v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2007-03-06 17:20:52    
Pėrpjekjet qė bėhen nė Kinė pėr shpejtimin e realizimit tė barazisė nė arsim

cri
Ministria e Arsimit e Kinės po vė theksin mbi zbatimin e detyrės pėr shpejtimin e realizmit tė barazisė nė arsim. Duke folur pėr kėtė, fshatarja e rajonit autonom Ningxia-hui tė Kinės Veriperėndimore, Sun Qiao-yun, thotė se edhe djali i saj pati fatin tė mėsojė nė shkollė tė mesme tė pėrgjithshme, ndėrsa mė parė ajo disa herė deshi tė ndėrpriste shkollimin e tė birit pėr shkak tė vėshtirėsive ekonomike tė familjes.

"Mė parė djali im duhej tė paguante nė ēdo semestėr 120 juanė si kuotizacion i shkollės dhe shpenzime tė pėrziera. Por meqė familja ime ka shumė vėshtirėsi financiare, unė nuk i pėrballoja dot aq shumė shpenzime. Mė vonė mora vesh se tani s'ka mė nevojė tė paguajmė ato shpenzime nė shkollė, madje mėsuesit e shkollės e morėn vetė djalin tim qė tė vazhdojė tė mėsojė nė shkollė."

Politika e re e Kinės pėr ēėshtjet arsimore, qė e kėnaqi fshataren Sun Qiao-yun me tė birin, zbatohet qė nga pranvera e vitit tė kaluar, kur filloi semestri i ri. Pika kryesore e pėrmbajtjes sė kėsaj poltike tė re ėshtė se, pėr tė gjithė nxėnėsit e fazės sė arsimit tė detyrueshėm 9 vjeēar nė zonat fshatare tė Kinės Perėndimore, ku ekonomia ėshtė e pazhvilluar, qeveria ka hequr kuotizacionin e shkollės dhe shpenzimet e pėrziera. Kjo politikė ėshtė nė favor tė 50 milionė nxėnėsve tė shkollave fillore dhe tė shkollave tė mesme nė fshat. Pagimi i 100 ose 200 juanėve si kuotizacion i shkollės dhe shpenzime tė pėrziera nė ēdo semestėr nuk ėshtė njė gjė e madhe pėr familjet me kushte relativisht tė mira ekonomike, por ėshtė njė barrė e rėndė pėr njė familje tė varfėr. Duke filluar nga ky vit, kuadri i zbatimit tė kėsaj politike tė re do tė zgjerohet deri tek tė gjithė nxėnėsit kinezė qė marrin nė fshat arsimin e detyrueshėm 9-vjeēar. Kjo politikė e re do tė thotė se qė sot e tutje tė gjithė nxėnėsit kinezė tė shkollave fillore dhe tė shkollave tė mesme tė ciklit tė ulėt nuk do tė paguajnė mė kuotizacionin e shkollės dhe shpenzimet e pėrziera.

Nė plenumin e 6-tė tė Komitetit Qendror tė Partisė Komuniste tė Kinės qė u mbajt para pak kohėsh, u parashtrua objektivi pėr ndėrtimin e njė shoqėrie harmonike nė Kinė. Njė pikė e rėndėsishme e pėrmbajtjes sė kėsaj teze ėshtė qė t'u garantohet tė gjithė shtetasve shansi i barabartė pėr arsimim. Qeveria kineze bėn pėrpjekje qė shpenzimet shtetėrore tė arsimit tė shtohen deri nė 4 % tė vlerės sė pėrgjithshme tė prodhimit kombėtar. Ministri i arsimit i Kinės Zhou Gji thotė se shuma e shtuar e shpenzimeve shtetėrore tė arsimit do tė pėrdoret kryesisht nė fshat, nė mėnyrė qė fėmijėt nė zonat fshatare tė kenė shans mė tė mirė pėr shkollim.

"Kina do tė shtojė investimet nė arsim dhe shuma e shtuar do tė pėrdoret kryesisht nė fshat. Nga viti 2006 deri nė vitin 2010 Kina do tė shtojė 200 miliardė juanė tė tjerė si shpenzime shtetėrore pėr arsimin e detyrueshėm 9-vjeēar nė fshat."

Si njė nga masat qė merr qeveria kineze pėr ngritjen e nivelit arsimor nė fshat, nė shkollat e fshatrave tė zonave tė largėta perėndimore do tė vendosen poste tė mėsuesve specialė, duke inkurajuar kuadrot e porsadiplomuar nga universitetet tė shkojnė pėr tė punuar si mėsues nė zonat perėndimore. Sipas tė dhėnave tė pėrafėrta statistikore, rreth 20 mijė veta prej tyre kanė vajtur tashmė pėr tė puar si mėsues nė mbi 2800 shkolla fillore dhe tė mesme tė zonave perėndimore, gjė qė ka ndryshuar shumė gjendjen e pamjaftueshmėrisė sė arsimtarėve nė kėto zona dhe po luan rol nė ngritjen e cilėsisė sė arsimit nė to. Nė tė njėjtėn kohė, qytetet e Kinės dėrgojnė njė numėr tė madh mėsuesish tė shquar pėr tė punuar me turne si mėsues nė shkollat fillore dhe shkollat e mesme nė fshat.

Kina investoi 8 miliardė juanė nė ndėrtimin e njė rrjeti tė arsimit tė telekomanduar. Sot 80 % e shkollave nė fshat ka aftėsi pėr arsimin e telekomanduar. Njėra prej tyre ėshtė edhe shkolla fillore "Shpresa" e Nanqiaos sė lokalitetit Leisi tė provincės Gjangsi tė Kinės Qendrore. Mėsuesja Huang Yanqun thotė se nxėnėsit e saj mund tė dėgjojnė leksionet e mėsuesve tė kategotisė specifike tė Pekinit nėpėrmjet sistemit tė arsimit tė telekomanduar. Ajo thotė se kjo ėshtė njė gjė qė mė parė nxėnėsit e zonave tė largėta as qė guxonin ta pėrfytyronin.

"Mė parė kushtet e shkollave nė fshat nuk kanė qenė aq tė mira, prandaj shumė prindėr dėrgonin fėmijėt e tyre pėr tė mėsuar nė qytet. Kurse tani, meqenėse kemi sistemin e arsimit tė telekomanduar, ata i kanė marrė pėrsėri fėmijėt pėr tė mėsuar nė fshat."

Pėr shkak tė zhvillimit tė paekuilibruar ekonomik dhe shoqėror nė krahina tė ndryshme, ende ekzistojnė diferencime tė mėdha nė arsim midis qytetit dhe fshatit, midis krahinave dhe midis shkollave. Ministri i arsimit Zhou Gji thotė se qeveria kineze, duke e ruajtur karakterin e arsimit si njė ēėshtje komunale, punon pėr realizimin e barazisė nė arsim dhe pėr zhvillimin e vazhdueshėm dhe tė shėndoshė tė arsimit si theks i politikės arsimore tė Kinės. (Zheng)