v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-06-07 18:09:06    
Tian Changjie dhe muzeumi i tij folklorik

cri
50-vjeēari Tian Changjie ėshtė njė fshatar i kombėsisė Tujia nė provincėn Hubei tė Kinės. Nė vitet '80 tė shekullit tė kaluar, ai filloi tė mbledhė relikte tė kombėsisė Tujia dhe krijoi para disa vjetėve njė muzeum folklorik.

Nė fillim tė viteve '80 tė shekullit tė kaluar, nė Kinė u zhvillua regjistrimi i tretė i popullsisė. Pikėrisht nė kėtė regjistrim, Tian Changjie mori vesh se ai nuk ėshtė njeri i kombėsisė Han, ai dhe shumė bashkėfshatarė tė tij janė njerėz tė kombėsisė Tujia. Ky fakt ngjalli interes tė madh tė Tian Changjies pėr kombėsinė Tujia. Ai tha?

"Para vitit 1983, nuk e dinim qė jemi njerėz tė kombėsiė Tujia. Pėr tė njohur historinė dhe kulturėn e kombėsisė Tujia, fillova tė mbledhė relikte tė kėsaj kombėsie."

Tian Changjie del shpesh jashtė shtėpisė pėr tė gjetur relikte. Njė herė ai gjeti nė mal dy skulptura guri. Specialistėt vėrtetuan se kėto dy skulptura janė paraardhėsi i kombėsisė Tujia Xiangwang dhe perėndesha Yanshui e legjendės. Krahas kėtyre, Tian Changjie ka blerė shumė relikte tė ēmuara. Gradualisht reliktet e mbledhura nga Tian Changjie pėrfshijnė libra tė lashtė, kostume, orendi shtėpiake, vegla tė punės, armė etj. Nė gusht tė vitit 1993, Tian Changjie zhvilloi nė muzeumin e kontesė "ekspozitėn e relikteve tė mbledhura nga Tian Changjie" ku u vendosėn mė se 600 relikte. Kjo ishte hera e parė e zhvillimit tė ekspozitės sė relikteve nga Tian Changjie. Pas pėrfundimit tė ekspozitės, Tian Changjie ia dhuroi muzeumit tė kontesė tė gjitha reliktet e ekspozitės. Tian Changjie tha?

"Mbledh relikte pėr tė njohur historinė e kombėsisė Tujia dhe nuk dua t'i shes kėto relikte pėr para. Jam i mendimit se kėto relikte do tė ndihmojnė mė shumė njerėz tė njohin historinė dhe kulturėn e kombėsisė Tujia."

Pas dhurimit, Tian Changjie vazhdoi tė mbledhė relikte tė kombėsisė Tujia. Gjatė mbi 10 vjetėve, ai ka mbledhur mbi 1000 relikte. Nė bazė tė eksperiencės sė mbledhjes sė relikteve, Tian Changjie shkroi edhe librin e studimeve tė kulturės sė kombėsisė Tujia "Bashihua".

Nė festėn e pranverės tė vitit 2000, afro 100 kostume tė kombėsisė Tujia tė mbledhura nga Tian Changjie tėrhoqėn vėmendjen e komisionit tė ēėshtjeve tė kombėsive dhe tė feve tė provincės Hubei. Nė qershor tė vitit 2000, nė emėr tė kombėsisė Tujia, Tian Changjie mori pjesė nė Panairin e parė tė kostumeve tė kombėsive tė Kinės tė zhvilluar nė Kunming tė Kinės. Nė kėtė panair provinca Hubei ekspozoi 71 kostume tė kombėsisė Tujia, ndėr tė cilat 68 erdhėn nga Tian Changjie. Gjatė panairit, njė biznesmen dėshiroi t'i blinte kostumet e Tian Changjies me ēmim tė majmė, por Tian Changjie e refuzoi.

Mė 17 shtator tė vitit 2001, me ndihmat e qeverisė vendėse, Tian Changjie krijoi "muzeumin privat folklorik tė kombėsisė Tujia". Muzeumi ėshtė njė ndėrtesė e vogėl me 3 kate, nė krahasim me muzeumet moderne tė qyteteve, kushtet e muzeumit tė Tian Changjies janė tė thjeshta, por ēdo send ka karakteristika tė veēanta tė pakicave kombėtare.

Gjatė mbi 20 vjetėve, Tian Changjie i ka harxhur pothuajse tė gjitha tė ardhurat nė mbledhjen e relikteve ndėrkohė qė familja e tij jeton nė kushte tė thjeshta. Pas hapjes, muzeumi i Tian Changjies ka pritur mbi 10 mijė vizitues, ndėr tė cilėt shumė prej tyre janė folkloristė dhe specialistė tė relikteve tė ardhura nga krahina tė largėta. Disa vizitues e kėshilluan Tian Changjien t'i shesė disa relikte pėr tė pėrmirėsuar kushtet e muzeumit, por Tian Changjie i refuzoi. Ai tha:

"Nuk do tė shes asnjė relikt tim. Do tė kapėrcej tė gjitha vėshtirėsitė pėr t'i ruajtur mirė kėto relikte sepse ato janė trashėgimi tė ēmuara kulturore tė kombėsisė Tujia."

Tian Changjie ėshtė bėrė i famshėm pėr shkak tė krijimit tė muezumit folklorik, bile televizioni i Parisit i Francės erdhi nė vendlindjen e Tian Changjies pėr tė xhiruar kėtė muzeum. Tani Tian Changjie ka plan ta shpėrngulė muzeumin e tij nė konte sepse kėshtu mė shumė njerėz do ta vizitojnė kėtė muzeum. (Fani)