dëgjoni

Cai Wengji, me të cilën do t'ju njohim në rubrikën e sotme, qe një nga letraret e pakta gra në historinë kineze. Sukseset e saj në krijimtarinë letrare, që kishin lidhje të ngushtë me rrugën e jashtëzakonshme të jetës së saj, mallëngjyen mjaft lexues të brezave të mëvonshëm.

Cai Wengji jetoi në vitet e fundit të shekullit të 2-të dhe të fillimit të shekullit të 3-të, që ishin vitet e fundit të dinastisë Han Lindore. Rruga e jetës së saj ishte plot me gropa dhe me zigzage. Babai i saj, Cai Yong, që ishte një letrar i talentuar, u ndëshkua për një akuzë të trilluar në oborrin perandorak dhe ajo, së bashku me babanë, jetoi për 12 vjet në mërgim. Ajo u martua në moshën 16 vjeçare, por i shoqi vdiq para kohe dhe ajo u kthye përsëri në shtëpinë e të atit. Më vonë, babai i saj u burgos dhe vdiq në burg dhe ajo mbeti vetëm.

Asokohe, militaristët feudalë luftonin me njëri tjetrin për të marrë në dorë pushtetin dhe hunët, një kombësi e blegtorisë shtegtuese jashtë kufirit verior të dinastisë Han Lindor, duke përfituar nga rasti, mësynë drejt jugut. Një ditë, Cai Wengji u rrëmbye nga hunët, që mësynë. Mbreti i hunëve e mori atë për grua, sepse ajo i kishte hyrë në shpirt. Gjatë jetës në tokat e hunëve, ajo lindi dy djem dhe mësoi muzikën vendase.

Pas 12 vjetëve, Cao Cao, që ishte një letrar tjetër i famshëm i asaj kohe dhe mik i ngushtë i Cai Yongut, mori në dorë pushtetin dhe u bë kryeministri i dinastisë Han Lindore. Ai e shpëtoi Cai Wengjinë nga duart e hunëve, duke paguar një sasi të madhe floriri. Kështu, Cai Wengji u kthye në tokat e dinastisë Han Lindore, por dy bijtë e saj u mbajtën atje. Këtë fakt historik brezat e mëvonshëm e quajtën "Kthimi i Wengjisë në tokat e dinastisë Han".

Me rekomandimin e Cao Caos, Cai Wengji u martua me zyrtarin Dong Si dhe jetoi relativisht e lumtur në pleqëri. Cao Cao e dinte mirë se Cai Yong kishte krijuar mjaft vepra dhe kishte lënë një koleksion librash thesar, prandaj deshi t'i shtinte në dorë ato vepra klasike. Por për fat të keq, ato vepra ishin humbur gjatë turbullirave të luftës. Cai Wengji, duke u mbështetur në kujtesën e saj të fortë, kopjoi përmendsh 400 kapituj nga ato vepra dhe ia dha Cao Caos. Veprat e Cai Yongut, që i shohim sot, janë kopjet që shkroi përmendsh vajza e tij Cai Wengji.

Arritjet letrare të Cai Wengjisë, që vlerësohen lart nga brezat e movonshëm, mishërohen kryesisht në tekstet e suitës së "18 këngëve të shoqëruara me instrumentin hugja" dhe në poemën biografike "Pikëllim dhe indinjatë".

Këto dy vepra të shquara të Cai Wengjisë pasqyrojnë zërin e zemrës për të kaluarën e saj të vajtueshme. Sot, vepra e saj "18 këngë të shoqëruara me instrumentin hugja" është përfshirë ndër 10 veprat muzikore kineze të lashtësisë, ndërsa vepra e saj poetike "Pikëllim dhe indinjatë" konsiderohet si epika e parë biografike në historinë e poezisë kineze. Në të përshkruhen konkretisht dhe në mënyrë të gjallë vështirësitë e gjysmës së parë të jetës së saj.

Kritikët e veprave historike janë të mendimit se veprat e Cai Wengjisë kanë vlerë të madhe letrare, sepse ato pasqyrojnë veçoritë tipike të asaj kohe. Legjenda "Kthimi i Wengjisë në tokat e dinastisë Han" ka qenë gjithmonë temë e krijimtarisë letrare të periudhave të ndryshme dhe, vetëm në operën e Pekinit, që konsiderohet si kuintesencë e kulturës kineze, ekzistojnë tani disa variante të libreteve të pjesëve teatrale me temën e kësaj legjende. Vitet e fundit, emri i Cai Wengjisë tërhoqi përsëri vëmendjen e shumë dramaturgëve dhe artistëve, të cilët duke e shikuar çështjen nën një prizëm të ri, krijuan mjaft pjesë teatrale mallëngjyese. (Zheng)