v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-07-13 15:56:16    
Luo Guan-zhong, romancier kinez i shekullit tė 14-tė

cri

                                          Dėgjoni

Nė Kinė, romani klasik "Tri perandori" ėshtė njė vepėr e njohur pėr tė gjithė, madje edhe nga fėmijėt e vegjėl. Gjatė rreth 7 shekujve tė kaluar, kjo vepėr u ka pėlqyer lexuesve dhe ka qenė gjithmonė objekt studimi pėr shumė dijetarė. Autori i kėtij romani ėshtė Luo Guan-zhong, shkrimtar kinez i shekullit tė 14-tė tė erės sonė.

Qysh nė fėmijėri, Luo Guan-zhong kishte prirje pėr tė lexuar, sidomos ai ishte shumė i dhėnė pas leximit tė veprave klasike. Kjo e ndihmoi atė pėr tė hedhur njė bazė tė shėndoshė tė krijimtarisė letrare. Ai jetoi nė kohėn e dinastisė Juan, njė kohė plot me kontradikta klasore dhe nacionale, qė ishin tė acaruara dhe tė ndėrlikuara pėr shkak tė sundimit barbar me presion tė lartė tė regjimit tė dinastisė Juan, gjė qė ngjalli rezistencėn e masave popullore. Si pasojė, shpėrtheu kryengritje fshatare nė shumė krahina. Edhe i riu Luo Guan-zhong u hodh nė radhėt e kryengritėsve dhe u bė njė oficer. Ai pati ambicie tė madhe politike dhe ėndėrronte tė bėhej perandor nė mes tė rrėmujėve. Mirėpo Zhu Juan-zhang, qė ishte udhėheqėsi i njė fraksioni tė kryengritėsve, fitoi mbi tė gjithė kundėrshtarėt e tij, themeloi dinastinė Ming dhe u shpall perandor. Luo Guan-zhongut, duke parė se ambicia e tij politike pėr t'u bėrė perandor kishte dėshtuar, u vendos nė njė zonė tė qetė dhe filloi krijimtarinė letrare. Ai vendosi tė krijonte njė roman me temė historike, pėr tė trajtuar jetėn politike tė periudhės nga viti 184 deri nė vitin 280 tė erės sonė, dhe ia vuri emrin romanit tė tij "Tri perandori".

Luo Guan-zhong grumbulloi njė sasi tė madhe materialesh historike, prozash, lengjendash, tregimesh historike jozyrtare dhe gojėdhėnash popullore dhe, duke i lidhur ato me ambicien e tij politike dhe me jetėn e tij nė luftėn e kryengritėsve, ritregoi nė mėnyrė tė gjallė historinė e luftės politike dhe ushtarake midis tri perandorive Vei, Shu dhe Vu, qė ishin tri regjime tė krijuara pas pėrfundimit tė dinastisė Han Lindore.

Arritjet artistike tė romanit "Tri perandori" janė tė shumanshme. Duke pėrshkruar njė sėrė ngjarjesh tronditėse tė luftės politike dhe ushtarake, autori pėrdori mjete tė ndryshme artistike dhe skaliti me sukses njė numėr figurash historike. Ai pėrshkroi me forcė tė pėrqendruar dhjetėra figura me karakter tė theksuar ndėr mė shumė se 400 personazhet e kėtij romani.

Romani "Tri perandori" ėshtė jo vetėm njė vepėr me vlerė tė madhe letrare, por edhe njė vepėr enciklopedike e shoqėrisė feudale kineze, ku pėrshkruhen aspekte tė shumta tė shoqėrisė sė atėhershme. Gjithnjė e mė shumė specialistė dhe dijetarė kinezė studiojnė kėtė vepėr tė madhe, duke kėrkuar nė thellėsi vlerėn e tij kulturore dhe rėndėsinė e tij reale nė prizmat e shumta, si ato historiografike, tė teorisė sė talentit, studimeve psikologjike, teorisė sė marrėdhėnieve komunale, teorisė strategjike, teorisė sė administrimit, artit ushtarak, teorisė sė krijimtarisė artistike, tė etikės etj. Romani "Tri perandori" u ka pėlqyer edhe popujve tė vendeve tė tjera tė botės. Ai ėshtė pėrkther nė shumė gjuhė tė vendeve tė tjera, ėshtė pėrhapur nė gjithė botėn dhe vlerėsohet si "njė kryevepėr qė gėzon me tė vėrtetė popullaritet". (Zheng)