v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-10-31 19:00:13    
Forca tėrheqėse e kulturės tradicionale kineze

cri
Nė libraritė e Kinės vihet re kohėt e fundit njė prirje e shitjes shumė tė mirė e librave tradicionalė klasikė dhe e librave me temė historike. Punonjėsit e librarive bėjnė tė ditur gjithashtu se shitje tė mirė kanė edhe ato libra tė cilat nė pėrmbajtjet e tyre bėjnė fjalė pėr historinė e Kinės dhe kulturėn tradicionale nė mediat televizive, internet etj. Ato vazhdimisht po tėrheqin gjithnjė e mė shumė shikues. Gjatė intervistės, korrespondenti ynė mėsoi se nė shoqėrinė e kohės sė sotme, kinezėt po gjejnė nga kultura e lashtė tradicionale, kopshtin e shpirtit dhe forcėn nxitėse pėr tė ecur pėrpara.

Nė nėnrubrikėn e sotme "Kultura nė fokus" nė lidhje me kėtė fenomen, ju ftoj tė dėgjoni korrespondencėn me titull: "Kultura tradicionale po tregon pėrsėri forcėn e saj tėrheqėse".

Nė njė mbledhje tė organizuar pak kohė mė parė nė Pekin pėr porositjen e librave, korrespondenti vuri re se shumica e shtėpive botuese pjesėmarrėsė nėpėr librari apo edhe panaire, kanė vendosur vitrina tė posacme pėr prezantimin e librave tė kulturave tradicionale dhe historike. Nė kėto prezantime, pėrfshihen librat klasike tė konfucianizmit dhe libra mbi historinė e personave tė njohur tė kohės sė lashtė. Njė shtėpi botuese nxjerr nė treg edhe serinė e parė tė librave tė pikturuar me dorė mbi historinė perandorake 5 mijėvjecare. Nė reklamėn e kėsaj serie librash thuhet se kjo seri u pėrshtatet lexuesve nga mosha 6 deri nė 99 vjec, dhe se ka pėr qėllim t'i ndihmojė njerėzit tė njihen mė mirė me historinė e Kinės. Drejtori i shtėpisė botuese " Bota e sotme" Sun Zude i tha korrespondentit se sasia e porositur e librave tė sipėrpėrmendura pėrbėn mė se 30% tė librave tė porositura nga kjo shtėpi botuese. "Tani kultura tradicionale po mirėpritet shumė. Nė bazė tė hetimeve, ne jemi tė mendimit se kėrkesat e lexuesve nė kėtė drejtim janė mė tė mėdha dhe sipas nesh gjithnjė e mė shumė njerėz po studiojnė kulturėn tradicionale duke treguar njė interesim tė madh pėr tė. Kina ka njė bazė kulturore 5 mijėvjecare. Duke u zhvilluar shoqėria nė kėtė fazė, njerėzit filluan t'i hedhin njė sy vetes sė tyre".

Kina ka njė traditė kultrurore disa mijėvjecare. Duke dpėrtuar deri nė kohėn e sotme, krahas hyrjes nė masė tė kulturės perėndimore nė Kinė, kultura tradicionale kineze po pakėsohet nė horizontin e vėzhgimeve tė publikut. Por kjo gjendje tani po fillonė tė ndryshojnė.

Z. Zhuliyong punon nė njė media e cila merret me gjuhėt e huaja. Ai lexon shumė gjatė kohės sė lirė kulturėn tradicionale dhe ka mendimin e tij mbi ringjalljen e kulturės tradicionale nė gjirin e popullit. "Unė kam pėrvetsuar gjuhė tė huaja, por nuk e kam njohur mirė kulturėn kineze. Gjatė komunikimeve me tė huaj, ata kanė dėshirė tė njohin nėpėrmjet meje kulturėn kineze dhe qė unė tė jem njė shpjegues prestigjioz i kulturės kineze. Unė jam kinez, por nė tė vėrtetė nuk kam shumė dituri mbi kulturėn kineze, sepse nga shkolla fillore deri nė universitet, kam mėsuar vetėm ato gjėra qė kanė qenė nė tekstet mėsimore dhe prandaj unė kam dituri tė pakta. Njohuri tė pakta kam sidomos mbi mencurinė dhe diturinė e grumbulluar nga kombi ynė gjatė mijėra vjetėve. Prandaj e ndjej shumė nevojėn pėr tė rimėsuar ato gjėra qė kishim nėnvlerėsuar nė tė kaluarėn.

Nė bazė tė kėtyre kėrkesave, rubrika e CCTV-sė "Kursi i njė qind shkollave" ėshtė bėrė njė rubrikė mjaft e preferuar nga teleshikuesit. Shumė dijėtarė shpjegojnė nė kėtė rubrikė klasikat tradicionale tė Kinės, ata flasin gjerė e gjatė pėr kohėn e lashtė por edhe pėr kohėn e tanishme, duke i lidhur idetė dhe mencuritė e kohės sė lashtė me jetėnm e shoqėrisė sė sotme, me njohuri tė shumta, dituri tė madhe dhe gjuhė humoristike. Ata kanė tėrhequr njė numėr tė madh teleshikuesish duke shkaktuar edhe shitje shumė tė mirė tė librave pėrkatės. Pėrshembull libri i drejtuesit Yi Zhongtian "Komente mbi 3 shtete" pati njė shitje shumė tė lartė disa javė rrjesht. Nė kėtė libėr u dhanė shpjegime tė hollėsishme mbi historinė e periudhės sė tre shteteve tė Kinės nė shekullin e 3-tė pas erės sonė.

Edhe prezantuesja tjetėr Yu Dan ėshtė e mendimit se masat popullore kanė nevojė tė gjejnė nga kultura tradicionale njė ngrohtėsi dhe njė orientim jetėsor. "Bota e sotme ka ndryshime tė mėdha. Kur shqetėsimet, gjaknxehtėsitė dhe nxitjet e njerėzve po shtohen dita-ditės, njerėzve u pėlqen pėrkundrazi thjeshtėsia, zemėrgjerėsia, ngrohtėsia dhe gjėrat themelore. Sipas mendimit tim, nė shekullin e 21-tė, forma e kulturės duhet tė jetė e shumėllojshme. Kur civilizimi perėndimor ėshtė duke u thelluar nė zemrat tona, edhe klasikat kineze gjithashtu po ringjallen nė mendjet tona".

Profesori i letėrsisė sė lashtė klasike tė Universitetit tė Mediave z, Yuan Qingfeng ėshtė i mendimit se ringjallja e kulturės tradicionale ėshtė njė mishėrim i rivlerėsimeve. Ėshtė njė fenom qė do tė dalė me siguri krahas zhvillimit tė shoqėrisė.

"Ky ėshtė njė mishėrim i vlerėsimit tė librave klasikė historikė. Ky rivlerėsim nuk ėshtė mjaft i dobishėm sot krahas shitjes shumė tė mirė tė librave pėrkatės. Nė fakt, ky rivlerėsim filloi nė fund tė viteve 70 tė shekullit tė kaluar kur filloi edhe reforma nė Kinė. Sipas mendimit tim, rinjohja dhe rivlerėsimi i historisė ėshtė nė shėrbim tė shoqėrisė, politikės dhe ekonomisė bile ėshtė nė tė njėjtėn kohė edhe nė shėrbim tė reformės dhe ngritjes sė cilėsisė sė jetės sė popullit".

Ky dijetar tha se njerėzit e cdo kohe, duhet tė gjejnė burimet e tyre nė kulturėn tradicionale dhe t'i hedhin vazhdimisht njė sy rrugės qė ata dhe tė parėt e tyre kanė pėrshkuar. Ky ėshtė zhvillimi i njė kombi dhe njė kulture, pasi duke i hedhur njė vėshtrim tė imtėsishėm rrugės sė pėrshkuar mė parė. mund tė marrim prej saj forcė pėr vazhdimin e rrugės tonė pėrpara duke pėrfituar aftėsinė dhe besimin e marrjes sė kulturės dhe tė tė mirave tė kombeve tė tjera. ( Zhai)