Seria me 6 programe mbi disa filma të vjetër shqiptarë që ka filluar transmetimet e saj më 1 shtator të këtij viti në çdo të shtunë në kanalin e parë të CCTV-së si dhe ritransmetimet e saj në cdo të diellë e të henë ka ngjallur kujtimet e teleshikuesve të moshuar kinez. Kjo seri i përgatitur nga rubrika "Magjia e filmave artistikë" e CCTV-së i ka vënë të 6 programe të saj këto tituj: "Ngadhënjim mbi vdekjen- Në pranverë dalim partian ", "I teti në bronz ? skulptura ", "Oshtimë në bregdet- vëllezërit ", "Njësiti gueril- filmi i cmuart", "Rrugë të bardha- për njerun e thjeshtë", dhe përmbledhja e tre filmave për fëmijë: " 'Beni ecën vetë', 'Mëngjese lufte' dhe 'Guximtarët' ? ata janë rritur ".

Pas dy vjetësh pune të palodhshme të gazetarëve, redaktorëve dhe teknikëve të rubrikës "Magjia e filmave artistikë" të CCTV-së, u realizua seria prej 6 programesh mbi disa filma të vjetër shqiptarë dhe më 1 shtator të këtij viti filloi transmetimi i kësaj serie. Programi i parë titullohet "Në pranverë dalim partizane" dhe i kushtohet filmit shqiptar "Ngadhënjim mbi vdekjen"

Këtë të shtunë në mbrëmje dhe të dielën e të hënën paradite, shumë adhurues kinezë të filmave të vjetër shqiptarë panë me interes programin e parë të kësaj serie dhe ritransmetimet e tij.

Ideja për krijimin e një serie mbi filmat e mirëpritur shqiptarë ka lindur qysh 3 vjet më parë në mendjen e producentit dhe prezantuesit shumë të njohur dhe të mirëpritur kinez, z. Cui Yongyuan, sepse ai është rritur me filmat e vjetër kinezë dhe të huaj.

Siç tha z. Cui Yongyuan: "Unë dhe moshatarët e mi, që kemi lindur në vitet '60 të shekullit të kaluar, jemi ndikuar shumë nga filmat artistikë, sidomos në formimin e botëkuptimit tonë."

Para 3 vjetësh, gjatë një takimi me ambasadorin e atëhershëm të Shqipërisë në Kinë, z. Kujtim Xhani, z. Cui Yongyuan i tregoi idenë e tij : "Mua më pëlqen shumë heroina e filmit shqiptar 'Ngadhënjim mbi vdekjen'. Ajo është shumë e bukur, veçanërisht në skenën e tarracës, duke shprehur mallin që kishte për vendlindjen e saj, Gjirokastrën, me flokët që ia frynte era, para se të ekzekutohej nga gjermanët."  

"Sa herë ndodhesha përpara joshjes me para, me karrierë të lartë, me grada, me daljen për vizitë jashtë shtetit etj., sapo kujtoja heroinën me flokë të fryrë bukur nga era, gjithçka bëhej e papërfillshme për mua".

Z. Cui i njeh kaq mirë këta filma të vjetër kinezë dhe të huaj, sepse i ka parë kushedi sa herë. Kështu, filmin 'Ngadhënjim mbi vdekjen' për shembull, e ka parë të paktën me dhjetëra herë, sepse ka jetuar në garnizonet e reparteve ushtarake dhe gjithmonë ka shkuar pas grupeve që shfaqnin filma nëpër reparte. Ai ka pasur raste që e ka parë edhe tri here në natë filmin 'Ngadhënjim mbi vdekjen'. Atij i ka bërë përshtypje shumë të thellë parulla e këtij filmi 'Vdekje fashizmit, liri popullit !'.

"Në vitet '70 të shekullit të kaluar, filmat shqiptarë për ne ishin jetësorë e të bukur, me metodë bashkëkohore xhirimi, si filmat evropianë."

Z. Cui Yongyuan e ka filluar rubrikën e tij "Magjia e filmave artistikë" qysh në vitin 2002. Deri tani në këtë rubrikë janë intervistuar më se 1500 kineastë veteranë, gjatësia e historive të rrëfyera nga këta kineastë ka arritur në më se 110 mijë minuta, ndër kineastët e intervistuar mbi 50 janë ndarë nga jeta. Prandaj kjo rubrikë ka mbledhur të dhëna shumë të çmuara mbi historinë e kinematografisë kineze.

Gjatë bisedave me gazetarë të mediave të krahinave të ndryshme të vendit dhe me teleshikuesit kinezë, ata e pyesnin shpesh Z. Cui Yongyuan se përse ai nuk kishte intervistuar realizuesit e disa filmave të huaj, si të filmit të ish-Jugosllavisë "Mbrojtja e Sarajevës nga Valti", të filmave japonezë "Ndjekja", "I drejtohemi vendlindjes" etj., si dhe të filmave shqiptarë "Ngadhënjim mbi vdekjen", "I teti në bronz" etj. Në mendjet e këtyre shikuesve këta filma duket sikur janë një pjesë përbërëse e filmave kinezë, sepse në vitet '70 e '80 të shekullit të kaluar, kur Kina ndodhej në periudhën e mungesës së filmave artistikë, një numër filmash të huaj artistikë, si shqiptarë, koreanë, vietnamezë, të ish-Jugosllavisë dhe japonezë, e plotësuan këtë mungesë, duke pasuruar jetën shpirtërore të njerëzve të asaj kohe.

Për këtë arsye, z. Cui Yongyuan vendosi ta zgjeronte sferën e rubrikës së tij "Magjia e filmave artistikë" nga programe vetëm mbi filmat artistikë kinezë në programe edhe për filma të huaj artistikë.

Si rezultat, u realizua grupi i parë i serive mbi filmat ish-jugosllavë, japonezë, shqiptarë dhe rumunë prej 4 serish me 26 programe. Transmetimi i këtyre serive filloi qysh më 9 qershor të vitit 2007. Pas transmetimit të serive mbi filmat ish-jugosllavë dhe japonezë, tani ka filluar transmetimi e serisë së programeve mbi filmat artistikë shqiptarë.

Transmetimi i këtyre programeve kanë ngjalluar interesim të madh te teleshikuesit, sidomos te teleshikuesit e moshës mbi 40-vjeçare.

Ata thanë se duke parë këto programe me filma të vjetër, iu kujtuan jo vetëm vetë filmat, por edhe vendet ku i kanë parë ata, në një shesh të madh në një fermë të Kinës verilindore, në mes të dëborës, nga mbrapa perdes se shfaqjes së filmit etj. Kështu këta filma u sollën edhe kujtime të paharrueshme të kohës së rinisë së tyre.

Ndoshta regjisori i njohur shqiptar Piro Milkani e ka kuptuar shumë këtë pas vizitës së tij në Kinë, pasi ai ka shkruar se: "Është detyrë e historianëve dhe sociologëve të analizojnë se si dhe pse njëzet vjetët e shekullit të kaluar, gjatë historisë mijëravjeçare të Kinës, ishin vitet e një miqësie të rrallë me Shqipërinë. Në ato vite Kina ndërtoi shumë vepra të rëndësishme industriale dhe bëri që në Shqipëri të ngrihen hidrocentrale të përmasave evropiane, kombinate dhe uzina moderne. Nga ana tjetër, Shqipëria në ato vite eksportoi në Kinë atë që kishte asokohe më të mirën: kulturën dhe artin e saj. Filmat shqiptarë të dubluar në gjuhën kineze patën një numër marramendës shikuesish dhe lajtmotivet e muzikës së filmave transmetoheshin dhe këndoheshin nga miliona kinezë."

Me të vërtetë filmat shqiptarë u kanë lënë mbresa të thella shikuesve kinezë.

Pasi ndoqën programin e parë të titulluar "Në pranverë dalim partizane" mbi filmin "Ngadhënjim mbi vdekjen" nga seria e programeve mbi filmat shqiptarë, shumë teleshikues kujtuan edhe një herë dy heroinat, Mirën dhe Afërditën. Më porosinë e redaksisë së "Gazetës së Televizionit të Kinës", përkthyesja e këtyre programeve, znj. Huailu, shkroi edhe një artikull mbi jetën plot zigzage të dy aktoreve Edi Luarasi dhe Eglantina Kume, që interpretojnë rolet e këtyre dy heroinave, në mënyrë që teleshikuesit kinezë të njihen më mirë me aktoret dhe me krijimin e këtyre filmave.

Në mbyllje të këtij emisioni, le të kujtojmë edhe një herë fjalët e z. Cui dhe aktin e fundit të filmit "Ngadhënjim mbi vdekjen":

"Ndjenjat e dashurisë dhe të miqësisë janë të paçmuara. Si p.sh. dashuria ime për filmat e vjetër artistikë. Dje e ndoqa edhe një herë filmin shqiptar 'Ngadhënjim mbi vdekjen'. Në fund të këtij filmi ishte një pasazh i tillë: personazhi negativ, një oficer nazist, u tregua 'human', duke thënë fjalët më të bukura për vajzën komuniste: 'Jeta është e bukur, o vajzë, çdo njeri ka vetëm një jetë. Jashtë ndriçojnë rrezet e ndritura të diellit, njerëzit po kënaqen me të gjitha gëzimet e jetës, kurse ti po vuan në burg dhe do të humbësh jetën.' Ndërsa më tej, ai vazhdon: 'Çdo njeri ka interesa individuale, por në bazë të një besimi a një ideje, ai kthehet një njeri të interesave të të tjerëve. Vetëm në prag të vdekjes, ai do të mendojë për interesat personale pa i vënë në dyshim ato shoqërore'. Oficeri i tha asaj: 'Ti do të humbësh të ardhmen e bukur'.

Vajza e bukur Mira, pasi pa me mall qytetin e saj të bukur, zgjodhi vdekjen dhe jo përuljen. Në këtë kohë fillon kënga :

Era ret'i shtyn në qiellin blu

Kënga ne në luft'na nis ashtu

Luft'e rinis kudo është e re

Lufta jonë ësht'e drejtë por si ne.

Ulen ret'e zbrasen përmbi mal

Vjen pranvera dalim partizanë

Kjo pranverë që po vjen gjith' armiqt' i tmerron

I tmerron ata rini e vendit tonë.

Tej në qiell lart një yll po djeg

Këngën t'onë me plumba dot s'e vret

Popujt jan' ngrit në këmbë, bota është me ne

Porsi ne e gjithë bota do të jet' e re". ( Zhai)