v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-07-03 20:10:49    
Zhvillimi pėrpjesėtimor midis rritjes ekonomike dhe mjedisit ekologjik nė zonėn e re Binhai tė Tiancinit

cri
Nė sesionin vjetor tė Asamblesė Kombėtare Popullore tė Kinės tė kėtij viti, zona e re Binhai e qytetit bregdetar Tiancin nė veri tė Kinės u pėrcaktua nga qeveria si objekt kryesor i zhvillimit nė 5 vjetėt e ardhshėm. Sipas planit, zona Binhai do tė bėhet njė bazė moderne e nivelit tė lartė tė fabrikimit, njė qendėr ndėrkombėtare e transportit dhe e qarkullimit tė mallrave dhe njė zonė ekonomike moderne. Kohėt e fundit korrespondenti i radios sonė mėsoi nė kėtė zonė se zhvillimi pėrpjesėtimor ekonomik, shoqėror dhe i mjedisit ėshtė bėrė synim i ndėrtimit nė tė ardhmen i zonės Binhai. Nė vitet '90 tė shekullit tė kaluar u pėrcaktua ndėrtimi i zonės sė re Binhai, ndėrsa zona tekniko-ekonomike Taida e Tiencinit, pjesė e rėndėsishme pėrbėrėse e zonės Binhai, nisi tė zhvillohet para 10 vjetėve. Deri nė fund tė vitit 2005 nė zonėn Taida u miratuan mbi 4 mijė ndėrmarrje me investime tė huaja dhe shuma e investimeve tė huaja, tė marrė sė bashku, i kaloi tė 29 miliardė dollarėt amerikanė.

Kompania e telekomukacionit Motorola, e njohur nė botė ndėrtoi nė vitin 1994 nė zonėn ekonomike Taida fabrikėn e prodhimit tė celularėve. Pėrgjegjėsi i kėsaj kompanie pėr punėt propagandistike dhe publike z. Yang Boning i tha korrespondentit se fabrika e celularėve nė zonėn ekonomike Taida ėshtė baza mė e madhe e prodhimit tė celularėve tė kompanisė Motorola nė mbarė botėn.

"Kina ėshtė pjesė shumė e rėndėsishme dhe tregu mė i madh i kompanisė Motorola nė botė. Celularėt e prodhuar nė fabrikėn e zonės Taida jo vetėm shiten nė tregun kinez, por eksportohen edhe nė vende tė ndryshme tė botės. Kompania Motorola ka nė Kinė dy qendra tė saj, qendrėn e prodhimit dhe atė tė studimit."

Z. Yang Boning u shpreh se nė fillim tė investimeve tė Kompanisė Motorola nė Kinė, hapja e Kinės ishte shumė e kufizuar dhe kishte shumė kufizime ndaj investimeve tė huaja. Zona ekonomike Taida i dha lejen Kompanisė Motorola tė krijonte ndėrmarrjen me investime tė huaja nė kėtė zonė, duke shprehur konceptin e saj tė hapjes ndaj botės.

Nė bazė tė zhvillimit dhe forcimit tė pandėrprerė tė zonės ekonomike Taida, projektuesit e zonės sė re Binhai tė Tiencinit filluan tė mendojnė se si tė marrin njė zhvillim mė tė madh duke shfrytėzuar pozitėn e vet gjeografike. Zona Binhai ėshtė nė formė rripi e krijuar sipas vijės sė gjirit Bohai, ku ndodhet porti mė i madh artificial i Kinės, porti i Tiencinit dhe zona e pėrjashtimit nga taksat, prandaj kėtu ka kushte shumė tė mira tė zhvillimit tė transportit dhe tė qarkullimit tė mallrave.

Porti i Tiencinit ka njė sipėrfaqe tė pėrgjithshme prej 200 kilometrash katėrore, ku mund tė hyjnė dhe dalin ēdo kohė anijet e tonazhit prej 150 mijė tonėsh, vėllimi vjetor i ngarkim-shkarkimit i kalon tė 200 milionė tonėt. Deri nė fund tė vitit tė kaluar nė zonėn e pėrjashtimit nga taksat janė tėrhequr mbi 5700 ndėrmarrje kineze dhe tė huaja dhe ėshtė ndėrtuar baza mė e madhe e pėrpunimit dhe eksportimit tė drithrave, vajit dhe domateve. Gjatė vizitės, korrespondenti mėsoi se nė 5 vjetėt e ardhshėm, zona e re Binhai do tė zgjerojė mė tej portin dhe zonėn e tij tė pėrjashtimit nga taksat. Sekretari i Komitetit tė komunikacionit tė qytetit Tiencin z. Liu Mingde tha:

"Nė portin e Tiencinit do tė ndėrtohet njė linjė e thellė ku mund tė lundrojnė anije me tonazh prej 250 mijė tonėsh dhe vėllimi vjetor i ngarkim-shkarkimit do tė arrijė nė 300 milionė tonė, kėshtu Tiencini do tė bėhet njė port modern ndėrkombėtar me ujė tė thellė, me instalime tė pėrparuara dhe me funksione tė pėrsosura, njė port nyjė i konteinerėve nė Azinė veri-lindore, duke luajtur rolin e qendrės ndėrkombėtare tė transportimit dhe tė qarkullimit tė mallrave nė veri tė Kinės."

Sot nė zonėn e re Binhai tė Tiencinit ėshtė formuar struktura industriale me degė industriale tė informacionit, tė prodhimit tė automobilave, tė naftės dhe petrokimisė, tė teknologjisė biologjike, mjekėsisė e farmaceutikės moderne dhe tė shfrytėzimit tė energjisė si degė kryesore. Krahas rritjes ekonomike, zona Binhai po mendon se si tė ruajė zhvillimin pėrpjesėtimor eknomik, shoqėror dhe tė mjedisit. Tani nė kėtė zonė mbi 500 kilometra katėrorė toka tė lagėshta janė ruajtur mirė, pėrqindja e gjelbėrimit ka arritur nė 35%, dhe sasia e energjisė sė shpenzuar pėr 10 mijė juanė GDP ėshtė vetėm 10% e mesatares sė shpenzimit tė energjisė sė mbarė vendit.

Gjatė vizitės nė degėn e Kompanisė aksionere tė naftės dhe petrokimisė tė Kinės nė Tiencin, korrespondenti pa nga afėr drerė dhe palonj qė shėtisnin qetė-qetė nė kopshtin e kėsaj ndėrmarjeje tė industrisė sė rėndė kimike, me pemė, lule dhe peizazhe tė shumėllojshme. Pėrgjegjėsi i kėsaj ndėrmarrjeje z. Zheng Vanjun u shpreh se ndėrmarrja e tyre i kushton rėndėsi tė madhe fakti se si tė pakėsohen ndikime negative tė prodhimit mbi mjedisin. Ai tha:

"Ne kemi pėrmirėsuar mjedisin nėpėrmjet gjelbėrimit dhe trajtimit tė ujėrave tė pėrdorur. Para shkarkimit nė fabrikėn e pėrgjithshme tė trajtimit tė ujėrave tė pėrdorur, ne i trajtojmė njė herė nė fabrikėn tonė dhe pastaj i shkarkojmė nė fabrikėn e pėrgjithshme."

Zhvillimi pėrpjesėtimor i ekonomisė dhe i mjedisit u ka krijuar banorėve tė zonės sė re Binhai njė mjedis tė kėndshėm tė jetės dhe tė punės. Korrespondenti ynė pa kėtu ndėrtesa tė rregullta dhe tė pastra, rrugė tė gjera nė zonėn e banimit, kopshte dhe sheshe pushimi etj. Zj. Florenee Cherry nga Amerika qė punon dhe jeton nė kėtė zonė tė re i tha korrespondentit se ajo ėshtė e habitur shumė nga puna e hollėsishme e mbrojtjes sė mjedisit nė kėtė zonė. Ajo tha:

"Pėr njė kohė tė gjatė ata grumbullojnė tė gjitha letrat e pėrdorura, mbeturinat metalike dhe plastike ashtu si nė vendin tim, pėr t'i ripėrdorur, kėshtu mbrohet edhe mjedisi. Mbrojtja e mjedisit dhe e rruzullit tokėsor ėshtė shumė e rėndėsishme, sepse natyra duhet tė jetė nė ekuilibėr, po tė prishet ky ekuilibėr do tė ndodhin fatkeqėsi, prandaj duhet ta mbrojmė me tė gjitha forcat mjedisin."

Zhvillimi i qėndrueshėm, pėrpjesėtimor dhe i gjithanshėm ėshtė synim konsekuent i Kinės, funksionari i Komitetit Administrativ tė Zonės sė re Binhai i tha korrespondentit se nė tė ardhmen zona e tyre krahas zhvillimit tė shėndetshėm tė ekonomisė, do t'i kushtojė vėmendje zhvillimit afatgjatė, ndėrtimit tė zonės ekologjike dhe tė pėrshtatshme pėr banimin e njerėzve. (Pina)