Ju flet Radio e Jashtme e Kinës. Të dashur dëgjues, në rubrikën "Kultura tradicionale kineze" do të flasim për taktikën "man tian guo hai", që do të thotë "kalimi i detit duke ia fshehur të vërtetën qiellit" dhe që është taktika e parë nga libri "Tridhjetë e gjashtë skemat strategjike dhe taktike", një libër klasik kinez mbi artin ushtarak.

Në kulturën tradicionale kineze, "qielli" ka një brendi shumë të thellë. Kinezët e lashtësisë ishin të mendimit se çfarëdo që të bëjnë njerëzit e zakonshëm në tokë, hyjnitë në qiell e vëzhgojnë me vëmendje. Prandaj, për të kaluar një det të gjerë, duhet medoemos të mbulosh sytë e qiellit. Në gjuhën kineze ka mbetur edhe fjala e urtë "Qielli i kaltër ka sy". Nga taktika "kalimi i detit duke ia fshehur të vërtetën qiellit", ka lindur kuptimi se për të arritur qëllimin në një mjedis të pafavorshëm, të mbikëqyrur dhe të kontrolluar nga të tjerët, duhet të veprosh fshehurazi, duke mashtruar kontrolluesit.

Në historinë kineze, monarkët quheshin "bijtë e qiellit". Prandaj, nganjëherë "i fsheh të vërtetën qiellit" do të thotë të mashtrosh monarkun. Një shembull është mashtrimi i monarkut të shtetit Vei nga vëllai i tij në shekullin e 4-t para erës sonë, kur Kina vuante nga rivaliteti i principatave për hegjemoni.

Një herë, trupat e shtetit Çin kishin rrethuar nga të katër anët kryeqytetin e shtetit Zhao. Përballë rrezikut të madh dhe duke marrë parasysh marrëdhëniet e tij të krushqisë me princin Sinling të shtetit Vei, mbreti i Zhaos disa herë i dërgoi letra mbretit të Veit, ku kërkoi ndihmë. Ky i fundit dërgoi trupa ushtarake prej 100 mijë vetash për ndihmë. Mirëpo, pasi arritën në një zonë afër kryeqytetit të Zhaos, trupat e Veit u ndalën, sepse nuk guxonin të hidheshin në luftë, duke pasur frikë nga trupat e fuqishme të shtetit Çin. Princi Sinling, vëllai i mbretit të Veit, deshi të shkonte në front për të ndihmuar shtetin Zhao duke komanduar trupat e shtetit të tij. Por ai nuk kishte kompetencën për komandimin e ushtrisë. Në këtë moment kritik, një këshilltar i tha princit Sinling: "Mund të komandoni trupat vetëm duke pasur në dorë distinktivin e komandës. Kërkoni ndihmë nga konkubina Rugji e mbretit, që ta vjedhë distinktivin e komandës nga mbreti. Jam i sigurt se ajo nuk do t'ju refuzojë, sepse ju dikur e ndihmuat atë në hakmarrjen kundër hasmit të saj, që i kishte vrarë babanë."

Princi Sinling bëri ashtu siç propozoi ai. Konkubina Rugji, që i ishte mirënjohëse princit Sinling, e vodhi me sukses distinktivin e komandës dhe ia dorëzoi. Kështu, princi Sinling shkoi pa vonesë në front dhe trupat e Veit, të komanduara prej tij, u vërsulën në kazermat e trupave të Çinit dhe i sprapsën, duke e shpëtuar shtetin Zhao nga rreziku.

Në tregimin e vërtetë të sipërpërmendur, propozimi i këshilltarit për të mashtruar monarkun shpjegon më së miri taktikën "man tian guo hai". Por kjo taktikë jo doemos e dëmton dhe e rrezikon drejtpërdrejt të mashtruarin. Prandaj taktika "man tian guo hai", që do të thotë "kalimi i detit duke ia fshehur të vërtetën qiellit", ka ndryshim esencial nga gënjeshtrat me qëllim djallëzor për dëmtimin e interesave të të tjerëve. (Zheng)