v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-07-10 20:53:09    
Femrat u ngjitėn pėr herė tė parė nė arenėn olimpike nė Lojėrat Olimpike tė Parisit

cri

                                                Dėgjoni

Nė programin e kaluar tė minirubrikės "Tregimet Olimpike", ju fola pėr Lojėrat Olimpike 1900 nė Paris, qė ishte edicioni mė i paorganizar dhe i pasuksesshėm i Lojėrave Olimpike moderne. Megjithatė, nė kėtė edicion pati njė pėrparim tė madh dhe me rėndėsi gjithashtu tė madhe, qė ėshtė dalja e femrave pėr herė tė parė nė Lojėrat Olimpike. 

Sipas traditės sė Olimpiadės sė lashtė dhe idesė sė Kubertanit, femrat nuk lejoheshin tė merrnin pjesė nė Lojėrat Olimpike moderne. Kubertani e shtjelloi nė kėtė mėnyrė: "Lojėrat Olimpike moderne krijohen pėr elitėn mashullore." Prandaj nė sistemin olimpik tė ideuar nga ai, nuk u pėrfshinė nė asnjė mėnyrė femrat. Edhe kryetari i parė i Komitetit Olimpik Demetrius Vikelas kundėrshtoi me vendosmėri pjesėmarrjen e femrave nė Lojėrat Olimpike dhe u pėrpoq tė ruante traditėn e ndalimit tė femrave nė pjesėmarrjen nė Olimpiadė. Nė shoqėrinė e atėhershme, dijenia pėr gratė ishte shumė e kufizuar. Mendimi i atėhershėm ishte qė lartėsia qė njė grua mund tė kėrcejė nuk mund tė kalojė gjunė e saj, ndėrsa gjatėsia qė ajo mund tė kapėrcejė nuk mund tė kalojė 1/3 e trupgjatėsisė sė saj. Sipas rregullave tė rrepta tė atėhershme, nėse njė grua shkel kufirin e tillė, ajo nuk do tė lindė fėmijė tė shėndetshėm. Nė atė epokė lindja e fėmijėve tė shėndoshė ėshtė vlera mė e rėndėsishme e njė gruaje.

Edhe Kubertani mendoi se ky ishte njė mendim i arsyeshėm. Njė fjalim i njohur i Kubertanit thotė kėshtu: krenaria e njė gruaja vjen nga numri dhe cilėsia e fėmijėve qė ajo lind, ndėrsa nė fushėn sportive, detyra e saj mė e rėndėsishme ėshtė inkurajimi i burrit dhe i birit tė saj. Megjithėse Kubertani ėshtė njė personalitet largpamės, i kufizuar nga koha e tij, ai tregoi kokėfortėsi nė pjesėmarrjen e femrave nė Lojėrat Olimpike.

Pavarėsisht nga tė githa pengesat, gjatė Lojėrave Olimpike 1900 nė Paris, mbi 10 gra sfiduan kėtė mendim tradicional me trimėri. Nė fillim, 4 gra franceze u regjistruan nė komisionin organizativ ku kėrkuan tė merrnin pjesė nė Lojėrat Olimpike. Nė programin e kaluar pėrmenda se edisioni i dytė u organizua nga komisioni pėrgatitor i Ekspozitės Botėrore tė Parisit. Megjithėse nuk e kuptoi fare rėndėsinė e Olimpiadės dhe i trajtoi nė mėnyrė apatike Lojėrat Olimpike, ky komision nuk kundėrshtoi pjesėmarrjen e femrave, sepse nė syrin e kėtij organizatori, Lojėrat Olimpike organizoheshin vetėm pėr para, dhe ishin "reklama e gjallė" e Ekspozitės Botėrore. Pėr reklamė, s'ka rėndėsi seksi i aktorėve, por ka rėndėsi tėrheqja e vėshtrimit tė publikut. Nė kėtė rrethanė, 11 gra morėn pjesė nė Lojėrat Olimpike 1900 nė Paris nė situatėn e rrėmujshme. Kubertani shprehu dėshpėrim tė madh pėr dukjen e femrave nė fushėn sportive.

Nė Lojėrat e dyta Olimpike, gratė morėn pjesė nė garat e tenisit dhe tė golfit. Atė kohė nuk kishte ndonjė disiplinė sportive tė krijuar veēanėrisht pėr femra, prandaj sportistet morėn pjesė nė garat e tenisit dhe tė golfit sė bashku me meshkujt. Megjithėse ishte njė pjesėmarrje e ērregullt si pasojė e punėve tė paorganizuara, pjesėmarrja e femrave nė edicionin e dytė tė Lojėrave Olimpike ka rėndėsi tė madhe e tė veēantė nė histori. Kjo ishte hera e parė qė femrat u ngjitėn nė arenėn ndėrkombėtare sportive, gjė qė theu traditėn mbi 2000 vjeēare tė vendosur qė nga Greqia e Lashtė, qė nė Lojėrat Olimpike nuk kishte disiplinė sportive pėr femra dhe nuk lejoheshin femrat tė shikonin garat. Ky edicion shėrbeu si shembull edhe pėr Lojėrat Olimpike e veprimtari tė tjera sportive tė mėvonėshme nė aspektin e pjesėmarrjes sė femrave nė mėnyrė masive. Pavarėsisht nga kundėrshtimet e Kubertanit dhe tė Komitetit Olimpik Ndėrkombėtar, qė nga edicioni dytė, nė Lojėrat Olimpike tė mėvonėshme morėn pjesė sportiste femra, megjithėse si fillim i vogėl nė numėr. Kjo prirje historike mė vonė nuk mund tė ndryshonte nga askush. (Wang Lei)