dëgjoni Dinastia Zhou, që ishte e 3-ta dinasti në historinë kineze, pas dinastive Xia dhe Shang, zgjati 8 shekuj, nga shekulli 11-të para erës së re, kur mbreti i saj Vu përmbysi dinastinë Shang, dhe deri në vitin 260, kur ajo u përmbys nga shteti Çin. Periudha e dinastisë Zhou ushtroi një ndikim maft të thellë mbi zhvillimin e historisë së brezave të mëvonshëm. Figura e famshme historike Gji Çang konsiderohet nga historianët si themeluesi faktik i dinastisë Zhou.

Dinastia Shang, që u themelua nga Çeng Tang në shekullin e 17-të para erës së re dhe që u zëvendësua më në fund nga dinastia Zhou, kaloi një periudhë zhvillimi prej 600 vjetësh, por në vitet e saj të fundit, kur ishte në fron mbreti Çou, që ishte një monark mediokër dhe dekadent, politika e saj karakterizohej nga degjenerimi i tmerrshëm, vazhdonte për vite me radhë lufta kundër vendeve të tjera, bëhej gjithnjë e më e rëndë barra e popullit, acaroheshin nga dita në ditë kontradiktat brenda qarqeve aristokratike dhe e gjithë shoqëria kishte rënë në krizë të thella. Pikërisht në kohën kur dinastia Shang ndodhej para shembjes, ishte zhvilluar gradualisht shteti Zhou, që ishte një shtet vasal i dinastisë Shang dhe që ndodhej në zonën Qishan të provincës Shensi të sotme.

Gji Çang, monarku i shtetit Zhou, u tregua njeri mirëdashës me të trashëguar fronin. Ai zbatoi një politikë të administrimit të shtetit me moral, me dashamirësi dhe me dashuri për popullin. Ai zgjidhi në mënyrë të barabartë mosmarrëveshjet territoriale me shtetet e tjera të vogla dhe lidhi miqësi me personalitetet me dije të gjera, duke zgjeruar pandërprerë influencën e tij politike. Të gjitha këto hodhën një bazë të shëndoshë për fuqizimin e shtetit Zhou.

Zhvillimi i shpejtë i shtetit Zhou u kalli frikën sundimtarëve të dinastisë Shang, prandaj mbreti Çou burgosi Gji Çangun në Youli afër kryeqytetit të dinastisë Shang. Pas 7 vjetëve, mbreti Çou mori ryshfet nga persona në varësinë e Gji Çangut, prandaj ai jo vetëm liroi Gji Çangun, por edhe e emëroi atë kreun e sundimtarëve të principatave në krahinat perëndimore. Pasi u kthye në Qishan, Gji Çangu vendosi të zhvillonte më tej forcat e shtetit të tij. Në kohën e pleqërisë, Gji Çangu u ngrit vetë në fronin mbretëror dhe formoi një aleancë të forcave kundër dinastisë Shang, duke shpejtuar kryerjen e kauzës për mbysjen e dinastisë Shang. Pas vdekjes së tij, biri i tij Gji Fa trashëgoi fronin dhe, pas 2 vjetëve, duke shfrytëzuar forcat e aleancës, përmbysi dinastinë Shang, themeloi dinastinë Zhou dhe i dha të ndjerit baba titullin "Mbreti Ven i dinastisë Zhou".

Gji Çang kishte qenë 51 vjet në fronin e shtetit Zhou. Ashtu si personat e tjerë fisnikë të kohës së lashtë, ai u vlerësua nga brezat e mëvonshëm si njeri i brumosur me moral dhe disa ngjarje lidhur me të mbetën si rrëfenja të përhapura gjerësisht. Thuhet se, një ditë, kur kishte dalë për gjueti në bregun e lumit Veishui, ai takoi një plak të thinjur me emrin Jiang Shang, që po peshkonte atje dhe vuri re gjatë muhabetit se plaku ishte njeri i talentuar dhe me largpamësi strategjike, prandaj zbriti nga kali, e solli plakun në shtëpi dhe e ftoi atë si këshilltarin e vet. Jiang Shang pati merita të mëdha për themelimin e dinastisë Zhou, duke ndihmuar në hartimin e politikës së brendshme dhe të jashtme.

Një kontribut tjetër i mbretit Ven të dinastisë Zhou, që vlerësohet nga brezat e mëvonshëm, është se, gjatë 7 vjetëve të jetës së tij si i burgosur në Youli, ai studjoi me zell "Librin mbi ndryshimet", që ishte një vepër e lashtë mbi ligjin e ndryshimit të kozmosit, dhe i shndërroi "Tetë Trigramet e Fusisë" në "Tetë Trigramet e mbetit Ven". Duke filluar nga dinastia Zhou, ideja e "Librit mbi ndryshimet" u zhvillua më tej dhe, me përpjekjet e dijetarëve të periudhave të ndryshme, u shndërrua në një teori universale, që mishëron thelbin e kulturës së lashtë kineze. (Zheng)