dėgjoni
Me rastin e zhvillimit tė Samitetit tė Pekinit tė Forumit tė Bashkėpunimit Kino-afrikan, ansamblet e artistėt e ardhur nga Egjipti, Afrika e Jugut dhe 3 vende tė tjera afrikane dhanė mė 25 tetor nė Pekin njė spektakėl tė posacėm " Nata afrikane", Muzeu Shtetėror i Kinės do tė organizojė edhe ekspozitėn e objekteve tė ēmuara artistike afrikane. Gjatė 50 vjetėve pas nisjes sė marrėdhėnieve diplomatike midis Kinės dhe Afrikės, shkėmbmet kulturore kino-afrikane kanė marrė njė zhvillim tė vazhdueshėm qė po shtohen gjithnjė e mė shumė, tė cilėt kanė shtuar njohjet dhe miqėsinė midis popujve kinez e afrikan.
Pėr kėtė, ju ftoj tė dėgjoni reportazhin me titull: "Shkėmbimet kulturore kino-afrikane janė nė zhvillimin e vazhdueshėm"
Pjesa qė po dėgjoni ėshtė nga skena e spektaklit " Nata afrikane", ku ansambli artistik Umkhontopo i Afrikės sė Jugut jep dramėn skenike " Bukuria e kulturės ". Artistėt me muzikė dhe valle tė larmishme, pasqyruan njė kulturė tė veēantė vendase tė Afrikės sė Jugut. Shfaqjet plot pathos tė artistėve kanė prekur spektatorėt e pranishėm. Pas shfaqjes, korrespondenti e intervistoi njė spektatore kineze. " Shfaqjet e tyre janė nga thellėsia e zemrės, ato kanė njė forcė tė madhe tėrheqėse qė mė cuditi dhe mė tronditi. Unė e ndjeva pėr herė tė parė kėtė vitalitet tė madh tė jetės sė tyre" "Ėshtė njė gjė e mirė, qė e njohim njėri tjetrin. Pėrndryshe, nuk kisha mundėsi tė njihnja artistin dhe kulturėn e Afrikės. Shfaqjet e tyre janė shumė burimore, jetėsore, tė sinqerta dhe kanė njė atmosferė tė theksuar tė jetės. "
Pėrveē artit skenik qė kanė sjellė artistėt e 5 vendeve tė Egjiptit, Afrikės sė Jugut, Maurikisė, Gabonit, Kongos (Kimsasha) etj, nė muzeun shtetėror tė Kinės do tė organizohet edhe ekspozita e objekteve tė ēmuara artistike "Ato kanė ardhur nga Afrika". Nė kėtė ekspozitė janė mbledhur mė se 300 objekte artistike tė gdhendjes, tė pikturės, tė punimeve tė dorės, tė qeramikės e porcelanit tė 20 vendeve afrikane. Nga kėto objekte, vizitorėt mund tė shikojnė nga afėr artin origjinal tė Afrikės.
Kėto janė vetėm njė pjesė nga shkėmbimet kulturore midis Kinės dhe Afrikės. Vitet e fundit, shkėmbimet kulturore kino-afrikane janė zhvilluar me vrull. Ato shkėmbime tė realizuar nė vitin 2004 u lanė njerėzve pėrshtypje mė tė thella. Gjatė aktiviteteve tė festivalit artistike " Takimet nė Pekin me mysafirė afrikanė nė vitin 2004" , mė se 200 artistė tė ansambleve tė 9 vendeve afrikane zhvilluan pėrkatėsisht turne nė Pekin, nė qytet Shansha, Hengyang, Yueyang dhe Loudi tė provincės Hunan, njėkohėsisht u organizuan edhe 3 ekspozita me panorama, doket e zakonet e Afrikės". Krahas kėtyre, edhe Kina ka dėrguar disa grupe artistike dhe ekspozita nė vendet afrikane pėr tė organizuar aktivitetet "Vizita e kulturės kineze nė Afrikė" dhe "Vizita e kulturės kineze nė Afrikėn veriore". Kėto aktivitete madhėshtore kino-afrikane, janė pėrhapur nė 27 vende e rajone tė Afrikės dhe kanė gjetur jehonė tė madhe nė Kinė dhe nė vendet afrikane.
Afrika dhe Kina ndodhen larg njėra tjetrės, por gjatė 50 vjetėve, tė nxitura dhe pėrkrahura nga Kina dhe vendet afrikane, shkembimet kulturore midis Kinės dhe Afrikės kanė ruajtur gjithmonė njė prirje tė mirė zhvillimi. Deri tani, Kina dhe vendet afrikane kanė nėnshkruar 156 marrėveshje kultutore dhe numri i delegacioneve kulturore qeveritare e vizitave reciproke nė Kinė dhe Afrikė arriti nė afro 230, kurse numri i grupeve e ansambleve artistike qė dhanė shfaqje reciprokisht nė Kinė dhe nė Afrikė arriti nė 300. Pėrveē kėtyre, tė dyja palėt organizuan edhe festivalet kulturore e artistike, ekspozita dhe kanė zhvilluar shkėmbime dhe bashkėpunim nė fushat e librave, tė botimeve, tė shtypit, tė radios, filmit, televizionit, tė objekteve arkeologjike dhe tė muzeve si dhe nė shfrytėzimin e krahėve tė punės etj.
Zv-drejtori i Qendrės sė Kinės tė ekspozitave artistike me botėn e jashtme z. Wan Jiyuan ka shkuar shumė herė pėr shkėmbime kulturore nė Afrikė dhe ka organizuar ekspozita pėrkatėse afrikane nė Kinė.
"Shkėmbimet kulturore kino-afrikane jane me tradita. Ne kemi dėrguar shume grupe artistike pėr vizitė dhe shfaqje nė Afrikė, kemi organizuar edhe shumė ekspozita tė skulpturės afrikane, ekspozita tė sendeve tė punimeve artistike afrikane duke pėrfshirė edhe disa valla afrikane. Tė gjitha kėto u kanė lėnė pėrshtypje tė thella vizitorėve kinezė. Sipas mendimit tim, shkėmbimet kino-afrikane janė me perspektivė tė gjerė, arti dhe kultura afrikane kane njė diferencim tė madh nga ne. Kėto diferencime pėr tė dyja palėt janė tė ēmueshme dhe shumė tėrheqese."
Proferori i fakultetit artistik tė Universitetit tė Kinės veri-perendimore Yue Yu, ka marrė pjesė nė vitin l997 nė grupin e ndihmės tė dėrguar nga qeveria kineze nė Afrikė dhe shkoi nė Eritrea pėr t'i mėsuar nxėnėsit vizatime. Gjatė l8 muajve, Yue Yu lidhi njė miqėsi tė thellė me banorėt vendas. Pas kthimit nė atdhe, Yue Yu vizatoi plot pathos me stilograf njė pikturė 2 metra gjatė "Vendlindja e diskos" .Kjo ėshtė pikėtura mė e madhe nė botė e pikturuar me stilograf.
Gjatė qėndrimit l8 mujor, lidha njė miqėsi tė thellė me nxėnėsit e mi. Gjatė ndarjes, nxėnėsit qanė shumė, edhe unė qava. Nė kėtė pikturė pėrqėndrova gjithė dashurinė e mi pėr Afrikėn."
Pėrveē aktiviteteve tė organizuara nga sektorėt qeveritarė, edhe shkėmbimet kulturore kino-afrikane nė gjirin e popullit po shtohen dita ditės. Li Songshan dhe gruaja e tij kanė shkuar qysh nė vitet 90 tė shekullit tė kaluar nė Tanzani. Ata merreshin me koleksionime duke studiuar gdhendje nė dru. Deri tani ata kanė koleksionuar mė se l0 mijė objekte tė gėdhenjes duke hapur edhe nė vend edhe muzen e artit Makonde dhe duke krijuar sė bashku me artistėt e kėtij vendi "Shoqatėn shtetėrore artistike Makonde tė Tanzanisė" dhe krijoi nė Pekin njė takim mbi " Mbresat nga Afrika" pėr tė nxitur shkėmbimet artistike kino-afrikane. Nė njė intervistė me korrespondentėt, z. Li Songshan tha se kultura afrikane ka njė forcė tė madhe tėrheqėse. "Kultura afrikane ėshtė njė forcė shumė e madhe pėr ne, sepse Afrika ėshtė vend burimi pėr njerėzimin, atje ka shumė gjėra tė vecanta. Pa studiuar gjėrat e saj, si kulturėn, filozofinė, artin, nuk do tė dinja burimet artistike tė njerėzimit. Nė kėto rrethana, ne vendosėm tė shkonim nė Afrikė. "
Duke filluar nga shekulli i ri, nėn kornizėn e Forumit tė Bashkėpunimit kino-afrikan, marrėdhėniet kulturore kino-afrikane janė forcuar mė tej. Nė njė intervistė me korrespondentėt tanė, funksionari i Ministrisė sė Kulturės, z. Xhie Fei tha: "Shkėmbimet kulturore midis Kinės dhe Afrikės janė nė prirjen e zhvillimit tė vazhdueshėm. Veēanėrisht gjatė disa vjetėve pas krijimit tė Forumit tė Bashkėpunimit kino-afrikan, po vihet re njė ndryshim i dukshėm. Sasia e shkėmbimeve tė ēdo fushe ėshtė shtuar. Vitet e fundit, mesatarisht janė shtuar shumė grupet kulturore e artistike pėr nė Afrikė ose nga Afrika pėr nė Kinė. Edhe pėrpjesėtimet dhe ndikimet e tyre janė zgjeruar, po ashtu edhe kanalet e shkėmbimeve janė shtuar. Pėrveē shkėmbimeve qeveritare, edhe shkėmbimet popullore janė nė shtimin e sipėr. Edhe fusha e shkėmbimeve ėshtė zgjeruar. Vitet e fundit, gjatė pėrgatitjeve tė talentėve, bashkėpunimit pėr shfrytėzimin e krahėve tė njeriut, janė shtuar shumė shkėmbime, ku pėrfshihen edhe pėrgatitjet pėr administrimin e objekteve arkeologjike dhe pėr mbrojtjen e tyre."
Siē mėsohet, qeveria kineze ka vendosur jashtė shtetit 6 qendra kulturore. Ndėr to, 3 janė nė Egjipt, Benin dhe Mauriqius tė Afrikės. Nė kėto qendra, me anėn e organizimit tė leksioneve, shfaqjeve, ekspozitave, kurseve pėrgatitore etj,
janė hapur kanale kryesore pėr zhvillimin e shkėmbimeve, dialogut, forcimit tė lidhjes dhe bashkėpunimit midis Kinės dhe Afrikės nė fushėn kulturore etj.
Z. Xie Fei shprehu bindjen se pas samitit nė Pekin tė Forumit tė Bashkėpunimit Kino-afrikan, marrėdhėniet kino-afrikan nė fusha tė ndryshme do tė kėnė njė gjendje tė re zhvillimi duke pėrfshirė edhe shkėmbimet dhe bashkėpunimin nė fushėn kulturore. ( Zhai)
|