v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2008-01-07 18:06:18    
Sukseset ekonomike tė Kinės kanė fituar vlerėsimet e botės

cri

Gjatė 9 muajve tė parė tė vitit 2007, ekonomia kineze ka ruajtur njė rritje tė qėndrueshme dhe tė shpejtė, niveli i tė ardhurave tė banorėve tė qyteteve dhe fshatrave u ngrit nė mėnyrė tė dukshme dhe puna pėr kursimin e energjisė dhe pakėsimin e shkarkimit tė gazit ka pasur njė progres tė ri. Kėto suksese kanė pasur vėmendjen e madhe tė komunitetit ndėrkombėtar. Disa personalitete tė qarqeve politike tė huaja, funksionarė dhe ekonomistė tė institucioneve ndėrkombėtare dhanė njė intervistė tė gazetarėve, duke folur mendimet e tyre pėr ekonominė kineze.

Gjatė 9 muajve tė parė tė vitit 2007, vėllimi i prodhimit tė pėrgjithshėm kombėtar tė Kinės i kaloi 16 trilionė juanėt, duke u shtuar 11.5% nė krahasim me tė njėjtėn periudhė tė vitit 2006. Nėnkryetari i delegacionit tė Bashkimit Evropian nė Kinė, z. Franz Jesen vlerėsoi lart rritjen e shpejtė tė ekonomisė kineze.

"Nė vitin 2000, qeveria kineze parashtroi objektivin e dyshimit tė GDP-sė gjatė 10 vjetėve tė ardhshėm. Unė jam i bindur se sipas rritjes sė tillė, qeveria kineze do tė realizojė patjetėr objektivat e ndryshme planit tė 11-tė pesėvjeēar."

Qysh nga viti 2007, konsumi i banorėve kinezė ėshtė rritur nė mėnyrė relativisht tė shpejtė. Gjatė 9 muajve tė parė tė kėtij viti, vėllimi i rritjes sė konsumit tė banorėve kinezė arriti nė 37%, eksporti u shtua 0.6% nė krahasim me tė njėjtėn periudhė tė vitit 2006, ndėrsa investimet u ulėn nė mėnyrė tė pėrshtatshme.

Korporata me pėrgjegjėsi tė kufizuar Humanity e Anglisė ėshtė ndėrmarrja mė e madhe nė sektorėt e pėlhurave pa thurje tė mbarė botės. Drejtori i pėrgjithshėm i kėsaj korporate Michael Jet ėshtė i mendimit se shtimi i tė ardhurave tė banorėve dhe forcimi i sigurimeve shoqėrore janė faktorė kryesorė tė rritjes sė konsumit tė Kinės.

"Konsumi i Kinės ka pasur njė rritje tė shpejtė. Kjo tregon se mėnyra e jetesės dhe niveli i tė ardhurave i Kinės ėshtė ngritur."

Sipas tė dhėnave statistikore, gjatė 9 muajve tė parė tė vitit 2007, tė ardhurat mesatare tė banorėve tė qyteteve dhe tė fshatrave tė Kinės u shtuan 13.2%.

Nė vitin 2007, sfera e sigurimeve shoqėrore tė Kinės ėshtė zgjeruar mė tej. Numri i njerėzve qė kanė marrė pjesė nė sigurimet e pleqerisė, tė mjekėsisė, etj., ėshtė shtuar pandėrprerė. Kjo tregoi se financat qendrore kanė shtuar investime nė ēėshtjet shoqėrore. Pėr kėtė, kryepėrfaqėsuesi i Zyrės sė FMN-sė nė Kinė Vivek Arora bėri njė vlerėsim tė lartė.

"Unė jam i mendimit se qeveria kineze ka shtuar nė mėnyrė tė dukshme investimet nė disa fusha shoqėrore, si nė fusha arsimore e mjekėsore. Kjo do tė favorizojė ngritjen e nivelit tė jetesės sė popullit dhe zhvillimin pėrpjesėtimor ekonomik."

Sukseset ekonomike tė arritura nė vitin 2007, nuk ishin tė lehta. Qysh nga viti 2006, rritja einvestimeve ishte tepėr e shpejtė. Nė vitin 2007, u dukėn disa probleme tė reja, si ngritja e ēmimit tė mallrave. Pėr tė garantuar zhvillimin e qėndrueshėm ekonomik, qeveria kineze ka marrė masėn e makrokontrollit pėr tė koordinuar ekonominė.

Pėrveē politikės monetare, kursimi i energjisė dhe pakėsimi i shkarkimit tė gazit janė bėrė edhe njė masė e rėndėsishme e makrokontrollit e Kinės.

Nė vitin 2007, Kina pakėsoi dhe ndaloi kredinė ndaj ndėrmarrjeve me konsum tė lartė tė energjisė dhe ndotje tė rėndė. Nė fund tė vitit 2007, nga tė dhėnat statistikore tė sektorit pėrkatės tė Kinės del se gjatė 9 muajve tė parė tė kėtij viti, sasia e ndotjeve kryesore u ul nė mėnyrė tė dukshme. Nė njė mbledhje pėr ndryshimin e klimės tė OKB-sė qė sapo u mbyll, kryetari, kryetari i Komisionit tė Posaēėm Ndėrqeveritar pėr Ndryshimin e Klimės tė OKB-sė, z. Rajendra Paēauri Pohoi se ai shprehu admirimin pėr pėrpjekjet qė ka bėrė Kina nė shfrytėzimin e energjive tė ripėrdoritshme.

"Kina po pėrpiqet pėr shfrytėzimin e energjisė diellore, energjisė sė erės dhe tė energjive tė tjera tė ripėrdoritshme. Kina po punon edhe pėr ngritjen efektivitetit tė pėrdorimit tė energjisė dhe pėr kontrollin e shkarkimit tė gazit serrė."

Ekonomistėt e huaj janė tė mendimit se zhvillimi i shpejtė i ekonomisė kineze ka dhėnė kontribut shumė tė madh pėr botėn. Nga raporti mbi perspektivėn e ekonomisė botėrore i publikuar kėtė vit nga FMN-ja, del se kėtė vit, Kina do tė bėhet vend me kontributin mė tė madh pėr rritjen e ekonomisė botėrore. Drejtori i Zyrės studimore pranė FMN-sė Simon Johnson tha se njė konkluzion i tillė ėshtė shfaqur pėr herė tė parė nė raportin e FMN-sė.

"Kėtė vit, Kina do tė jetė vend me kontributin mė tė madh pėr rritjen e ekonomisė botėrore. Nė tė dhėnat statistikore tė FMN-sė ėshtė shfaqur pėr herė tė parė njė gjendje e tillė."

Megjithėse, nė vitin 2007, sukseset e zhvillimit tė ekonomisė kineze ishin tė dukshme, ekzistojnė edhe disa probleme, si investimet tepėr tė shpejta nė disa zona tė Kinės, ngritja e ēmimit tė mallrave. Kėto probleme do tė kėrcėnojnė zhvillimin e qėndrueshėm dhe tė shpejtė tė ekonomisė kineze. Nė njė mbledhje qendrore mbi punėn ekonomike qė u zhvillua pak kohė mė parė, qeveria kineze vuri nė dukje se detyra kryesore e makrokontrollit i Kinės ėshtė parandalimi i inflacionit ekonomik.

Nga raporti i Bankės Botėrore del se me forcimin e politikės sė makrokontrollit, kėtė vit pėrqindja e rritjes ekonomike tė Kinės do tė ulet nė mėnyrė tė pėrshtatshme. Por qėndrueshmėria e qarkullit ekonomik do tė forcohet gradualisht. Duke folur pėr perspektivėn e zhvillimit tė ekonomisė kineze, drejtori i Drejtorisė Kineze tė Bankės Botėrore, z. David Dallar tha: "Unė jam optimist pėr ekonominė e vitit 2008 tė Kinės. Politikat financiare tė Kinės do tė nxitin qarkullimin e mirė tė ekonomisė kineze." (Sihai)