Dėgjoni
Gjatė procesit tė kėrkimit tė sė drejtės pėr organizimin e Lojėrave Olimpike 2008, Pekini premtoi para gjithė botės se do tė ndryshojė pamjen e qytetit nėpėrmjet organizimit tė Lojėrave Olimpike. Me konkretizimin e punėve pėrgatitore tė Lojėrave Olimpike, edhe pamja urbanistike e Pekinit ka ndryshuar pandėrprerė. Ditėt e fundit Bashkia e Qytetit tė Pekinit i bėri tė ditur publikut rezultatin e sistemimit tė mjedisit gjatė vitit tė kaluar, si dhe planifikimin e kėtij viti.
Ashtu si shumė qytete tė mėdha nė zhvillim, edhe pamja e Pekinit ka disa aspekte qė janė nė kontradiktė me njėra-tjetrėn. P.sh. ndėrtesat e larta moderne rrethohen nga shtėpi tė ulėta dhe tė vjetra, rrugėt e gjera pėrshkojnė lagje me strukturė tė ndėrlikuar? Ndėrtuesit e Pekinit kanė bėrė pėrpjekje pėr ndryshimin e kėsaj gjendjeje. Pėrgatitja pėr Lojėrat Olimpike i ka dhėnė Pekinit njė rast tė mirė pėr shpejtimin e ndryshimit tė pamjes urbanistike. Bashkia e Qytetit tė Pekinit krijoi tė posaēme njė zyrė drejtuese pėr pėrmirėsimin e mjedisit pėr vitin 2008, qė tė drejtojė nė mėnyrė unike pėrmirėsimin e pamjes urbanistike, ndėrtimin e infrastrukturės, si dhe sistemimin e rendit tė mjedisit.
Sipas zotit Lu Haijun, drejtor i kėsaj zyre, nė vitin 2006 u realizua nė pėrgjithėsi plani i "sistemimit tė gjendjes sė ngatėrruar" dhe nė vitin 2007, vitin kyē pėr punėt pėrgatitore pėr Lojėrat Olimpike, ideja orientuese e zyrės sė tij ėshtė qė t'u shtojė mė shumė ngjyra Lojėrave Olimpike.
"Pėrmirėsimi i mjedisit ėshtė jo vetėm kėrkesė e organizimit tė Lojėrave Olimpike, por edhe dėshirė dhe nevojė urgjente e banorėve tė thjeshtė tė Pekinit."
Theksi i "sistemimit tė gjendjes sė ngatėrruar" ėshtė heqja e "fshatrave nė qytet". Tė ashtuquajturat "fshatra nė qytet" janė lagje tė prapambetura dhe me nivel tė ulėt jetese tė krijuara gjatė procesit tė zhvillimit tė shpejtė tė Pekinit. Nė kėto "fshatra" ekzistojnė shumė ndėrtesa tė paligjshme, tė cilat ndikojnė negativisht mbi mjedisin e Pekinit dhe pengojnė komunikacionin normal. Nė vitin 2006 Pekini hoqi 55 fshatra tė tilla nė zonėn urbane. Ndoshta banorėt rreth kėtyre "fshatrave" janė mėsuar me gjendjen e kaluar tė ngatėrruar, por ndryshimi i mjedisit u solli atyre njė shkėlqim pėrpara syve. Z. Lu Haijin tha se njė nga sukseset mė tė mėdha ėshtė ndryshimi i njė "fshati" tė tillė nė njė park tė hapur. Parku ėshtė bėrė njė terren dėfrimi pėr banorėt pėrreth, ndėrsa banorėt e "fshatit' u vendosėn nė njė tjetėr lagje tė re me kushte tė mira jetese. Z. Lu Haijun tha se shumė "fshatra" tė tilla ndodhen nė zonėn e "hutong"-ėve, njė traditė e njohur nė arkitekturėn e Pekinit, prandaj gjatė zhdukjes sė kėtyre "fshatrave", theksi vihet edhe nė mbrojtjen dhe rikthimin e pamjes tradicionale tė rrugicave tė "hutong"-ėve. Kjo masė u vlerėsua edhe nga specialisti.
"Zoti Shu Yi ėshtė studiues i njohur kinez. Nė tė kaluarėn ai ka mbajtur qėndrim mohues pėr transformimin e fshatrave nė qytet, ndėrsa kėsaj here, ai e vlerėsoi lart njė gjė tė tillė. Nė njė artikull tė botuar nė gazetė, ai bėri thirrje: 'Ejani tė shikoni, ky park ėshtė shumė i bukur, mė pėlqen shumė.'"
Duke folur pėr punėt nė vitin 2007, z. Lu Haijun tha se do tė vihet theksi nė ndėrtimin e mjedisit tė rrugėve kryesore dhe rreth pallateve sportive e stadiumeve. Ai u shpreh gjithashtu se planifikohet qė tė hartohet edhe projekti i pamjes urbanistike, qė tė krijohet njė atmosferė e zjarrtė pėr Lojėrat Olimpike. Z. Lu shprehu mendimin se ndėrtimi i mjedisit ėshtė njė aspekt i rėndėsishėm i realizimit tė strategjisė "Pekini i Ri, Olimpiada e Re". "Olimpiada e Re" ėshtė vetėm njė rast, ndėrsa "Pekini i Ri" ėshtė objektiv. Ai u bėri thirrje tė gjithė banorėve pekinas tė marrin pjesė aktivisht nė zhvillimin e qytetit dhe nė sistemimin e mjedisit tė tij. Me pėrpjekje tė gjata dhe tė paepura, Pekini do tė shndėrrohet nė njė qytet "tė pėrshtatshėm pėr banim".
"Nėpėrmjet organizimit tė Lojėrave Olimpike, do tė pėrmirėsojmė edhe mjedisin e jetesės sė banorėve, nė mėnyrė qė tė gjithė banorėt nė Pekin tė ndiejnė me tė vėrtetė se se jetojnė nė njė qytet tė bukur, tė rehatshėm dhe harmonik. Kjo ėshtė shpresa dhe objektivi i punės sonė." (Wang Lei)
|