v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-04-17 21:07:02    
"Tregime olimpike"11: Lojėrat Olimpike tė Lashta dhe gojėdhėnat mitologjike

cri

 dėgjoni

Lojėrat Olimpike tė kohės sė sotme, kur organizohen, konsiderohen si njė festė e mbarė botės. Ndėrkohė, vendet e ndryshme ndjekin me vėmendje paraqitjen e sportistėve tė tyre nė kėto lojėra dhe brohorasin pėr sukseset e tyre tė shkėlqyera, tė arritura nė to. Por organizimi i Lojėrave Olimpike tė Lashtėsisė kishte qėllim qė ato t'i blatoheshin Zeusit, kryehyjnisė nė mitologjinė e lashtė greke.

Lidhur me Lojėrat Olimpike tė Lashtėsisė ka shumė gojėdhėna mitologjike tė prekshme. Nė njė tregim flitet pėr lidhjet e Lojėrave Olimpike tė Lashtėsisė me hyjninė Zeus. I ati i hyjnisė Zeus kishte ndėr mend t'ia jepte Zeusit fronin mbretėror tė kryehyjnisė. Pėr tė provuar vullnetin dhe forcėn fizike tė Zeusit, i ati filloi tė rivalizohej me Zeusin afėr Olimpias. Nė fund tė ndeshjes sė rivalitetit Zeusi fitoi, duke marrė nga duart e tė atit fronin mbretėror tė kryehyjnisė. Pėr ta kremtuar kėtė fitore tė madhe, hyjnia Zeus i urdhėroi njerėzit tė organizonin aktivitetet madhėshtore tė blatimit fetar pėr tė nė Olimpia, ku i ati gėzonte blatimin fetar. Ndėr kėto aktivitete organizoheshin solemnisht shfaqjet konkurruese, tė cilat kanė qenė prejardhja e Lojėrave Olimpike. Nga kjo gojėdhėnė mund tė shihet se Lojėrat Olimpike tė Lashtėsisė nuk ishin thjesht ndeshje sportive, por edhe njė pjesė e aktiviteteve fetare tė blatimit. Nėse shkėputeshin nga aktivitetet fetare tė blatimit, Lojėrat Olimpike tė Lashtėsisė nuk mund tė ekzistonin, pra kėtu qėndron dallimi thelbėsor i Lojėrave Olimpike tė Lashtėsisė nga Lojėrat Olimpike tė kohės sė sotme. Nė Greqinė e lashtė, pėrveē organizimit tė Olimpiadės si blatim ndaj Zeusit, organizoheshin edhe lojėra tė tjera sportive qė kishin lidhje me hyjni tė tjera.

"Lojėrat e Istmit" burojnė nga njė gojėdhėnė e tillė: Nė Greqinė e lashtė, nė shekullin e 6-tė para erės sonė, njė ditė njė delfin e nxori nė bregun e detit fėmijėn e Fenicias, tė mbytur nė det. Kėshtu mbreti Korint e varrosi kėtė fėmijė nė istėm dhe pėr tė organizoi edhe garat sportive. Mė vonė kėto gara u shndėrruan dalėngadalė nė Lojėrat e Istmit pėr nder tė hyjnisė sė detit Poseidon. Kėto Lojėra organizoheshin nė Korint nė vitin e dytė dhe tė katėrt pas ēdo edicioni tė Lojėrave Olimpike tė Lashtėsisė, me garat e vozitjes, tė vrapimit, hedhjes sė shtizės, tė hipizmit, si dhe me konkurs tė muzikės etj. Ēmimet pėr fituesit ishin nga njė kurorė me lule.

Pėr "Lojėrat pitonike" thuhej se hyjnia e diellit Apollo me urdhrin e Zeusit shkoi nė Pythian, ku vrau pitonin dhe hapi Orakullin e Delfit. Pėr t'iu kushtuar fitores sė Apollos, nė Pythian organizoheshin Lojėrat, njė herė nė 4 vjet, nė vitin e tretė pas ēdo edicioni tė Lojėrave Olimpike tė Lashta. Nė fillim nė "Lojėrat pitonike" zhvilloheshin vetėm konkurset e vjershave dhe muzikės, ndėrsa pas vitit 586 tė erės sė re u shtuan garat e ndryshme sportive. Fituesit merrnin kurorė me lule dafine dhe degė tė saj.

Pėrveē kėtyre organizoheshin edhe "Lojėrat e Nemeas", qė filluan nga viti 573 para erės sė re e zhvilloheshin njė herė nė dy vjet, me boks, mundje, gara me karrocė etj. Thuhej se kėto Lojėra ishin nė kujtim tė hyjnisė sė forcės Herakli, qė vrau luanin Nemea.

Nga shekulli i 8-tė deri nė shekullin e 6-tė para erės sė re, nė Greqi dhe nė ishujt e detit Egje lindėn shumė lojėra sportive vendore dhe kombėtare, por me zhvillimin dita-ditės tė ekonomisė, Olimpiada u bė mė e madhe, me ndikim tė madh nė gjithė Greqinė. (Drita- Daming )