dėgjoni
60-vjeēari Chen Xiaodong ėshtė njė ushtarak e njėkohėsisht ai ėshtė edhe njė shkrimtar i famshėm. Veprat e tij si novela, poezi, tekste kėngėsh, komente, drama etj. janė pėrshėndetur gjerėsisht.
Tani Chen Xiaodong po krijon skenarin e dramės televizive "Shkencėtari Qian Xuesen". 95-vjeēari Qian Xuesen ėshtė njė shkencėtar i famshėm i aerodinamikės dhe i raketave qė quhet "Ati i fluturimit kozmik" dhe "Ati i raketave" i Kinės. Para mė shumė se 20 vjetėve, Chen Xiaodong filloi tė mbledhė tė dhėnat pėrkatėse lidhur me Qian Xuesenin dhe ka botuar disa biografi tė tij. Chen Xiaodong tha:
"Qian Xuesen ėshtė njė shkencėtar i famshėm nė botė dhe ka dhėnė kontribut tė madh pėr ēėshtjen e mbrojtjes kombėtare kineze. Gjatė mė shumė se 20 vjetėve, kam mbledhur tė dhėna tė hollėsishme lidhur me tė. Nė bazė tė kėtyre tė dhėnave, po krijoj skenarin e dramės televizive. Jam i mendimit se shikuesit kanė interes ta njohin kėtė shkencėtar tė madh."
Chen Xiaodong u pranua nė ushtri pas mbarimit tė mėsimeve tė shkollės sė mesme. Qysh nga ajo kohė, ai filloi tė shkruajė pėr tė pasqyruar jetėn e ushtarakėve. Gjatė shumė vjetėve, ai ka botuar shumė reportazhe qė pasqyrojnė zhvillimin e ushtrisė kineze, arritjet tekniko-shkencore nė fushėn e fluturimeve kozmike etj. Me rezultatet e mėdha nė fushėn e letrave, Chen Xiaodong ka fituar shumė ēmime kombėtare. Ai tha:
"Nė fakt para se tė bėhesha ushtarak, isha njė admirues i artit dhe veēanėrisht mė pėlqente shumė letėrsia. Pas pranimit nė ushtri, fillova tė shkruaj poezi, pastaj nisa tė shkruaj komente, reportazhe dhe novela."
Nė vitin 1984, Chen Xiaodong hyri nė Universitetin e Artit tė Ushtrisė Kineze pėr tė studiuar letėrsi. Nė universitet ai lexoi shumė libra, ndėr tė cilėt veprat letrare qė pėrshkruajnė Luftėn e Dytė Botėrore ushtruan ndikim tė madh mbi tė. Chen Xiaodong studioi posaēėrisht letėrsinė moderne ushtarake kineze dhe ėshtė i mendimit se nė kohė paqeje, shkenca e teknologjia e mbrojtjes kombėtare ėshtė njė temė e rėndėsishme nė letėrsinė ushtarake. Reportazhi "Njė njeri qė ndjek Ajnshtajnin" ėshtė vepra pėrfaqėsuese e tij. Ky reportazh pėrshkruan njė specialist tė raketave qė bėri sakrifica pėr ēėshtjen shkencore dhe fitoi vlerėsimin e lartė tė shkrimtarit tė famshėm kinez Liu Baiyu. Ai tha:
"Kohėt e fundit kam shkruar shumė reportazhe tė shkencėtarėve ushtarakė qė kanė dhėnė kontribut tė madh pėr zhvillimin e ēėshtjes sė mbrojtjes kombėtare tė atdheut. 'Njė njeri qė ndjek Ajnshtajnin' ėshtė reportazhi im i parė me kėtė temė dhe ka ngjallur jehonė tė madhe nė fushėn e letėrsisė ushtarake. Shkrimtari i famshėm Liu Baiyu ėshtė i mendimit se unė jam shkrimtari pėrfaqėsues i kėsaj fushe."
Njėkohėsisht Chen Xiaodong i ka kushtuar vėmendje tė madhe ēėshtjes sė fluturimit kozmik tė Kinės. Vitet e fundit, ai ka shkruar vepra letrare me disa milionė fjalė lidhur me ēėshtjen e fluturimit kozmik. Reportazhi "Ėndrra pėr fluturim" i shkruar nga ai bėri tė njohur shumė ndodhi tė fshehta nė procesin e zhvillimit tė ēėshtjes sė fluturimit kozmik tė Kinės. Lexuesit janė shprehur se ky reportazh ėshtė njė histori e zhvillimit tė ēėshtjes sė fluturimit kozmik tė Kinės.
Krahas shkrimit pėr shkencėtarėt ushtarakė, Chen Xiaodong ka shkruar edhe pėr shumė ushtarė tė zakonshėm. Ai tha:
"U kushtoj vėmendje edhe ushtarėve tė zakonshėm. Pikėrisht ata ushtarė mbrojnė paqen e atdheut. Nė tė ardhmen do tė krijoj mė shumė vepra letrare qė pėrshkruajnė jetėn e tyre."
Chen Xiaodong u shpreh se shkenca e teknologjia kozmike ėshtė njė fushė e re ushtarake e shumė njerėz janė tė mendimit se kjo ėshtė njė fushė misterioze. Por nė fakt, nė kėtė fushė punojnė njerėz tė zakonshėm, ata po japin kontributin e vet pėr paqen dhe progresin njerėzor. Si njė shkrimtar, kam pėrgjegjėsi tė bėj tė njohur jetėn e vėrtetė tė tyre. (Fani)
|