Kur flasim për Rajonin Autonom të Mongolisë së Brendshme të Kinës, ndoshta ju vjen para syve një pamje e tillë: nën qiellin e kaltër shtrihet stepa e pafund, mbi të cilën rriten kope delesh të bardha, barinjtë mongolë duke kullotur delet dhe duke kënduar me zë kumbues? Por vitet e fundit, me ngrohjen graduale të klimës globale, me shtimin tepër të madh të popullsisë në zonat stepore dhe me faktorë të tjerë të shfrytëzimit joracional të burimeve natyrore, është shfaqur pandërprerë dukuria e shkretëtirëzimit të stepës së Mongolisë së Brendshme. Kjo dukuri i ra kambanës së alarmit për banorët mongolë. Kështu ata filluan të aktivizohen për të shpëtuar vatrën e tyre.

Aulik ka qenë një fshat i vogël në stepën e madhe Xilingëlë të Rajonit Autonom të Mongolisë së Brendshme. Banorët e tij jetonin atje duke u marrë kryesisht me kullotje. Në vitet '90 të shekullit të kaluar, me ndryshimin e klimës, stepa ku jetonin këta blegtorë filloi të shkretëtirëzohej. Pa kaluar disa vjet, ajo mbeti si shkretëtirë, ku blegtorët nuk mund të jetonin më. Namuhai, blegtor mongol i fshatit Aulik, i tha korrespondentit tonë:

"Në atë kohë mjedisi ekologjik i fshatit tonë ishte shkretëtirëzuar 70%, ne nuk mund të kullosnim bagëtinë, sepse mungonte uji për njerëzit dhe bagëtinë. Niveli i jetesës së blegtorëve u ul shumë. Nëse do të qëndronim gjatë në këtë shkretëtirë, problemi i ushqimit dhe i veshmbathjes sonë do të zgjidhej me vështirësi."

Në rajonin autonom të Mongolisë së Brendshme nuk është vetëm fshati Aulik që është shkretëtirëzuar, por ka edhe shumë zona të tjera të shkretëtirëzuara. Për të përmirësuar kushtet e jetesës së blegtorëve të këtyre zonave, dhe njëkohësisht për të sistemuar shkretëtirën, për të rimëkëmbur tokat, dikur të gjelbra, Qeveria e Rajonit Autonom të Mongolisë së Brendshme filloi nga viti 2002 zbatimin e politikës së shpërnguljes ekologjike të popullsisë, domethënë i shpërngul blegtorët e zonave të shkretëtirëzuara seriozisht në zona të tjera.

Namuhai dhe bashkëfshatarët e tij të fshatit Aulik u shpërngulën që të gjithë në një zonë afër qytezës Sangendalai. Me përkrahjen e qeverisë vendore, blegtorët e shpërngulur atje blenë lopë qumështi me kredi, duke u bërë rritës profesionistë të lopëve të qumështit. Një ndryshim është që lopët e qumështit rriten në stalla, jo si më parë në stepë.

Sot, me rregullimin nga qeveria Namuhai ka hyrë në një shtëpi të gjerë, të ndërtuar me tulla, duke jetuar së bashku me të shoqen, të bijën, të birin dhe nusen. Ai i tha korrespondentit tonë se të ardhurat vjetore të familjes së tij arrijnë në 40 mijë juanë. Fakti që e gëzon më shumë Namuhain, është se atij nuk i duhet të luftojë më me "rërën e verdhë", kur del çdo ditë nga shtëpia. Nipi i tij mund të vazhdojë shkollën dhe anëtarët e familjes, kur sëmuren, mund të shkojnë lehtë në spital për mjekim.

Fshati Aulik dhe visi i shkretëtirëzuar ku ka jetuar Namuhai, janë përfshirë në planin strategjik të sistemimit ekologjik të Rajonit Autonom të Mongolisë së Brendshme. Këto zona të shkretëtirëzuara seriozisht quhen "zona të transferimit të banorëve dhe të ndalimit të kullotjes", domethënë përveç shpërnguljes së blegtorëve në zona të tjera, zbatohet edhe politika e ndalimit të kullotjes së bagëtive në këto zona, njëkohësisht bëhet edhe pyllëzimi i tyre. Funksionarja e Zyrës së Ekologjisë Vendore, zonja Li Shupin, tha:

"Së pari, në këto zona zbatohet politika e ndalimit të kullotjes së bagëtive, së dyti, merren edhe masa të ndryshme të sistemimit të tyre në bazë të kushteve të ndryshme konkrete, si kushtet e tokës, shkalla e shkretëtirëzimit të kullotave etj. Në këto zona ne krijojmë pyje artificialë, duke mbjellë drurë të përshtatshëm."

Sipas shkallës së shkretëtirëzimit, sektorët përkatës të qeverisë së Rajonit Autonom të Mongolisë së Brendshme i ndajnë zonat e sistemimit ekologjik në dy lloje zonash: zonat e rregullimit dhe të ndalimit të kullotjes dhe zonat e kthimit të tokës së punueshme në pyll. Për llojin e parë të zonave, që kanë kullota relativisht të mira dhe kanë aftësi të konsiderueshme prodhimi, bëhen rregullime të strukturës së prodhimit dhe në kohën e gjelbërimit të kullotës në pranverë bëhet ndalimi i kullotjes së bagëtive. Kurse për llojin e dytë të zonave, nga njëra anë bëhet vepra e kthimit të tokës së punueshme në pyll, nga ana tjetër ndalohet plotësisht kullotja e bagëtive, si në tokë të punueshme, ashtu edhe në kullota, dhe njëkohësisht bëhet rritja e bagëtive në stalla.

Në vitet e para pas shpërnguljes, blegtori Namuhai shkonte edhe në fshatin ku ka jetuar, për të mbjellë drurë e barëra. Pa kaluar as tre vjet, stepa është ripërtërirë. Sot, kur qëndron në këtë stepë, nuk mund të përfytyrosh se si ishte pamja e atëhershme plot stuhi rëre.

Stepë e ripërtërirë nuk është vetëm ajo e vendlindjes së Namuhait. Me përpjekjet e qeverisë dhe popullsisë vendore, vetëm gjatë 5 vjetëve nga viti 2001 deri në vitin 2005, Rajoni Autonom i Mongolisë së Brendshme ka sistemuar 16 milionë e 670 mijë hektarë toka të shkretëtirëzuara, ka formuar edhe 19 zona ekologjike model dhe 125 zona të mbrojtura natyrore.

Gjatë sistemimit, Rajoni Autonom i Mongolisë së Brendshme filloi të ndjekë një rrugë zhvillimi të degës së bimëve të ranishtes.

Shoqëria e Ushqimeve "Tianjiao" e këtij rajoni është pikërisht një ndërmarrje që duke shfrytëzuar një lloj bime ranore, të quajtur shaji, prodhon ushqime, erëza dhe pije të reja. Drejtori i përgjithshëm i kësaj shoqërie, zoti Li Yunfei, tha se shaji është një lloj druri i posaçëm, që përdoret për shmangien e shkretëtirëzimit, gërryerjes së tokës dhe për përmirësimin e mjedisit ekologjik. Më parë qeveria vendore jepte fonde të mëdha për mbjelljen e kësaj bime vetëm për shmangien e shkretëtirëzimit, domethënë vetëm për realizimin e efektivitetit ekologjik, kurse tani me shfrytëzimin e kësaj bime, prodhohen edhe produkte të tjera nga kjo bimë, duke realizuar edhe efektivitetin ekonomik. Drejtori Li tha:

"Në bimën shaji ka mbi 300 lloje substancash të dobishme për njeriun. Me shfrytëzimin e saj nga shoqëria jonë, kemi prodhuar shumë ushqime të shëndetshme për njeriun, që mirëpriten në treg."

Zoti Li Yunfei i tha korrespondentit tonë se shfrytëzimi i kësaj bime ka nxitur edhe shtimin e të ardhurave të shumë blegtorëve e fshatarëve. Nën inspirimin e nismës së mbjelljes së shaji-së, është forcuar edhe iniciativa e tyre për mbrojtjen e kësaj bime, si rrjedhojë është nxitur edhe përmirësimi i mëtejshëm i mjedisit ekologjik të Rajonit Autonom të Mongolisë së Brendshme.

Sot dega e mbjelljes së bimëve ranore në këtë rajon autonom ka marrë përpjesëtime të konsiderueshme, duke i ndihmuar njerëzit e këtushëm në realizimin e efektivitetit ekologjik dhe ekonomik.

(Drita-Daming)