Dëgjoni

Lojërat Olimpike në kohën e lashtë në Greqi qenë një takim madhështor i gjithë kombit, por nuk ishin të hapura për femrat, sepse, sipas përcaktimeve të rrepta, gratë e martuara nuk kishin të drejtën e pjesëmarrjes në to. Por në Greqinë e lashtë, vajzat martoheshin që nga mosha 12-13 vjeçare, kështu femrat greke nuk patën mundësi të merrnin pjesë dhe të ndjeknin këto lojëra.

Sipas dispozitave të rrepta ligjore të atëhershme, gratë, që ndiqnin këto lojëra pa leje, do të ndëshkoheshin me vdekje, që ishte hedhja nga lartësia e malit për në humnerë.

Po, pse bojkotoheshin femrat nga Lojërat Olimpike në kohën e lashtë? Sipas shenjtorit të mbrojtjes të Greqisë së lashtë, demonstrimi i grave në këtë takim madhështor do të ulte forcën luftarake të guximtarëve sportivë, njëkohësisht qe një mosrespektim ndaj shenjtorit. Prandaj që nga fillimi i Lojërave Olimpike ndaloheshin pjesëmarrja dhe ndjekja e lojërave sportive nga gratë.

Disa njerëz ishin të mendimit se pjesëmarrja lakuriq e lojëtarëve në lojërat qe një shkak i rëndësishëm i bojkotimit të grave prej Lojërave, sepse ata mendonin se vështrimi i meshkujve të paveshur në garat e lojërave qe një turp i madh dhe një ofendim publik ndaj mirësjelljes.

Mirëpo disa filozofë të Greqisë së lashtë thanë se pjesëmarrja lakuriq në gara qe një zakon i veçantë i grekëve antikë. Demontrimi i trupit të fortë e të shëndetshëm të grekëve të lashtë qe një aktivitet fisnik dhe i respektit të tyre ndaj shenjtorëve. Prandaj, pikëpamja se moslejimi i femrave në ndjekjen e garave konkurruese qe një turp i madh dhe një ofendim publik ndaj mirësjelljes, është një keqkuptim i njerëve të kohës sonë.

Në gjuhën greke, fjala gjimnastikë burron nga fjala "lakuriq", kjo do të thotë se në kohën e Greqisë së lashtë respektohej ndeshja me lojëtarë lakuriq. Në legjislaturat e para të Lojërave Olimpike të Lashta, lojëtarët, kur merrnin pjesë në ndeshje, lidhnin një copë lecke në brez. Në Lojërat e 15-ta Olimpike të Lashta në vitin 720 të erës sonë, një lojëtari të ri i ra lecka gjatë vrapimit, por ai nguli këmbë të kryente gjithë garën. Trupi i bukur me muskuj të fortë dhe vullneti i madh i këtij lojëtari u lanë përshtypje të thella e të bukura spektatorëve. Kështu, që nga ajo kohë në gara të vrapimit pjesëmarrësit filluan të vraponin të paveshur fare. Edhe në ndeshje të tjera konkurruese lojëtarët lyenin gjithë trupin me vaj ulliri, që të mbronin lëkurën nga djegia e rrezeve të diellit dhe njëkohësisht të demontronin trupin e ndritshëm nën rrezet e diellit, që të dukeshin muskujt e fortë.

Nga këto duket qartë se ndeshja lakuriq nuk qe faktori vendimtar i bojkotimit të grave prej Lojërave Olimpike të Lashta. Por, sipas një pikëpamje tjetër, pozita shoqërore e femave në Greqinë e lashtë qe faktori vendimtar i lënies se tyre jashtë Lojërave Olimpike të Lashta.

Bojkotimi i femrave nga Lojërat Olimpike të Lashta qe një diskriminim i femrave. Në Greqinë e lashtë gratë nuk kishin asnjë të drejtë, as të drejtë të trashëgimit të pasurive, as të drejtë të pjesëmarrjes në ndonjë aktivitet shoqëror. Kurse gratë aristokrate në Greqinë e lashtë qenë vetëm nëna e fëmijës, një shërbëtore e shtëpisë dhe një skllave. Në Athinë me sistemin skllavopronar, në ligje përkcaktoheshin qartë se gratë nuk kishin të drejtë të zgjedhjes, të drejtë të arsimmit dhe të ndjekjes së garave sportive. Kur ajo lindte një djalë, te porta varej një kurorë e thurrur me degë ulliri, që tregonte ardhjen e lumturisë. Kurse kur njerëzit shikonin te porta një shallë prej leshi deleje, ata largoheshin menjëherë, se kjo tregonte që kjo familje nuk mbrohej nga shenjtori, sepse në këtë shtëpi sapo kishte lindur një vajzë.

( Drita-Daming )