v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-05-25 18:41:50    
Huang Daopo, novatore e shquar kineze e lashtėsisė

cri

 dėgjoni

Huang Daopo qe njė novatore e shquar, qė dha kontribut pėr zhvillimin e industrisė kineze tė tekstileve tė pambukta nė shekullin e 13-tė tė erės sonė. Ajo lindi nė vitin 1245 nė njė familje tė varfėr nė fshatin Unigjin, lokaliteti Huagjin i sotėm nė periferi tė qytetit Shangai. Kur ajo ishte 10 vjeēe, prindėrit e shitėn atė nė njė familje relativisht tė pasur, ku u bė "nuse e moshės fėmijėrore". Ngaqė nuk duronte dot vuajtjet, ajo u arratis nė mes tė natės dhe arriti me njė anije mallrash nė ishullin Hainan, provinca Hainan e sotme e Kinės.

Nė ishullin Hainan, qė gjendet nė zonėn tropikale me klimė tė ngrohtė dhe tė lagėt, rritej shumė mirė pambuku dhe ishte zhvilluar industria e tekstileve tė pambukta. Banorėt e kombėsisė Yi, njė nga pakicat kombėtare tė atjeshme, kishin teknologji tė larta tė tekstileve dhe produktet e tyre u pėlqenin shumė konsumatorėve. Banorėt vandas, qė ishin mikpritės, treguan kujdes tė madh pėr Huang Daopo dhe ia mėsuan teknikėn e tyre tė pėrparuar tekstile. Duke mėsuar me zell nga gratė e kombėsisė Yi, ajo u bė gradualisht njė mjeshtre e shquar tekstile.

Pas 30 vjet jete nė ishullin Hainan, Huang Daopo u kthye nė vendlindjen e saj. Asokohe gjendja politike nė Kinė kishte ndryshuar dhe regjimi i dinastisė Song ishte zėvendėsuar me atė tė dinastisė Juan, sundimtarėt e sė cilės i kushtonin rėndėsi zhvillimit tė industrisė sė tekstileve dhe kishte ngritur organe tė posaēme nė zonat nė jug tė lumit Jance, pėr tė mbikėqurur dhe drejtuar kultivimin e pambukut dhe zhvillimin e industrisė sė tekstileve tė pambukta.

Duke shfrytėzuar pėrvojėn e saj, Huang Daopo bėri novacionin teknik tė pajisjeve dhe teknologjive tė tekstileve tė pambukta dhe, nė bashkėpunim me marangozėt, krijoi njė lloj makine endėse qė drejtohej mė lehtė dhe qė rriti 4 herė rendimentin. Kjo makinė e re endėse u pėrhap menjėherė nė krahinat nė jug tė lumit Jance, gjė qė i dha shkas lulėzimit dhe zhvillimit tė industrisė sė tekstileve tė pambukta nė Kinė.

Nė vitin 1306, Huang Daopo vdiq nga njė sėmundje. Pas pak vitesh, vendlindja e saj, Songjang dhe zonat pėrreth u shndėrruan nė qendrėn e tekstileve tė pambukta tė mbarė vendit, qė mbeti e lulėzuar pėr disa shekuj. Nė shekullin e 16-tė, fshatarėt nė ato zona endnin ēdo ditė mbi 10 mijė bolte pėlhura tė pambukta. Kurse nė shekujt e 18-tė dhe tė 19-tė, pėlhurat e pambukta tė zonės Songjang eksportoheshin nė Evropė dhe Amerikė. Si rezultat, Songjiang u vlerėsua si "Vendburimi i veshjeve e gjithė botės".

Bashkėfshatarėt ndėrtuan njė tempull dhe bėnė njė portret nė skulpturė kushtuar Huang Daoposė pėr tė nderuar kujtimin e saj dhe pėr tė lavdėruar virtytet e saj tė larta. Edhe sot, shumė turistė, qė shkojnė pėr vizitė nė Shangai, nderojnė kujtimin nė varrezėn e saj, duke qėndruar pėrpara njė monumenti prej guri, ku janė skalitur mbishkrimi pėr jetėn dhe veprimtarinė e saj tė ndritur. Ėshtė njė gjė e rrallė nė historinė e lashtė tė Kinės qė njė grua e thjeshtė mbeti e pavdekshme ndėr shekuj pėr meritat e saj. (Zheng)