v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-04-03 19:11:44    
Nėpėrmjet direktivave politike tė favorizuese, shteti kinez e orienton popullin nė planifikimin familjar

cri
Meqenėse Kina ėshtė njė vend shumė i madh qė ka njė popullsi 1 miliard e 300 milionėsh, duke filluar nga vitet 70 tė shekullit tė 20-tė, zbatohet nė tė gjitha krahinat politika e planifikimit familjar, me qėllim qė tė ngadalėsohet shtimi natyror tepėr i shpejtė i popullsisė nė Kinė. Pėr tė garantuar zbatimin e efektshėm tė kėsaj politike dhe pėr t'u kujdesur pėr jetėn e popullit, vitet e fundit qeveria kineze pėrdor njė mėnyrė tė re nė fshat, mėnyrė e shpėrblimit pėrgėzues tė familjeve qė janė tė dalluara nė zbatimin e kėsaj politike. Kjo mėnyrė e re, qė i orienton masat popullore nė zbatimin me vetėdije tė kėsaj poltike, tashmė ka dhėnė rezultat tė mirė.

Fshatarja 69 vjeēare Luo Cui-an, qė ėshtė nga njė pakicė kombėtare e provincės Junan tė Kinės Jugperėndimore, e ndien veten shumė tė gėzuar, sepse ajo merr ēdo vit nga shteti 700 juanė mbi pensionin e saj pėr faktin se nė gjithė jetėn ajo lindi vetėm njė fėmijė, duke zbatuar me vetėdije politikėn e planifikimit famjlar.

"Kjo mėnyrė ėshtė e shumė e mirė. Shteti mė jep ēdo vit 700 juanė mbi pension. Kam dy vjet qė marr kėtė shpėrblim."

Nė bazė tė parimit politik tė qeverisė kineze, ēdo fshatar mbi 60 vjeē, qė ka vetėm njė fėmijė ose vetėm dy vajza, merr ēdo vit nga shteti tė paktėn 600 juanė si subvencion dhe si shpėrblim pėrgėzues.

Pėr shkak se nė fshatin kinez ende nuk ėshtė i pėrsosur sistemi i sigurimit shoqėror, jeta e njerėzve tė moshuar nė fshat mbėshtet nė pėrgjithėsi te fėmijėt e vet, gjė qė ėshtė arsyeja kryesore e pretendimeve tė fshatarėve kinezė pėr tė lindur sa mė shumė fėmijė. Zbatimi i politikės sė shpėrblimit dhe subvencionit pėr planifikimin familjar mund tė pakėsojė nė njė shkallė tė caktuar shqetėsimet e fshatarėve pėr jetėn e tyre nė pleqėri dhe ėshtė i dobishėm pėr ndryshimin e konceptit tė fshatarėve kinezė pėr ēėshtjen e lindjes.

Krahas kėsaj, nė krahinat perėndimore tė Kinės zhvillohen edhe aktivitetet me temė "lind pak dhe pasurohem shpejt". Kjo do tė thotė qė t'u jepet mė shumė favor material ēifteve fshatare qė marrin pjesė me dėshirėn e vet nė planifikimin familjar dhe t'u jepet atyre ndihmė pėr tė ngritur sa mė parė nivelin e jetės nėpėrmjet zhvillimit tė prodhimit, duke shfrytėzuar tė hollat e fituara si ēmime nė kėto aktivitete.

Kryetari i Komisionit Shtetėror Kinez tė ēėshtjeve tė popullsisė dhe planifikimit familjar, zoti Zhang Veiqing thotė se qė nga fillimi i zbatimit tė kėtyre dy masave, 1 milion e 300 mijė fshatarė mbi 60 vjeēė marrin nė vit mbi 600 juanė si shpėrblim pėrgėzues nė planifikimin familjar. Ndėrsa nė krahinat perėndimore, mbi 300 mijė familje kanė fituar ēmimin nė aktivitetet "lind pak dhe pasurohem shpejt".

Specialistėt pėrkatės i vlerėsojnė pozitivisht masat qė janė marrė nė kėtė drejtim. Zv-drejtori i Institutit Studimor pranė Universitetit Pedagogjik tė Junanit, profesor Luo Hua Song thotė se kėto masa frutdhėnėse vėrtetojnė ndryshimin e konceptit tė vendit tonė pėr ēėshtjen e planifikimit familjar.

"Me vėnien nė jetė tė kėtyre masave, lindshmėria ėshtė ulur, numri i popullsisė ėshtė vėnė nėn kontroll dhe afati mesatar i arsimimit pėr frymė ėshtė zgjatur. Puna jonė e planifikimit familjar ka ndryshuar rrėnjėsisht nga ana e organizimit dhe e modeleve. Nė tė kaluarėn, politika e planifikimit familjar zbatohej me detyrim, kurse tani, nėn frymėzimin me dobi ekonomike, ajo zbatohet me dėshirėn e vetė banorėve."

Po, ashtu ka qenė nė tė kaluarėn. Asokohe, nė shumė krahina politika e qeverisė kineze pėr planifikimin familjar zbatohej me mėnyra detyruese dhe me mjete administrative. Kush nuk i bindej politikės sė planifikimit familjar dhe lindte shumė fėmijė, gjobitej nė tė holla. Por kjo praktikė shpesh herė ndeshej nė pengesė tė madhe dhe rrjedhimisht acaroheshin duke lindur kontradikta. Kurse tani, me zbatimin e politikės sė shpėrblimit pėrgėzues, ekipet e punės sė planifikimit familjar kanė hequr dorė nga metoda e gjobitjes dhe kanė filluar tė kryejnė detyrėn e vet me anė tė "bindjes humanitare".

Kryetari i Komisionit Shtetėror Kinez tė ēėshtjeve tė popullsisė dhe planifikimit familjar, zoti Zhang Veiqing thotė se ėshtė e rėndėsishme qė politika e planifikimit familjar tė zbatohet nėn drejtimin racional.

"Do tė shpejtojmė krijimin dhe pėrsosjen e njė rendi tė realizimit tė planifikimit familjar nėpėrmjet subvencionit nga qeveria dhe me ndihmėn e shoqėrisė. Kjo ėshtė njė rrugė e drejtė pėr tė inkurajuar fshatarėt tė zbatojnė me vetėdije kėtė politikė, pėr tė frenuar shtimin tepėr tė shpejtė tė numrit tė popullsisė nė fshat dhe pėr tė stabilizuar lindshmėrinė ulėt. Ėshtė njė vepėr politiko-humanitare qė tė zgjidhen vėshtirėsitė reale tė fshatarėve dhe tė likuidohen gradualisht hallet dhe kokėēarjet e tyre, duke mishėruar barazinė dhe drejtėsinė shoqėrore." (Zheng)