Kina, si njė vend shumėkombėsh, ka 55 pakica kombėtare, pėrveē kombėsisė han. Pėr shkaqe tė shumta historike e shoqėrore dhe tė kushteve natyrore, arsimi nė disa krahina tė pakicave kombėtare ende ka disnivel nė krahasim me kėrkesat e zhvillimit ekonomik dhe shoqėror nė to. Pėr kėtė arsye, duke u nisur nga realiteti i tyre, qeveria kineze ka ngritur nė to shkolla tė llojeve tė shumta, sidomods shkolla tė larta tė pakicave kombėtare, qė kanė pėrgatitur njė numėr tė madh kuadrosh tė talentuar. Njėri prej tyre ėshtė edhe Universiteti i Kombėsive tė Jugperėndimit, me tė cilin do t'ju njohim nė rubrikėn e sotme.
Ky universitet gjendet nė Ēengdu, kryeqendėr e provincės Siēuan tė Kinės Jugperėndimore. Zv-rektori i tij, zoti Zeng Ming thotė se kjo shkollė, qė u hap nė vitin 1951, ėshtė njė nga shkollat e larta mė tė hershme tė kombėsive, tė hapura pas shpalljes sė Republikės Popullore tė Kinės. Nė tė sot studiojnė studentė nga tė gjitha kombėsitė e Kinės.
"Kėtu studiojnė edhe tė rinj dhe tė reja tė kombėsive me popullsi tė paktė, madje tė kombėsive vetėm me disa mijėra banorė. Ka ndodhur qė nga njė kombėsi doli vetėm njė vetė qė mori pjesė nė konkurrimin me provime dhe u pranua pėr studime nė universitetin tonė. Kemi edhe njė studente nga kombėsia taxhike, qė quhet Mysafirja nga mali akullnajor. Asaj iu desh njė muaj pėr tė udhėtuar pėr nė shkollėn tonė."
Zoti Zeng thotė se gjatė 55 vjetėve ky universitet ka pėrgatitur mbi 90 mijė kuadro tė profesioneve tė ndryshme. Ndėr ta, janė edhe doktori i parė i kombėsisė tibetiane dhe doktori i parė i kombėsisė qiang. Shumė prej tyre janė bėrė specialistė dhe dijetarė tė famshėm ose forca kurrizore tė sektorėve dhe njėsive tė ndryshme. Ata kanė dhėnė kontribut tė dukshėm nė ndėrtimin dhe zhvillimin ekonomik dhe shoqėror tė krahinave tė pakicave kombėtare.
Nė Kinė pėrdoren edhe disa gjuhė tė pakicave kombėtare. Kombėsitė kanė doke dhe zakone tė ndryshme nga njėra-tjetra. Por si shkojnė me njėri-tjetrin kėta studentė tė 56 kombėsive qė kanė ardhur nga vise tė ndryshme dhe qė studiojnė nė njė shkollė? Lidhur me kėtė, foli drejtori i Institutit tė Yiologjisė pranė kėtij universiteti, profesor Unidoqe. Ai tha se gjatė mėsimdhėnieve, ata vėnė nė jetė mendimin e "diferencimit paqėsor". Sot ky institut ėshtė bėrė njė bazė e rėndėsishme pėr pėrgatitjen e kuadrove tė kombėsive han dhe yi nė tė dyja gjuhė dhe pėr studime yiologjike.
"Ēdo kombėsi ka doket e zakonet e veta. Kėtu nė universitetin tonė, respektohen plotėsisht traditat kulturore, doket e zakonet popullore dhe besimet fetare tė kombėsive tė ndryshme. Nė kėto kushte, specialitetet e studimeve pėr studentėt e pakicave kombėtare janė zhvilluar nė mėnyrė tė kėnaqshme. Sot pėrgatitja e kuadrove tė pakicave kombėtare ka njė epėrsi tė veēantė dhe kjo gjendje nuk do tė ndryshojė."
Shumė prej studentėve tė Universitetit tė Kombėsive tė Jugperėndimit janė nga zonat e largėta dhe tė pazhvilluara ekonomikisht. Prandaj, duke vėnė nė jetė direktivat politike tė shtetit mbi ndihmėn pėr studentėt e ardhur nga familjet e varfra, seksioni pėrkatės i kėsaj shkolle i ndihmon ata pėr tė marrė kredi shtetėrore tė ndihmės arsimore dhe bėn pėrpjekje pėr t'u krijuar atyre kushte tė punės jashtė orarit mėsimor, qė tė fitojnė disa para pėr tė kryer me sukses studimet. Njėri prej studentėve qė ka fituar leverdi nga kjo zgjidhje ėshtė edhe studenti Luo Ven i kombėsisė Zhuang, qė studion nė Institutitin e Inxhinierisė sė Kompjutereve pranė kėtij universiteti.
"Mua mė quajnė Luo Ven. Jam nga Rajoni Autonom Guangsi i kombėsisė Zhuang i Kinės Jugperėndimore. Ngaqė familja ime nuk ka kushte tė mira financiare, universiteti ynė mė ofroi njė punė jashtė orarit mėsimor qė tė fitoj disa tė holla. Pas provimeve me gojė, mė caktuan nė postin e ndihmės-punonjėsit tė kredisė shtetėrore tė ndihmės arsimore. Unė bėj kryesisht disa punė pėr tė kryer formalitetet e lutjeve tė studentėve tė universitetit tonė pėr marrjen e kredive shtetėrore. Me kėtė punė, unė fitoj disa para pėr tė vazhduar studimet, por mė e rėndėsishmja ėshtė se mė ėshtė dhėnė rasti tė kalitem nė praktikė."
I riu tibetian Hė Gjan nga provinca Gansu e Kinės Veriperėndimore ka 3 vjet qė studion dhe jeton nė Institutin e Gjuhėve tė Huaja pranė kėtij universiteti. Ai thotė se ushqen ndjenja tė thella dashurie pėr shkollėn e tij.
Zv-rektori Zeng Ming thotė se ky universitet tashmė ka pėrgatitur kuadro tė shumtė tė kombėsive tė ndryshme dhe se ata do tė vazhdojnė t'i pėrmbahen parimit tė administrimit tė shkollės nė mėnyrė harmonike qė ta shndėrrojnė universitetin e tyre nė njė shkollė moderne tė tipit tė ri tė pakicave kombėtare. (Zheng)
|