Qyteti Tongliao i Rajonit Autonom tė Mongolisė sė Brendshme tė Kinės ndodhet nė gjirin e kullotės Kerēin. Atje ka qiell blu, bar tė gjelbėr, bagėti, vajza tė bukura, djem tė pashėm dhe melodi tė kėndshme tė instrumentit muzikor sihu.
Sihu ėshtė njė instrument i lashtė i kombėsisė mongole qė ka dėshmuar historinė e kėsaj kombėsie.
Pėr tė kėrkuar sihu-nė, korrespondentja bėri posaēėrisht njė vizitė te studiuesi i kulturės popullore mongole i Institutit Studimor tė Artit tė Tongliaos Sanbula Nuoribu.
Nuoribu tha se sihu quhet edhe instrumenti me 4 tela. Ndėr instrumentet e lashta popullore mongole, pėrveē matouqinit, sihu ėshtė i pėrhapur mė gjerėsisht. Herėt para mbi 700 vjetėve, kėngėtarėt nė kullotė filluan tė kėndonin duke i rėnė sihu-sė.
Sot nė kullotė ėshtė ndėrtuar qyteti modern Tongliao, shumė qytetarė qė janė rritur nė kėtė qytet nuk kanė parė sihu.
Nė mbrėmje, korrespondentja intervistoi disa qytetarė qė po pushonin nė sheshin mė tė madh tė qytetit.
"Mirėmbrėma! A e njihni sihu-nė, njė instrument?"
"Sihu? Nuk e njoh."
"Po ju, a e njihni sihu-nė?"
"Sihu? E kam dėgjuar, por nuk e kam parė."
Korrespondentja shkoi nė njė restorant tė vogėl, atje kishte disa tė rritur qė po pinin raki. Ata e njihnin sihu-nė.
"Sihu ėshtė instrument popullor mongol. Kur ishim tė vegjėl nė kullotė, dėgjonim shpesh uligerin e shoqėruar me sihu."
Uligeri ėshtė njė lloj arti tregimtar dhe i kėndimit i kombėsisė mongole. Ulger do tė thotė "rrėfimi i tregimeve duke i rėnė sihu-sė".
Pėr tė dėgjuar melodinė e sihu-sė, korrespondentja shkoi nė veri tė kullotės Kerēin, vendlindjen e uligerit dhe hasi trashėgimtarin e brezit tė 6-tė tė uligerit Laosier.
"Jeta ime nuk mund tė ndahet nga uligeri. Ky ėshtė njė art i veēantė i kombėsisė mongole, popullit mongol i pėlqen shumė."
Gjatė intervistės, korrespondentja dėgjoi shpesh emrin Hei Xiao. Hei Xiao quhet mbreti i verbėr i kėndimit nė Kerēin. Pas pėrpjekjeve tė mėdha, korrespodentja e gjeti mė nė fund shtėpinė e Hei Xiaos nė njė fshat.
"Mirėdita, zoti Hei Xiao!"
"Mirė se erdhėt!"
"Vij nga Pekini."
"Shumė mirė!"
Nė murin e shtėpisė sė Hei Xiaos varet njė sihu e lashtė.
"Mėsova t'i bie sihu-sė nė moshėn 16-vjeēare. Sihu-ja ime ka njė histori mbi 30-vjeēare."
Sivjet Hei Xiao ėshtė 67 vjeē. Gjatė gjysmėshekullit tė kaluar, ai u dhuroi banorėve nė Kerēin kėngė dhe melodi tė bukura me sihu duke fituar pėrshėndetjen dhe nderimin e tyre.
Laosier dhe Hei Xiao kanė dėshirėn e pėrbashkėt qė tė trashėgohet sihu-ja brez pas brezi. Dhe ėshtė njė gjė e gėzueshme qė disa tė rinj dėshirojnė tė mėsojnė sihu. Vajza 18-vjeēare Uniriqiqige ėshtė njė prej tyre.
"Kam interes tė madh tė kėndoj uligerin duke i rėnė sihu-sė. Kjo ėshtė trashėgimia e kombėsisė mongole."
Pėr tė trashėguar artin e sihu-sė tė kombėsisė mongole, nė vitin 2005, qeveria kineze e pėrcaktoi kėtė art si trashėgimi kombėtare kulturore jomateriale dhe u krijua shoqata e sihu-sė nė Rajonin Autonom tė Mongolisė sė Brendshme. (Fani)
|