v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-08-29 20:27:57    
Bota ka filluar t'i afrohet gjuhės kineze

cri

dėgjoni

Gjuha angleze ėshtė nė pėrgjithėsi alternativa e parė e shumė njerėzve pėr tė mėsuar njė gjuhė tjetėr pas gjuhės amtare, sepse ajo mbetet sot njė gjuhė e rėndėsishme qė pėrdoret mė shpesh nė veprimtaritė ndėrkombėtare. Megjithatė, me rritjen e potencialit ekonomik tė Kinės dhe me ngritjen e pozitės sė saj nė arenėn ndėrkombėtare, gjithnjė e mė shumė njerėz nė botė e zgjedhin gjuhėn kineze si gjuhėn pėr tė mėsuar pas gjuhės amtare. Nga tė dhėnat pėrkatėse statistikore del se, sot nė gjithė botėn, ka 30 milionė njerėz qė mėsojnė gjuhėn kineze dhe shumė prej tyre e konsiderojnė pėrvetėsimin e kėsaj gjuhe si njė faktor tė rėndėsishėm tė epėrsisė sė vet individuale dhe tė ndėrmarrjes sė tyre nė konkurrencėn ndėrkombėtare.

Vajza flokartė dhe sykaltėr Kerstin Storm, qė ėshtė njė studente nė Universitetin Minstel tė Gjermanisė, filloi tė kishte interes pėr Kinėn dhe pėr gjuhėn kineze qysh nė kohėn kur mėsonte nė shkollėn e mesme tė ciklit tė lartė. Mirėpo, meqenėse nė shkollėn e saj nuk mėsohej gjuha kineze, dėshira e saj nuk mund tė bėhej realitet. Me tė filluar studimet nė universitet, Kerstin Storm zgjodhi mėsimin e gjuhės kineze, duke e bėrė realitet dėshirėn e saj. Pas 4 vjet mėsimi, ajo mund tė bisedojė sot rrjedhshėm me studentėt kinezė nė gjuhėn kineze.

"Mjaft ndėrmarrje gjermane kanė sot filialet e tyre nė Kinė, sepse ato mund tė gjejnė nė Kinė mė shumė shanse pėr zhvillimi tė mėtejshėm. Marrėdhėniet tregtare tė Gjermanisė me Kinėn po zgjerohen gjithnjė e mė shumė. Prandaj unė jam e mendimit se pėrvetėsimi i gjuhės kineze mund tė mė lehtėsojė gjetjen e vendi pune."

Zonja Vang Ēao, njė mėsuese kineze qė jep gjuhėn kineze nė Korenė e Jugut, tha se, sot nė Korenė e Jugut, mjaft njerėz mėsojnė gjuhėn kineze si gjuhė tė dytė. Ajo tha se zelli i nxėnėsve pėr tė mėsuar gjuhėn kineze e ka prekur atė.

"Njė zonjė jugkoreane vonohet shpesh herė nė mėsim sepse ėshtė shumė e zėnė me punė. Por, sa herė qė vjen nė mėsim, ajo vjen me vrap dhe e djersitur. Ajo plotėson nė kohė ushtrimet nė shtėpi, edhe pse s'ka shumė kohė tė lirė. Mua mė duket se jugkoreanėt e pėlqejnė gjuhėn kineze dhe interesohen pėr Kinėn. Shumė prej tyre thonė se do tė kenė rast tė vijnė pėr punė ose pėr turizėm nė Kinė. Unė e ndiej veten shumė tė gėzuar se m'u dha rasti qė, me punėn time, tė ndėrtoj njė urė, nėpėrmjet sė cilės jugkoreanėt do tė njohin Kinėn."

Nėn shtytjen e entuziazmit vazhdimisht nė rritje pėr tė mėsuar gjuhėn kineze, edhe qeveritė e shumė vendeve kanė filluar t'i kushtojnė vėmendje mėsimdhėnies sė gjuhės kineze. Zoti Vu Minh Tuan, zyrtar i Ministrisė sė Arsimit dhe Edukimit tė Vietnamit, tha:

"Tani, studentėt vietnamezė kanė shumė qejf tė mėsojnė gjuhėn kineze. Krahas mėsimdhėnies sė gjuhės kineze nė universitete, qeveria vietnameze ka krijuar edhe shumė qendra tė gjuhės kineze, ku studentėt mėsojnė gjuhėn kineze duke shfrytėzuar kohėn e lirė."

Siē mėsohet, provimi i gjuhės kineze ėshtė bėrė njė nga provimet unike tė shkollave tė mesme nė shumė krahina tė Gjermanisė; edhe sektorėt arsimorė tė Anglisė kanė pėrpunuar programin e mėsimdhėnies sė gjuhės kineze nė shkollat e mesme; ndėrsa sektorėt arsimorė tė Indonezisė kanė nė plan qė, nė vitin e ardhshėm, nė mbi 8000 shkolla tė mesme tė mbarė vendit tė fillojnė mėsimdhėnien e gjuhės kineze.

Vitet e fundit, pėr shkak se ėshtė ngritur dėshira pėr tė mėsuar gjuhėn kineze, ndihet gjithnjė e mė shumė mungesa e mėsuesve tė gjuhės kineze nė disa vende. Duke marrė parasysh kėtė gjendje, qeveria kineze vendosi qė, nė bashkėpunim me qeveritė e atyre vendeve, tė hapė jashtė vendit disa "institute tė Konfucit" si institucione tė mėsimdhėnies sė gjuhės kineze dhe tė pėrhapjes sė kulturės kineze. Nė vitin 2004, u hap Instituti i parė i Konfucit nė Korenė e Jugut dhe, deri tani, janė hapur 80 institute tė Konfucit ose klasa tė Konfucit nė 36 vende dhe rajone tė botės. Siē mėsohet, krahas mėsimdhėnies sė gjuhės kineze, pjesa mė e madhe e tyre organizojnė edhe provime dhe konkurse tė tė mėsuarit tė gjuhės kineze dhe bėjnė konsultime lidhur me ardhjen pėr studime nė Kinė. Institutet e Konfucit janė bėrė sot terrenet mė tė rėndėsishme, ku tė huajt mėsojnė gjuhėn kineze dhe njihen me Kinėn.

Tė organizuar nga sektorėt pėrkatės tė Kinės, shkollat e larta pėrkatėse dhe organizmat botues tė Kinės dhe tė disa vendeve tė tjera do tė bėjnė studimin e kujdesshėm tė programeve tė mėsimdhėnies dhe tė lėndėve mėsimore tė gjuhės kineze nė SHBA, Angli, Francė dhe vende tė tjera, do tė ndėrrojnė materialet e vejtra mėsimore tė gjuhės kineze me tė reja e do tė intensifikojnė pėrpilimin dhe pėrhapjen e materialeve mėsimore digjitale dhe tė multimediave tė gjuhės kineze nė vendet e tjera. (Zheng)