v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-07-17 19:15:28    
Lulėzimi i sektorit botues nė Kinė

cri
Nė libraritė e Kinės ju mund tė vini re se llojet e librave janė shtuar gjithėnjė e mė shumė, ndėr to pėrfshihen librat letrare dhe historike, tė shkencave shoqėrore, teknike, mbi jetėn e pėrditshme, mbi forcimin e aftėsisė mendore, tė modės, mbi forcimin e shėndetit tė tė moshuarve, mbi edukimin e fėmijėve si dhe botime pėr fėmijė, tė Kinės dhe tė vendeve tė tjera, tė kohės sė sotmes dhe tė kaluarė. Nė tregun kinez tė librave ėshtė krijuar njė gjendje e lulėzimit tė paparė ndonjėherė.

Me t'u hapur dera e Pallatit tė librarisė tė Pekinit, njė librari e madhe e shitjes sė librave me pakicė nė Kinė, njerėzit vėrsulen pandėrprerė nė detin e librave, ku ata zgjedhin dhe blejnė librat e parapėlqyer dhe ndjejnė njėkohėsisht ndryshime nė tregun e librave.

Z. Wang Heng qė po zgjidhte libra i tha korrespondentit se tani kapaku i librit ėshtė pėrmirėsuar shumė.

"Nė krahasim me disa vjet mė parė, tani janė arritur pėrparime tė mėdha nė botimin dhe lidhjen e librave, hieroglifet janė botuar shumė qartė."

Zj. Li Fen qė po zgjidhte kėtu libra u shpreh:

"Llojet e librave janė tė shumta, mund tė gjesh tė gjitha llojet e librave qė tė pėlqejnė."

Vitet e fundit, Pallati i librarisė i Pekinit ka rujatur njė rritje vjetore shitjeje prej 20%. Vitin e kaluar vėllimi i pėrgjithshėm i shitjes arriti nė 440 milionė juanė. Sipas tė dhėnave jo tė plota, nė vitin 2005 nė Kinė u botuan mbi 220 mijė lloje librash, duke u shtuar 8% nė krahasim me vitin 2004 dhe mbi 10 herė mė shumė se 10 vjet mė parė.

Nė vitet '80 dhe '90 tė shekullit tė kaluar, nė libraritė e Kinės nuk kishte shumė njerėz, sepse librat e botuara nga shtėpitė botuese shtetėrore tė Kinės, qė nuk synonin shumė fitime, nuk mund tė plotėsonin kėrkesat e lexuesve.

Nė pėrputhje me kėrkesat e zhvillimit tė ekonomisė sė tregut qysh nga fundi i shekullit tė kaluar, Kina nisi reformėn e tregut tė botimeve. Tė nxitur nga reforma, njėsitė botuese tė Kinės shndėrruan sistemin e vet, duke u bėrė forcė kryesore e tregut, dhe janė formuar njė numėr i madh ndėrmarrjesh botuese me aftėsi konkurruese nė treg. Nė vitin 2002 u formua grupi botues i Kinės, ndėrmarrja mė e madhe botuese e Kinės, nga mė shumė se 10 shtėpi botuese. Drejtori i pėrgjithshėm i kėtij grupi z. Yang Muzhi shtjelloi qėllimin e formimit tė tij:

"Ne kemi qėllim qė tė gjallėrojmė sistemin tonė dhe tė krijojmė njė kolektiv tė ri e tė gjallė me aftėsi luftarake, dhe pas 3 deri 5 vjet pėrpjekjeve ta bėjmė grupin tonė njė "aeroplanmbajtėse" tė vėrtetė nė qarqet botuese."

Kjo "aeroplanmbajtėse" me burime tė pasura botuese, me tė hyrė nė detin tregtar, ka treguar forcėn e saj tė madhe, duke botuar njė sėrė librash tė mira. Nė vitin 2004, ky grup nxori nė qarkullim koleksionin e librave kineze, ku janė pėrmbledhur sė bashku librat letrare, historike, filozofike, shkencore e arsimore, artistike, fjalorėt, si dhe "veprat e njohura tė pėrkthyera nė gjuhėn kineze" etj. tė autorėve kinezė tė shekullit tė 20-tė, duke formuar koleksionin mė tė madh tė kohės moderne tė Kinės. Tani botimet e kėtij grupi zėnė mbi 7% tė tregut tė mbarė vendit.

Gjatė reformės, njė numėr i madh ndėrmarrjesh tė reja botuese filluan tė tregojnė gjallėrinė dhe forcėn konkurruese nė treg. "Raporti i tregut tė librave kinezė tė shitjes me pakicė" tregon se rritja mesatare vjetore e kapitaleve tė 7 ndėrmarrjeve botuese eksperimentale si Grupi Botues i Kinės, Grupi Botues Liaoning, Kompania Aksionare Botuese me pėrgjegjėsi tė kufizuar e Shangait, Grupi Botues i Shekncave etj. ka arritur nė 24%.

Drejtori i Grupit botues Liaoning, z. Ren Huiying shprehu mendimin se krijimi i tė rejave nė sistem dhe politika e privilegjuar e shtetit janė shkaku kryesor i rritjes sė shpejtė tė sektorit botues:

"Reforma e sistemit dhe e mekanizmit ka shtuar gjallėrinė e grupit tonė. Grupi ynė zbaton ndarjen e ndėrmarrjes nga administrata dhe ne gėzojmė njė sėrė politikash tė privilegjuara."

Ndėrmarrjet botuese kineze tė tipit tė ri zbatojnė edhe strategjinė e zhvillimit jashtė vendit duke marrė pjesė aktivisht nė konkurrencėn ndėrkombėtare. Ekspozita e librave qė organizohet ēdo vit nė Frankfurt, ekspozita mė e madhe e librave nė botė dhe tregu i biznesit tė tė drejtave tė ribotimit, ėshtė njė arenė ndėrkombėtare pėr tė kontrolluar zhvillimin e sektorėve botues tė vendeve tė ndryshme. Nė pavionin kinez tė ekspozitave tė kaluara kishte pak njerėz, pak libra dhe pak aktivitete tregtare. Ndėrsa nė ekspozitėn e kėtij viti delegacioni kinez i pėrbėrė prej 200 vetash solli afro 10 mijė lloje librash tė reja, ndėr tė cilat mbi 2 mijė lloje librash janė nė gjuhėt kineze dhe angleze.

Nė ekspozitat e kaluara sasia e importimit tė tė drejtave tė ribotimit nga Kina ishte mbi 10 herė mė e madhe krahasuar me sasinė e eksportimit, duke krijuar njė gjendje tė paekuilibruar midis importit dhe eksportit. Nė ekspozitėn e kėtij viti Kina importoi tė drejtat e ribotimit tė 881 librave dhe eksportoi tė drejtat e ribotimit tė 615 librave, duke shtuar pjesėn e botimeve kineze nė tregun ndėrkombėtar.

Drejtori i Drejtorisė sė politikave dhe rregulloreve ligjore tė Komisionit Shtetėror tė Shtypit dhe tė Botimit tė Kinės z. Wang Tao u shpreh:

"Kjo ėshtė njė situatė e mirė qė s'e kemi parė pėr shumė vjet, e cila ėshtė krijuar si rezultat i forcimit tė potencialit dhe tė aftėsisė sė krijimit tė tė rejave tė ndėrmarrjeve botuese kineze nėpėrmjet reformės."

Gjatė mbi 10 vjetėve tė fundit, sektori kinez i botimit ka realizuar ndryshimin e tij nga sistemi i ekonomisė sė planifikuar nė ekonominė e tregut, dhe nga ky ndryshim kemi parė rritjen dhe forcimin e sektorit botues kinez dhe lulėzimin e tregut tė librave. Me thellimin e reformės, sektori botues kinez me siguri do tė zhvillohet gjithėnjė e mė mirė. ( Pina )