit tė vendlindjes. Chen Qini u shpreh se njė takim me artistin e vjetėr Meng Fanlin i ka lėnė pėrshtypje tė thellė:
"Meng Fanlini i mėsoi kėngėt e daulles qysh nė moshėn 18-vjeēare dhe sivjet ai ėshtė 78 vjeē. Ai u shpreh se tani nuk ka mė njerėz qė tė dėgjojnė ose tė mėsojnė kėtė art tė vjetėr. Pas dėgjimit tė fjalėve tė tij mendova se nėse unė nuk e bėj kėtė gjė, pas 20 vjetėve do tė zhduken kėngėt e daulles dhe opera e vjeljes sė ēajit."
Shumė arte popullore pėrhapen gojė me gojė, nėse vdesin artistėt e vjetėr, kėto arte kanė rrezik tė zhduken. Pėr tė shpėtuar kėngėt e daulles dhe operėn e vjeljes sė ēajit, Chen Qini merr videokamera duke regjistruar kėtė art tė vjetėr:
"Kam mbledhur shumė kėngė tė daulles dhe i kam regjistruar nė disk. Kėto tė dhėna janė pranuar nga qendra e zhvillimit tė kulturės popullore e Ministrisė sė Kulturės tė Kinės si tė dhėna shtetėrore."
Deri tani Chen Qini ka regjistruar mbi 20 mijė kėngė tė daulles. Nė vitin 2005, ajo botoi librin "Tregimet e kėngėve tė daulles" duke fituar vlerėsimin e lartė tė qarqeve kulturore e artistike. (Fani)
|